Doopsgezinde kerk
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Hoofdstraat 44
Grouw (Grou)

Gemeente Súdwest-Fryslân
Friesland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1659 als schuilkerk achter een woonhuis aan de Hoofdstraat 44. Naam Het Grote Huis. Het was het onderkomen van de Waterlandse doopsgezinden.
In 1696 ontstond in Grouw een gemeente van Vlaams doopsgezinden. Zij bouwden een vermaning aan de huidige Vermaningsstraat. Deze vermaning kreeg de naam van het Kleine Huis (zie daar).
Beide groepen verenigden zich in 1829.
Het Kleine Huis werd afgestoten. Het staat er nu nog, onherkenbaar als kerk, en is opslagruimte van de plaatselijke groenteboer.
Het Grote Huis werd afgebroken en daarvoor in de plaats verrees in 1829 een nieuwe vermaning. In 1995 wordt de kerk nog elke zondag gebruikt.
De kerk is een Rijksmonument.
Een zevental Doopsgezinde gemeenten heeft in 2005 de Doopsgezinde Gemeente Mid-Fryslân gevormd. Nu blijkt dat het voor de 150 leden toch wel heel zwaar is zeven gebouwen in stand te houden. Besloten is de Vermaningen van Terhorne, Poppingawier en Irnsum te sluiten en af te stoten. De Vermaningen van Akkrum, Warga, Grouw en Oldeboorn zijn ondergebracht in een stichting. Zo wordt voorkomen dat deze vermaningen definitief worden afgestoten. Nu kan men er een tijdelijke bestemming aan geven. Niemand weet of er ooit een tijd komt dat er weer meer vermaningen nodig zijn.
Deze kerk is verbouwd. Vanaf 21 oktober 2007 komt de Doopsgezinde gemeente Midden-Friesland in de Vermaning van Grouw samen.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Jongepier, Jan: achter het Friese orgelfront-tentoonstelling orgelbouw (1776-1926)24
Tijdschriften en andere uitgaves
150 jaar Adema Orgelbouw sinds 1855 (2006)20 22 foto 25* 55 foto 69* 57
contactbrief voor kerkenverzamelaars 34(1995)27, 56(2006)18, 59(2008)20
de Mixtuur 11(1973)198, 75(1993)798-800***

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Doopsgezinde kerk Grouw -

Orgelhistorie

b: Gebr. Adema, Leeuwarden 1872; M I ap: Man 10
onderhoud Fa. Bakker & Timmenga te Leeuwarden vanaf 1881
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1919/20; twee klavieren en een zwelkast; M II ap: Hw 8-Zw 5
r: Fa. Bakker & Timmenga, Leeuwarden 1957; enige herstelwerkzaamheden
sedertdien traden langzamerhand gebreken aan die een meer ingrijpende restauratie nodig maakten
r: Fa. Hendriksen & Reitsma, Nunspeet 1991; windvoorziening, laden en pijpwerk gerestaureerd, de zwelkast uit 1920 werd verwijderd, op manuaal II een Cornet toegevoegd; M II ap: Man I 8-Man II 5
heringebruikneming orgel op 25 maart 1991 met een bespeling door adviseur Bas Wijnands, organist van de kerk

Dispositie

1872 (Adema):
Manuaal C-g3
frontlade
Prestant 8, Viola 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit harmoniek 4, Octaaf 2
achterlade
Bourdon 16, Roerfluit 8, Quint 3, Trompet 8 bas/discant
Pedaal C-c1
aangehangen
Ventiel, Tremulant
 
1920 (Adema/Bakker & Timmenga):
Manuaal I C-g3
Bourdon 16 (pneumatisch), Prestant 8, Violon 8 (C-B in Prestant), Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit harmoniek 4, Octaaf 2, Trompet 8
Manuaal II in zwelkast C-g3
Roerfluit 8, Viola di Gamba 8 (C-B in Roerfluit), Vox célèste 8 vanaf cº, Lieflijk Gedekt 4, Woudfluit 2
Pedaal C-c1
aangehangen
Manuaalkoppel
Verstelbare tremolo, Ventiel
 
1991 (Adema/Hendriksen & Reitsma):
Manuaal I C-g3
Bourdon 16 (pneumatisch), Prestant 8, Violon 8 (C-B in Prestant), Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit harmoniek 4, Octaaf 2, Trompet 8 bas/discant
Manuaal II C-g3
Roerfluit 8, Viola di Gamba 8 (C-B in Roerfluit), Vox célèste 8 vanaf cº, Lieflijk Gedekt 4, Woudfluit 2 (bij half open stand), Cornet III discant (bij geheel uitgetrokken Woudfluit)
Pedaal C-c1
aangehangen
Manuaalkoppel, koppel Pedaal-Man. II
Verstelbare tremolo, Ventiel

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2017-02-07 19:07:27