Evangelisch Lutherse kerk
Overgenomen
Foto: Hans Vreeman
Zuidsingel
Zuidsingel 70
Middelburg
Gemeente Middelburg
Zeeland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1617 in een pakhuis aan de Suikerpoort. Het bovendeel van het gebouw werd tot kerk ingericht. Klein langwerpig gebouwtje met een spitse gevel.
Na een brand in 1673 werd het gebouw verbeterd.
Begin 18e eeuw was het kerkje te klein geworden. Op 24 november 1737 werd besloten een nieuwe kerk te bouwen.
Nieuwe kerk gebouwd in 1739/42 aan de zuidzijde van het Molenwater naar ontwerp van bouwmeester Jan de Muynck te Middelburg. Fraai hoog oprijzend gebouw aan de Zuidsingel.
De kerk werd op 20 mei 1742 in gebruik genomen.
Nog geen maand na de opening bleek de kerk te klein te zijn en werd het goedgevonden om "1 of 2 bogten agter de kerk te laten maeken".
De kerk is ± 1960 gerestaureerd.
In ± 2000 zijn de leien vervangen.
PKN-kerk.
Sinds januari 2012 groeide een samenwerking met de Oud Katholieke kerk. De kerk werd zowel door de Oud Katholieken als de Luthersen gebruikt.
Op 3 maart 2013 heeft de Lutherse kerk haar laatste viering gehouden na de vorming van de protestantse gemeente van Middelburg. De kerk is gesloten voor de eredienst. De kerk is verkocht aan de Oud Katholieke kerk van Zeeland.
De voormalige Lutherse kerk, nu in gebruik bij de Oud-Katholieken, ziet er weer prachtig uit. De nieuwe kroonluchters hangen er al drie jaar, maar in april 2018 is een plaquette onthuld van plexiglas waarop de geschiedenis van de luchters van 1741 tot de nieuwe van 2015 is vastgelegd.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Brouwer: Sleutelstad-Orgelstad 41
Brouwer: orgelluiken in Ned 20 22 afb. 23* 70
Gierveld: het ned huisorgel in de 17e en 18e eeuw 100 242 243
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)159 181
Hess: orgel St Janskerk Gouda 24
Jongepier, Jan: langs nederlandse orgels III 16, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Kler, de: brochure Engelse kerken in Den Haag 15
Kluiver, dr J.H.:hist orgels in Zeeland II 31 49-55 62 85 114-118 n 19 127 7a* 7b*
Kruijs, M.H. van 't: disposities der verschillende orgels (1885)106, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 100-101**
Tijdschriften en andere uitgaves
Orgels in Zeeland
contaktbrief voor kerkenverzamelaars 47(2002)35, 67(2012)27, 69(2013)30, 70(2013)29, 125(2018)1
de Mixtuur 16(1975)323, 20(1977)423, 34(1981)132, 39(1982)349, 54(1986)186 187, 80(1995)1012
het Orgel 12(1955)164, 4(1964)81* 85, 1(1965)35, 11(1965)412, 10(1967)237* 241-242, 6(1979)230-231, 1(1990)7*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Evangelisch Lutherse kerk Middelburg -

Orgelhistorie

b: Johannes en zoon Andries Duyschot, Amsterdam 1706/07 voor oude kerk in de Spuistraat; ballustrade-orgel boven de preekstoel, klaviatuur aan de achterzijde, aan de onderzijde rijk snijwerk vervaardigd door de Middelburgse beeldhouwer Karel Milet, evenals het lampet onder het hoofdwerk, dat geschonken werd door de familie van Helsen; M I ap: Man 9
- de orgelluiken dateren uit 1707
- dispositie volgens Hess M II ap: Hw 10-Rugpos 8
r: Johannus Duyschot & Zn., Amsterdam 1711 en 1713
r: J.F. Moreau, Rotterdam 1717
r: S. Schröder 1728
o/r: nieuwe kerk Hendrik Hartman Batz en Albertus van Os, Utrecht 1741/42; orgel door stadsarchitect Jan de Muynck aan de nieuwe omgeving aangepast, orgel uitgebreid met een Rugpositief, boven de kansel, orgelluiken verwijderd, klaviatuur aan de voorzijde; M II ap: Hw 9-Rw 1
r: Ludovicus de Backer, Middelburg 1747
r: Ludovicus de Backer, Middelburg 1750
r: Johann Caspar Müller, Amsterdam 1754/55; Rugpositief uitgebreid en Hoofdwerk en blaasbalgen gereviseerd; M II ap: Hw 9-Rw 5
r: Gerard Stevens 1761/62; klavierkoppel gedeeld in bas/discant
r: Fr. van de Weele, Middelburg 1788
r: N.F. Nadorp ± 1790; Prestant 8 discant, Mixtuur en Dulciaan?; M II ap: Hw 9-Rw 8
r: Fr. van de Weele, Middelburg 1822; Vox Humana discant vervangen door een Trompet 8 discant
r: begin 20e eeuw; op Rugpos Mixtuur en Dulciaan verwijderd om plaats te maken voor strijkers
r: Fa. A. Standaart, Rotterdam 1912/13; Gamba 8 en Voix Celeste 8 op plaats van de Dulciaan 8 en Mixtuur van het Rugwerk
r: Fa. A.S.J. Dekker, Goes 1927; orgel hersteld en nieuwe windmotor
adviseur Jan Zwart
r: Willem van Leeuwen, Leiderdorp 1964/65; dispositie in oude staat hersteld, kas opnieuw geschilderd; M II ap: Hw 9-Rugpos 8
adviseur Lambert Erné te Utrecht
het orgel is op 30 oktober 1965 in gebruik genomen met een bespeling door Lambert Erné
r: Fa. van Vulpen, Utrecht 1994/95; orgel in oude luister hersteld, pedaalklavier vernieuwd, Kirnberger III-stemming

