Hervormde Oude of St Victorkerk
In gebruik
Kruisstraat 7
bij Wijchen
Batenburg

Gemeente Wijchen
Gelderland

(Kerk)gebouw

Deze van oorsprong katholieke kerk was gewijd aan St. Victor en viel onder het aartsdekanaat Xanten.
Kerk gebouwd eind 13e eeuw. Eénbeukig kerkje. De kerk werd later omgebouwd tot een driebeukige kerk.
In 1444 werd de kerk een kapittelkerk, d.w.z. dat er aan de kerk een deken en kanunniken verbonden werden.
Bij opgravingen in 1981/82 bleek dat er resten aanwezig zijn van een zaalkerkje uit de 11e eeuw en een grotere kerk uit de 14e eeuw.
In 1566 werd de kerk tijdens de beeldenstorm geplunderd, maar bleef in handen van de katholieken.
In 1600 werd de kerk door Prins Maurits in puin geschoten en in 1608 namen de Protestanten het gebruik van de kerk over.
De kerk werd weer opgebouwd, doch priesterkoor en noorderkapel werden weggelaten, zodat de kerk een stuk korter werd.
Restauratie schip ca. 1612, de torenstomp werd hersteld. Het huidige tentdak dateert ook uit die tijd.
Fraai bewerkte preekstoel uit 1665. Het doophek met bijbehorende banken stamt uit dezelfde tijd.
Op de voorzangerslezenaar komt het jaartal 1669 voor.
De herenbank in de noordbeuk stamt uit de 17e eeuw.
Het zuiderportaal is in 1714 aan de kerk gebouwd.
In het interieur vele rouwborden ter nagedachtenis aan leden van de families Bronkhorst-Batenburg, Horne en Bentheim-Steinfurt, Daarnaast een opmerkelijke doopvont deels uit de 13e eeuw stammend en de grafzerk van Gijsbrecht van Bronkhorst-Batenburg uit 1429.
Restauratiewerkzaamheden ± 1912; witte pleisterlaag aan de buitenzijde werd verwijderd.
Kerkrestauratie ± 1980.
In de loop van 1982 kwam de restauratie gereed.
De kerk is overgedragen aan de Stichting Oude Gelderse Kerken (SOGK).
PKN-kerk.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)90
Knock, Nicolaes Arnoldi: aantekeningen bij disposities kerkorgelen van J. Hess, vervolgd en bijgevoegd door George Hendrikus Broekhuyzen Sr. en Jan Zwart, Kampen (1973)30
Knock, Nicolaes Arnoldi: dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen (1788)35-36
Kuilenburg, Wout van: het werk van de orgelmakersfamilie van Eijsdonck / van Nistelrooy / Kuijte (1983)6 23; Het Noordbrabants Genootschap
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 38
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 30 99*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 20(1988)17
de Mixtuur 56(1987)250, 60(1988)468

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Oude of St Victorkerk Batenburg -

Orgelhistorie

b: Matthias de Crane, Culemborg 1770; klaviatuur aan de achterzijde; M I ap: Man 8
stembeurten in 1771, 1772, 1774, 1776 tot 1782, 1788 tot 1897
r: Leonard van Eijsdonck 1781; reparatie balgen
r: in de 19e eeuw; wijzigingen
r: Verschueren Orgelbouw, Heythuysen 1987; de 2 niet-oorspronkelijke strijkers werden verwijderd, een nieuwe Mixtuur en Trompet zijn gereconstrueerd, deze laatste was wel ooit gepland maar nooit geplaatst; M I ap: Man 9
orgel op 9 mei 1987 weer in gebruik genomen met een bespeling door adviseur Aart van Beek namens de Orgelcommissie der Ned. Hervormde Kerk

Dispositie

1770:
Manuaal C-d3
Praestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Fluit 4, Superoctaaf 2, Cornet III 2 2/3, Mixtuur
Pedaal
aangehangen
 
1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock):
Manuaal C-d3
Praestant 8, Holpyp 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Fluit 4, Super Octaaf 2, Cornet III, Mixtuur IV
 
voor 1987 ??:
Manuaal C-d3
Prestant 8, Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Celeste 8, Octaaf 4, Fluit 4, Superoctaaf 2, Gemshoorn 2, Cornet III 2 2/3
Pedaal C-fº
aangehangen
 
1987:
Manuaal C-d3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Gedektfluit 4, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur IV, Trompet 8 bas/discant
Pedaal C-fº
aangehangen

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42