RK kerk HH Fabianus en Sebastianus
Afgebroken
Foto: Flip Veldmans
Sebastiaanplein 1
Apeldoorn
Gemeente Apeldoorn
Gelderland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1923/24 naar ontwerp van architect Jan G.A. van Dongen jr (1896-1973) te Breda voor de toen nieuw opgerichte parochie in de zuidelijke uitbreiding van Apeldoorn, wegens een groeiende katholieke bevolking. De kerk kwam tot stand volgens een versoberd ontwerp in een expressionistische, op de Amsterdamse School gelijkende stijl. Een eerder ontwerp door de architect in een strakke zakelijke en expressionistische stijl, dat ook een forse toren naast de voorgevel omvatte, is niet uitgevoerd.
De kerk was Van Dongens eerste opdracht als zelfstandig architect in Apeldoorn. Hierin komen zijn revolutionaire ideeën al naar voren. Het altaargedeelte is van het middenschip gescheiden door een donkere viering waarachter het helder verlichte koor extra nadruk kreeg. In het kerkgebouw komt de paraboolvorm van de diafragmabogen in het schip, terug in het portaal; de deuren en in de archivolten. Maar ook in de bekroning van de kerktoren. Het gebouw is niet alleen helder in conceptie maar ook door de toepassing van baksteen in schoon metselwerk.
Medewerkers: gebrandschilderde ramen uit 1930 naar ontwerp van de beeldhouwer/schilder Albert J.J. Verschuuren (1887-1953) te Oosterhout (in noordzijde viering) en van de Gebrs. H.M.M. Postel (in zuidzijde viering).
Een basilicaal kerkgebouw op rechthoekig grondplan met projectie van ingangs- en koorpartij. Het schip omvat negen traveeën waarvan de gele baksteen langsgevels inzwenken. Het middenschip wordt door twee lagere zijbeuken geflankeerd en door een imposant zadeldak gedekt. De dakbedekking bestaat uit een mêlée van rode en gesmoorde Romaanse dakpannen. Opgaand muurwerk vanuit de middenbeuk onderbreekt de dakschilden en vormt aldus de lichtbeuk bij vijf traveeën. De lichtbeuk wordt door zes, op luchtbogen gelijkende, muurdammen geschoord. Deze zogenaamde luchtbogen zijn gedekt door drie rijen dakpannen. Per travee bevinden zich steeds drie lancetvensters van gelijke grootte. Het dak van de twee westelijke traveeën die zijn voorzien van enkel rode Romaanse pannen, is lager dan het dak van het schip. Aan de oostzijde bevindt zich op de nokas een opengewerkte ellipsvormige torenbekroning die rust op een bakstenen sokkel.
In de voorgevel, een brede topgevel die is voorzien van schouderstukken, is de ingangspartij symmetrisch geplaatst. De ingangspartij met gedrukte spitsboogvorm bevat een inpandig portaal. Hierop komen drie houten kerkdeuren uit waarvan de middelste dubbeldeurs, voorzien van zwaar ijzerbeslag, aansluit op de middenbeuk van de kerk.
Boven de kruin van het portaal is een venster geplaatst in de vorm van een Latijns kruis. Door een in lagen uitgemetselde spitsboog in de verder gesloten gevel wordt de vorm van de ingangspartij herhaald. Het dak van het portaal verspringt evenals het grote zadeldak van het kerkgebouw in hoogte.
De lichtbeuktravee wordt gevormd door drie gekoppelde en inspringende lancetvensters. De gemetselde vensterbogen rusten op vier gemeenschappelijke zandstenen neuten. De drie vensterkoppen zijn voorzien van twee gemeenschappelijke geboortestenen van zandsteen.
Begin 2012 werd bekend, dat deze kerk op termijn aan de RK eredienst zou worden onttrokken. In mei 2012 is de kerk al buiten gebruik gesteld, wegens de slechte bouwkundige situatie.
Op de zaterdag voor Pinksteren 26 mei 2012 was de laatste viering in deze kerk. De reden voor de sluiting was niet de terugloop van het aantal kerkgangers, maar omdat de kerk gevaarlijk was geworden. Er bleken scheuren in de muren te zitten, de spouw- en muurankers waren doorgeroest, en er kwamen stenen los te zitten. Metingen hebben aangetoond dat de voorgevel iets naar buiten helde. Het was in 2012 niet duidelijk wat er met de kerk gaat gebeuren. Er is een plan om het aantal kerken te herzien. Dat wil zeggen dat er enkele kerken blijven en dat enkele afgestoten moeten worden.
Deze kerk werd gesloten en afgebroken.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Rooy; mr A.J.J. van: Nederlandse kerkbouw op een keerpunt blz. 15*; Uitgeverij De Toorn, Haarlem
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 68(2012)26

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk HH Fabianus en Sebastianus Apeldoorn -

Orgelhistorie

b: Fa. Jos Vermeulen, Alkmaar 1952; EP II vp: Hw 4-Nw 3-Ped 3
adviseur P. de Bruyn namens de KKOR

Dispositie

1952 (Vermeulen):
Hoofdwerk (I)
Prestant 8, Bourdon 8, Principaal 4, Mixtuur II-IV
Nevenwerk (II)
Salicionaal 8, Roerfluit 4, Flageolet 2
Pedaal
Subbas 16, Octaaf 8, Prestant 4
Foto: Job van Nes

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2017-11-10 14:48:42