RK kerk H Maria Hemelvaart hoofdorgel
Niet in gebruik
Foto: www.orgelsinzeeland.nl
Markt 4
Sas van Gent
Gemeente Terneuzen
Zeeland

(Kerk)gebouw

In 1720 is een kerkschuur gebouwd voor de katholieke nieuwkomers uit Vlaanderen.
In 1739 werd door de Rooms Katholieke Parochie van Sas van Gent een huis aan de Markt gekocht om dat een jaar later als schuilkerk in gebruik te nemen.
Het huis is in 1750 afgebroken en herbouwd als kerk.
Het gebouw werd in 1792 vergroot en in 1803 voorzien van een torentje.
Nieuwe monumentale kerk gebouwd in 1892 naar ontwerp van architect J.Th.J. (Jos) Cuypers.
De driebeukige neogotische kruisbasiliek werd op 22 juni 1892 in gebruik genomen, waarna het voormalige kerkgebouw werd afgebroken.
De kerk is een Rijksmonument.
In 1965 werd de kerk gerenoveerd in de stijl van de Bossche school, waarbij het interieur sterk werd versobert. Hierbij zijn waardevolle kenmerken uit de bouwtijd verloren gegaan.
Ingaande 1 januari 2003 is de Sint Elisabethparochie gevormd, bestaande uit de katholieke kerken van Terneuzen, Zuiddorpe, Philippine, Sas van Gent, Axel, Hoek, Sluiskil, Westdorpe en Zandstraat. Per 1 januari zijn er van deze negen kerken nog slechts drie over: Terneuzen, Zuiddorpe en Philippine. De overige zijn gesloten.
Deze kerk is op 1 januari 2013 gesloten wegens het teruglopend ledenaantal.. In eerste instantie waren er plannen om ouderenhuisvesting te realiseren in de kerk en in een nieuwbouwdeel ernaast. Uiteindelijk is besloten dit toch niet te doen en de kerk in de verkoop te zetten.
In 2015 staat de kerk te koop. Wat er met het hoofdorgel gaat gebeuren, is nog niet duidelijk. Zo lang er geen herbestemming van het gebouw duidelijk is, blijft de jaarlijkse concertserie in de zomer gehandhaafd.
De Stichting Cuyperskerk is blij dat de restauratie van de Cuypers- of Maria Hemelvaartskerk kan beginnen. De financiering is rond. De kerk was eind 2012 gesloten wegens dalend bezoek. Een groep betrokkenen is enige tijd later aan de slag gegaan om het monumentale gebouw uit 1892 te redden. De restauratie begon in april 2018. In de voormalige kerk komt een horecavoorziening een wekelijkse boerenmarkt en werkplekken voor startende ondernemers.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig

Hoofdorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk H Maria Hemelvaart hoofdorgel Sas van Gent -

Orgelhistorie

b: voor RK klooster 'De Groenen Briel' in Gent: M I: Man 8
o:
- onderhoud Van Peteghem te Gent
r: Van Peteghem, Gent ca. 1860; nieuwe Trompet 8
o: nieuwe kerk 1892
o: 1926 naar ??
b: Fa. B. Pels, Alkmaar 1927/28; Pn II vp: Man I 7-Man II 7-Ped 2
adviseur Caecilianus Huygens te Utrecht namens de KKOR
Op 12 februari 1928 werd het orgel in gebruik genomen met een bespeling door Emilie de Groote, organist van de Sint Baafkathedraal in Gent. Bij deze ingebruikname waren nog niet alle stemmen geplaatst
r: vrijwilligers 1983
het werd op 25 september bij de ingebruikname bespeeld door Arie Karreman
r: Fa. A. Nijsse & Zn., Oud-Sabbinge 1985; grondig gerestaureerd en uitgebreid, twee registers vervangen en vier nieuwe geplaatst. Op het pedaal kwam een tweedehands tongwerk
r: Fa. A. Nijsse & Zn., Oud-Sabbinge 1992; Trompet vernieuwd
- dispositie 1999: Pn II vp: Man I 8-Man II 8-Ped 3
r: Fa. A. Nijsse & Zn., Oud-Sabbinge 1994, mede dankzij subsidie van het Anjerfonds Zeeland; twee nieuwe registers
r: Fa. A. Nijsse & Zn., Oud-Sabbinge 1995; Schalmei 4
r: Fa. A. Nijsse & Zn., Oud-Sabbinge 1999; Basson 16; Pn II vp: Man I 9-Man II 8-Ped 4

Dispositie

1928 (Pels):
Manuaal I C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Salicionaal 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Mixtuur II-III, Trompet 8
Manuaal II in zwelkast C-g3
Holpijp 8, Dolce 8, Viola di Gamba 8, Vox Celeste 8, Fluit 4, Woudfluit 2, Basson-Hobo 8, Tremolo
Pedaal C-f1
Subbas 16, Fluitbas 8
Koppel Manuaal I-Manuaal II, Subkoppel Manuaal I-Manuaal II, Subkoppel Manuaal II-Manuaal II, Koppel Pedaal-Manuaal I, Koppel Pedaal-Manuaal II
Automatische pedaalomschakelaar. Vaste combinaties. Vrije combinaties. Generaal Crescendo. Transpositeur
Stemming: evenredig zwevend. Toonhoogte: a1 = 440 Hz
Tractuur: pneumatische kegelladen
 
1985 (Pels/Nijsse):
Manuaal I C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Salicionaal 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Trompet 8
Manuaal II in zwelkast C-g3
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Vox Celeste 8, Fluit 4, Woudfluit 2, Cornet II vanaf cº, Basson 16, Basson-Hobo 8, Tremolo
Pedaal C-f1
Subbas 16, Fluitbas 8, Fagot 16
Koppel Manuaal I-Manuaal II, Subkoppel Manuaal I-Manuaal II, Subkoppel Manuaal II-Manuaal II, Koppel Pedaal-Manuaal I, Koppel Pedaal-Manuaal II
Automatische pedaalomschakelaar. Vaste combinaties. Vrije combinaties. Generaal Crescendo. Transpositeur
Stemming: evenredig zwevend. Toonhoogte: a1 = 440 Hz
Tractuur: pneumatische kegelladen
 
1999 (Pels/Nijsse):
Manuaal I C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Salicionaal 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Open Fluit 4, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Trompet 8
Manuaal II in zwelkast C-g3
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Vox Celeste 8, Fluit 4, Woudfluit 2, Cornet II vanaf cº, Basson 16, Basson-Hobo 8, Tremolo
Pedaal C-f1
Subbas 16, Fluitbas 8, Fagot 16, Schalmei 4
Koppel Manuaal I-Manuaal II, Subkoppel Manuaal I-Manuaal II, Subkoppel Manuaal II-Manuaal II, Koppel Pedaal-Manuaal I, Koppel Pedaal-Manuaal II
Automatische pedaalomschakelaar. Vaste combinaties. Vrije combinaties. Generaal Crescendo. Transpositeur
Stemming: evenredig zwevend. Toonhoogte: a1 = 440 Hz
Tractuur: pneumatische kegelladen
Foto: www.orgelsinzeeland.nl

Bronvermelding van het hoofdorgel

Boeken
Nijnatten, Ton van: kerken in het bisdom Breda 137** plattegrond*
Tijdschriften en andere uitgaves
Orgels in Zeeland
contactbrief voor kerkenverzamelaars 57(2007)36, 67(2012)28, 68(2012)37, 124(2018)12
Laatste update: 2018-05-28 09:35:33