Dispositie

1707 (Duyschot):
Manuaal C-c3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaef 4, Openfluyt 4, Quint 3, Superoctaef 2, Mixtuer II-IV 1 1/2 bas/discant, Cornet IV discant, Trompet 8 bas/discant, Tramblant
Pedaal C-c1
aangehangen
Stemming Kirnberger III
 
1742 (Duyschot/Batz/van Os):
Manuaal C-c3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-IV bas/discant, Cornet IV discant, Trompet 8 bas/discant
Rugwerk C-c3
Prestant 4
Pedaal C-c1
aangehangen
Stemming: evenredig zwevend
Koppel Hoofdwerk-Rugwerk bas/discant
 
1754 (Duyschot/Müller):
Manuaal C-c3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-IV bas/discant, Cornet IV discant, Trompet 8 bas/discant
Rugwerk C-c3
Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Sesquialter II, Tremulant
Pedaal C-c1
aangehangen
Koppel Hoofdwerk-Rugwerk bas/discant
Stemming: Kirnberger III
 
(volgens Hess):
Bovenwerk
Praestant 8, Holpyp 8, Octaav 4, Fluit 4, Quint 3, Octaav 2, Cornet discant, Mixtuur, Trompet 8 bas/discant
Rugpositief
Praestant 8 discant, Holpyp 8, Praestant 4, Fluit 4, Octaav 2, Sexquialtra discant, Mixtuur, Dulciaan 8, nog plaats voor 3 stemmen
Pedaal
aangehangen
 
1790 (Duyschot/Nadorp):
Manuaal C-c3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-IV bas/discant, Cornet IV discant, Trompet 8 bas/discant, Vox Humana 8 discant
Rugwerk C-c3
Prestant 8 discant, Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Sesquialter II, Dulciaan 8, Tremulant
Pedaal C-c1
aangehangen
Koppel Hoofdwerk-Rugwerk bas/discant
Stemming: Kirnberger III
 
1885 (volgens van ’t Kruijs):
Hoofdmanuaal
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur IV, Cornet V, Trompet 8
Bovenmanuaal
Prestant 8 discant, Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Mixtuur, Sexquialter, Dulciaan 8
Pedaal
aangehangen
 
1912 (Duyschot/Dekker):
Manuaal C-c3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-IV bas/discant, Cornet IV discant, Trompet 8 bas/discant
Rugwerk C-c3
Prestant 8 discant, Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Voix Celeste 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Sexquialter II discant
Pedaal C-c1
aangehangen
Koppel Hoofdwerk-Rugwerk bas/discant
Tremulant
 
1965 (Duyschot/Van Leeuwen):
Manuaal C-c3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaef 4, Openfluijt 4, Quint 3, Superoctaef 2, Mixtuur 1 1/2 bas, Mixtuur 2 discant, Cornet discant, Trompet 8 bas/discant
Rugpositief C-c3
Praestant 8 discant, Holpijp 8, Praestant 4, Fluit 4, Octaav 2, Mixtuur II-III, Sexquialtera discant, Dulciaan 8
Pedaal C-c1
aangehangen
Klavierkoppel bas/discant
Tremulant
Registertrekkers in Rugpositiefkas
Stemming: Kirnberger III
 
1995 (Duyschot/Van Vulpen):
Manuaal C-c3
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-IV bas/discant, Cornet IV discant, Trompet 8 bas/discant
Rugwerk C-c3
Prestant 8 discant, Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Mixtuur II-III, Sesquialter II discant, Dulciaan 8, Tremulant
Pedaal C-c1
aangehangen
Koppel Hoofdwerk-Rugwerk bas/discant
Stemming: Kirnberger III

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-07-19 14:10:59