Hervormde kerk Maria
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Marktveld 11
Sommelsdijk
Gemeente Goeree-Overflakkee
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

Met de bouw van de kerk is een aanvang gemaakt in 1464 volgens opdracht van Adriaan van Borsele. Deze bepaalde in de "uitgiftebrieven voor de bedijking" van het Oudeland (polder) dat de bedijkers een kerk moesten bouwen tot eer van God en de Maagd Maria. Driebeukige kruiskerk, met de toren in het midden.
De kerk is in 1499 in gebruik genomen.
Eens behoorde het gebouw tot de grootste en mooiste kerken op Goeree-Overflakkee.
De kerk kende een aantal zijaltaren, bedoeld voor de verering van St Geertruid, St Barbara en St Joris. Voorheen stond in het koor van de kerk de graftombe van familie van Aerssen. Het familiewapen is geplaatst boven een later bijgebouwd portaal.
Tot 1624 bleef het gebouw in stand, in dat jaar brandde de kerk af waarbij de toren verloren ging. Door feestvreugde over het veroveren van San Salvador in Brazilië door Piet Pieterszoon Heyn brandde het dorp inclusief het kerkgebouw grotendeeld af. Alleen de muren waren blijven staan.
De kerk werd in 1632-1635 herbouwd, de toren werd vervangen door de huidige aan de westzijde. De enkele Ring, zie zoals vaak hier het kerkgebouw met 17e eeuwse huizen omringt, toont ons kerk en voormalig kerkhof.
De kerk en de toren zijn op 1 oktober 1799 weer uitgebrand door overspringende vonken uit een schuur die vlam vatte.
De toren bleef grotendeels intact, de kerk werd slechts ten dele herbouwd met een gift van koning Lodewijk Napoleon.
Op 7 juli 1807 kon de kerk weer in gebruik worden genomen.
Van het koor is alleen de noordelijke muur gespaard, die als achtermuur van vijf mooie huisjes met trapgeveltjes aan de Kerkstraat diende. De dichtgemetselde vensters zijn nog duidelijk zichtbaar.
Mooie tekstborden naast de kansel.
De toren en klokken werden op 28 september 1817 opgeleverd, de toren is toen aan de westzijde gebouwd.
Onder aan de kerk, bij de ingang is een tras gebouwd. Een grote regenbak, waarin het water, dat dat van het kerkedak stroomt, werd opgevangen. Gemeenteleden konden in hete zomers hier water halen.
De PKN-kerk in drie fasen in de jaren 1979 tot 1983 gerestaureerd. De graftombe staat nu buiten de kerk.
Op 9 oktober 1983 is de kerk weer in gebruik genomen.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Eem, Egbertus van: aantekeningen van een aantal Ned. kerk- en huisorgels (± 1815)15; uitgave Boeijenga te Sneek 1970
Gierveld: het ned huisorgel in de 17e en 18e eeuw 265
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)45 212 293
Hess: 46
Jongepier, Jan: langs nederlandse orgels III 40 41, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Kluiver, drs J.H.: historische orgels in Zeeland II 70
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 44
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 12(1984)15, 34(1995)38
de Mixtuur 11(1973)215, 40(1982)389, 75(1993)778, 79(1995)962, 81(1995)23
de Orgelvriend 2(1983)10
het Orgel 6(1975)197

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk Maria Sommelsdijk -

Orgelhistorie

b: Jacobus Robbers, Rotterdam 1775; M II vp: Groot Man -Rug-Pos -Ped
gekeurd door Jan Robbers
b: Abraham Meere sr, Utrecht 1820/21 (1819); M II vp: Hw 15-Rw 8-Ped 2
r: Michael Maarschalkerweerd & Zn., Utrecht
r: Fa. Ernst Leeflang, Apeldoorn ± 1950
r: ± 1990; op de frontpijpen is weer bladgoud aangebracht

Dispositie

± 1815 (volgens van Eem):
Groot Manuaal C-d3
Praestant 16 discant, Praestant 8, Holpijp 8, Fl: Travers 8, Octaav 4, Rhoer Fluit 4, Quint 3, Sup: Octaav 2, Woudfluit 2, Flajolet 1 1/2, Cornet V, Mixtuur III-IV-V 3, Sexquialter III, Trompet 8 bas/discant, Voxhumana 8
Rug-Positief C-d3
Praestant 8 discant, Holpijp 8, Praestant 4, Fluit 4, Gemshoorn 2, Quint 1 1/2, Cornet discant, Mixtuur III-IV-V 1 1/2
Pedaal
Bourdon 16, Fagot 16
3 Afsluitingen, Tremulant, Ventiel

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42