Hervormde kerk Immanuel - Gasthuiskapel

In gebruik

(Kerk)gebouw

De oorsprong van deze aan St Laurens gewijde kapel is te vinden in de oorkonde van 14 augustus 1312 waarin Ewout van Gabriee zijn huis aan de Kerkstraat beschikbaar stelt als Gasthuis om arme reizigers voor korte tijd onderdak te verlenen en bij ziekte te verplegen.

Door een brand in 16 mei 1452 in de staad ging ook het Gasthuis verloren.

Huidige gotische kapel rond 1460 herbouwd. Groot drie traveeën.

Het Gasthuis is na 1577 gevorderd voor de opslag van buskruit.

In 1583 was de kapel in gebruik als bergplaats voor stenen van de afgebroken kruitkelder, het Gasthuis was weer in gebruik voor passanten en zieken.

In 1622 werd ook de kapel als ziekenzaal gebruikt.

In 1631 werd het Gasthuis en kapel verkocht aan timmerman Pieter Smijtegelt.

In 1726 was er een geschil van mening over het herstel van het torentje op het dak.

In 1747 was de kapel in gebruik als hospitaal voor gekwetste officieren tijdens het beleg van Bergen op Zoom.

In 1832 bleek het gebouw in drie woningen te zijn verdeeld. Het torentje was verdwenen en het leien dak vervangen door een pannendak.

Rond 1900 waren twee delen bewoond door een sigarenmaker en een handelaar in landbouwmachines, het westelijke deel verhuurd aan drie gezinnen.

De drie woningen en winkels zijn tussen 1963 en 1967 door de gemeente aangekocht.

Restauratie 1974/75. In gebruik als eenvoudig bakstenen en rechthoekig zaalkerkje met de ingang aan de achterzijde. De kap wordt afgedekt door een eikehouten kap, de binten rusten op sierlijk gehouwen figuratieve kraagsteentjes.

De gerestaureerde kapel werd op 28 augustus 1975 in gebruik genomen met een tentoonstelling van naaldkunstenares Cecile Dreesmann.

Ook de Hervormde PKN-Gemeente Immanuel maakt gebruik van de kapel vanaf 28 augustus 1975. Deze Hervormde gemeente is ontstaan uit de vereniging Kerkelijk Leven te Tholen - een groep mensen die in de Hervormde-bonds-gemeente de midden-othodoxy verkozen.

Van 1968-1991 werd gezamenlijk met de Rehobothgemeente te Sint-Maartensdijk een predikant beroepen.

De vereniging kerkte eerst in het verenigingsgebouw aan de Brugstraat 16, later in Meulvliet en de Gasthuiskapel.