RK kerk - Noordmonster of Sint Pieterskerk
Afgebroken

Geen
foto
beschikbaar

Hofplein
Middelburg
Gemeente Middelburg
Zeeland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd tussen 1286 en 1313 op de funderingen uit ± 1100 aan het Hofplein.
Deze kruiskerk had een zware westtoren met vier hoektorentjes, op de viering een kleine achtkantige toren.
Kort voor de ineenstorting van de middeleeuwse kerkelijke organisatie was door de Paus tussen 1559 en 1575 de rang van kathedrale kerk verleend.
Bij de Reformatie is de kerk in hervormde handen gegaan. Na de Reformatie is er weinig onderhoud aan deze kerk gepleegd.
Na de overgang van Middelburg naar Oranje, was de Sint Pieterskerk het eerste gebouw dat gebruikt werd voor de protestantse eredienst.
De kerk had belangwekkende glazen. Het gebouw werd een begraafkerk en bevatte de grafmonumenten van vele zeehelden, geleerden, staatslieden en voorname Middelburgers, ondermeer het door Rombout Verhulst gemaakte grafmonument voor de Gebroeders Cornelis en Johan Evertsen.
In 1793 hingen aan de muren en de pilaren 405 wapenborden en rouwkassen. Bij de sloop in 1834 is alles verdwenen.
Tijdens de Franse overheersing in 1795 werden alle 428 wapenborden verwijderd.
RK kerkdiensten vanaf 1678 in een klein gebouw met het uiterlijk van een woonhuis aan de Blauwedijk, wat als schuilkerk werd ingericht.
Op 30 juli 1809 landden de Engelsen met een groot leger op Walcheren, ongeveer 1800 soldaten werd ingekwartierd in de Oude of Sint Pieterskerk.
Na het vertrek van de Engelsen op 23 december 1809 was de toestand van de kerk zeer slecht, alleen de daken werden waterdicht gemaakt omdat de kerk nog wel werd gebruikt voor begrafenissen.
Op 12 december 1832 werd het gebouw voor afbraak verkocht aan aannemer Dirk Donkers.
De kerk is in 1834 gesloopt. Menig huis op Walcheren is gebouwd van de stenen van de Sint Pieterskerk. Bij de sloop zijn de wapenborden en rouwkassen e.d. verloren gegaan. Het grafmonument van Johan en Cornelis Evertsen (17e eeuwse Hollandse zeehelden) is toen overgebracht naar de wandelkerk tussen de Nieuwe kerk en de Koorkerk. In januari 2000 zijn bij graafwerkzaamheden restanten gevonden van de Noordmonster- of Sint Pieterskerk.
Er bleef een grote open ruimte open waar een plantsoen werd aangelegd
In 1890 werd dit door de Hervormde gemeente weer verkocht als bouwterrein, waarop de voormalige Gereformeerde kerk - Hofpleinkerk en vijf woonhuizen zijn verrezen (zie daar).
Nieuwe St. Pieterkerk gebouwd in 1846 aan de Lange Noordstraat (zie daar).

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Kluiver, drs J.H.: historische orgels in Zeeland II 55-58 81-82 11*
Tijdschriften en andere uitgaves
Orgels in Zeeland
contactbrief voor kerkenverzamelaars 20(1988)23, 43(2000)40
de Mixtuur 11(1973)215

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk - Noordmonster of Sint Pieterskerk Middelburg -

Orgelhistorie

b: 16e eeuw
r: Jan Roosse, Middelburg tussen 1561 en 1566
bij de beeldenstorm in 1566 liep het geen schade op
orgel in 1574 bij opbod verkocht, evenals het grote orgel van de Westmonster- of Sint Maartenskerk
orgel gekocht door bajuw Tsummo Rollema, die beide orgels doorverkocht aan Hans Berckhoff, koopman te Münster in 1576
o: MUNSTER St. Martin Jan Roosse, Middelburg 1579; M II ap: Hw blokwerk - Rw 9
b: Fa. Hooghuys ??, een Belgische orgelbouwer in de 18e eeuw voor MIDDELBURG rk kerk - noordmonster of st pieterskerk; M I ap: 8
o: MIDDELBURG Nieuwe kerk Sint Pieter J.A. Mennes, Brigdamme 1846; M I ap: 8
b: Fa. Maarschalkerweerd & Zn., Utrecht 1888/89; M II vp: Hw 10-Nw 7-Ped 4
orgel in maart 1899 in gebruik genomen
het orgel is bij het stadsbombardement op vrijdagmiddag 17 mei 1940 verloren gegaan

Dispositie

1579:
Hoofdwerk F-g'' a''
Blokwerk 8
Rugwerk F-g'' a''
Holpijp 8, Prestant 4 , Nasard 3, Prestant 2, Gemshoorn 2, Sifflet 1, Mixtuur, Trompet 8, Regaal 8, Tremulant
Pedaal
aangehangen
Trommel, Nachtegaal
 
18e eeuw:
Manuaal C-c'''' ?
Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Nasard 3, Octaaf 2, Mixtuur III, Cornet III discant, Kromhoorn 8 bas/discant
Pedaal C-aº
aangehangen
 
1846:
Manuaal C-c'''
Prestant 8 discant, Holpijp 8, Prestant 4, Nasard 3, Fluit 2, Mixtuur III, Cornet V discant, Kromhoorn 8 bas/discant, Tremulant
Pedaal C-aº
aangehangen
Ventil
 
1890:
Manuaal I C-f'''
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Violoncel 8, Octaaf 4, Fluit dolce 4, Octaaf 2, Mixtuur III, Cornet III discant, Trompet 8
Manuaal II (in zwelkast) C-f'''
Prestant 8, Holpijp 8, Gamba 8, Voix Celeste 8, Roerfluit 8, Melofoon 4, Gemshoorn 2
Pedaal C-f'
Subbas 16, Prestant 8, Fluit 4, Bazuin 16
Koppel Manuaal I-Manuaal II, Koppel Pedaal-Manuaal I
Tremulant over het gehele werk

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2014-12-04 15:10:25