Hervormde Dorpskerk
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Ring 1
Noordwelle
Gemeente Schouwen-Duiveland
Zeeland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in de 14e eeuw als RK kerk, gewijd aan de Heilige Cornelius.
De omstreeks 1450 gebouwde toren werd in 1576 in brand gestoken tijdens een belegering door Staatse troepen van Spaanse soldaten, het koor werd met de grond gelijk gemaakt.
± 1625 werd het koor herbouwd met oude kloostermoppen en jongere donkerrode bakstenen. Het koor heeft nog dienst gedaan als school waartoe aan weerszijden, laatstelijk in 1892, lokalen waren aangebouwd. Aan de zuidzijde volgde zo'n lokaal in 1930.
De toren werd pas in 1754 herbouwd en kreeg toen zijn achtkante bovenbouw. Het schip werd met kleinere steentjes hoger opgetrokken.
Het orgel werd in 1868 geplaatst boven de uit 1754 daterende kansel opdat geen zitplaatsen op het daartegenover gelegen balkon verloren behoefden te gaan.
In 1875 kreeg de kerk een buitenbepleistering en een houten tongewelf.
Bij de restauratie in 1960/63 werd de pleisterlaag verwijderd en de aanbouwen verwijderd.
Bij de in 1966 gereed gekomen restauratie van de kerk werd het thans als winterkerk in gebruik zijnde koor weer in de oorspronkelijke staat gebracht.
En nu is de oude kerk weer een vier traveeën tellend eenbeukig kerkschip met een smaller driezijdig gesloten koor dat drie travieeën telt. Tussen het schip en het koor is in het interieur de afsluiting gehandhaafd. Het koor is thans winterkerk.
De toren is voorzien van steunberen.
PKN-kerk
Nieuw Apostolische kerk in Ned ook in deze kerk (zie daar).

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Kluiver, drs J.H.: historische orgels in Zeeland III 103 104 3*
Tijdschriften en andere uitgaves
Orgels in Zeeland
contactbrief voor kerkenverzamelaars 21(1989)21
de Mixtuur 11(1973)201, 27(1979)646-648** 671
het Orgel 4(1986)142

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Dorpskerk Noordwelle -

Orgelhistorie

- in 1865 werden plannen ontwikkeld voor de verwerving van een eerste orgel voor de Dorpskerk te Noordwelle. Aanvankelijk is overwogen het te koop staande orgel van de Rooms Katholieke kerk te Zierikzee (thans sterk gewijzigd en uitgebreid in de Petruskerk te 's-Heer Arendskerke) aan te schaffen. Daarna kreeg orgelbouwer C.G.F. Witte te Utrecht gelegenheid een plan op te stellen. De kerkvoogdij vond hem echter te duur.
b: Fa. Flaes & Brünjes, Amsterdam 1867/68; de dispositie was identiek aan het eveneens in 1868 voor de Hervormde kerk te Beets gebouwde orgel: M II ap: Hw 5-Nw 3
- het contract werd in mei 1867 gesloten
het orgel werd op 10 mei 1868 in gebruik genomen met een bespeling door Ezerman te Zierikzee
r: ± 1900; op de plaats van de Cornet kwam een Bourdon 8. De twaalf grenenhouten pijpen, die het groot octaaf van deze Bourdon vormen, werden op twee dwarsgeplaatste pneumatisch hulplaadjes geplaatst. De Salicionaal op het Nevenwerk verplaatst naar het Hoofdwerk waarvoor de Quint 3 moest wijken. Op de vrijgekomen plek in het Nevenwerk kwam een Viool 8; M/Pn II ap: Hw 5-Nw 3
- het orgel werd in 1962 door de Fa. van Vulpen te Utrecht gedemonteerd wegens de kerkrestauratie
- herplaatsing in september 1964 op een galerij aan de westzijde tegenover de kansel; Zij brachten in de laden een verende sleepconstructie met systeemringen aan, hebben het mechaniek van nieuw vilt voorzien en herstelden het dak van de kas en pijpranden; M II ap: Hw 5-Bov 3
- Het orgel werd, merkwaardigerwijs met uitsluiting van de kas, in 1991 tot monument verklaard.
r: Fa. van Vulpen, Utrecht 1965/66; M II ap: Hw 5-Nw 3
- het orgel werd, met uitsluiting van de kas, in 1991 tot monument verklaard

Dispositie

1868:
Hoofdwerk C-f3
Prestant 8, Octaaf 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet IV discant
Nevenwerk C-f3
Holpijp 8, Salicionaal 8, Roerfluit 4
Pedaal C-cº
aangehangen aan Hoofdwerk
Koppel Hoofdwerk-Nevenwerk
Stemming: evenredig zwevend. Toonhoogte: a1 = 440 Hz
Tractuur: mechanische sleeplade/pneumatische kegelladen
 
± 1900:
Hoofdwerk C-f3
Prestant 8, Bourdon 8, Salicionaal 8, Octaaf 4, Octaaf 2
Nevenwerk C-f3
Holpijp 8, Viool 8, Roerfluit 4
Pedaal C-cº
aangehangen aan Hoofdwerk
Koppel Hoofdwerk-Nevenwerk
Stemming: evenredig zwevend. Toonhoogte: a1 = 440 Hz
Tractuur: mechanische sleeplade
 
1966:
Ondermanuaal C-f3
Prestant 8, Bourdon 8, Salicionaal 8, Octaaf 4, Octaaf 2
Bovenmanuaal C-f3
Holpijp 8, Viool 8, Roerfluit 4
Pedaal C-c1
aangehangen aan Manuaal I
Klavierkoppel
Eén oktaaf niet-originele houten pijpen op een dwars geplaatst pneumatisch laatje (bas van Bourdon en Salicionaal)
De oude trapinstallatie aan de achterkant van het orgel kan nog gebruikt worden
Foto: P. Sevestre

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-02 11:50:54