Hervormde kerk - Kloosterkerk
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Lange Voorhout 2
centrum
's-Gravenhage (Den Haag)
Gemeente 's-Gravenhage
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

Het Dominicanenklooster is rond 1400 gesticht door Margaretha van Kleef, echtgenote van Albrecht van Beieren.
De monniken kregen het privilege in de Hofvijver op paling te vissen. De dichtgemetselde en onversierde poortboog buiten de kerk herinnert eraan, dat hier eens kanonnen gestald werden.
Onder het koor bevindt zich de crypte, waar vroeger doden werden begraven. Waarschijnlijk is de stichteres van het klooster een van de gebalsemden.
Omstreeks 1540 is een zuiderbeuk toegevoegd, even lang als het schip.
De Beeldenstorm verjoeg de monniken. Ze kwamen na dat roerige jaar 1566 nog even terug, maar in 1583 werd het klooster, inmiddels logement, afgebroken. De éénbeukige kerk met koor bleef bewaard.
Na de hervorming was de kerk voor de eredienst niet meer nodig en kwam in handen van de Staten van Holland. De kerk kende nadien verschillende bestemmingen, zoals paardestal en munitie-opslagplaats in het schip (arsenaal). Tussen kerk en koor bevond zich toen een muur.
Van 1589 tot 1665 was in het koor een geschutsgieterij gevestigd.
Na de splitsing tussen Remonstranen en Contra-Remonstraten kraakten de Contra-Remonstraten. de kloosterkerk, ook wel Prinsekerk genoemd.
Rond 1800 confisqueerde Napoleon de kerktoren. De toren kon dienst doen als uitkijkpost. De gemeente Den Haag probeert in 2000 de toren weer terug te geven aan de kerk.
Het huwelijk van Prins Frederik Hendrik met Amalia van Solms werd hier ingezegend.
Kerkrestauratie ± 1945.
De hofbank van Koning Willem I bleef tot de restauratie in 1952/53 bestemd voor leden van het koninklijk huis.
Na de Tweede Wereldoorlog is de Duinoordgemeente verhuisd naar de Kloosterkerk aan de Lange Voorhout.
Na restauratie werden de apostelramen in de Kloosterkerk geplaatst. Ook de preekstoel in Vlaamse houtsnijkunst uit het eind van de 17e eeuw, de luchters en de banken van de Duinoordkerk zijn hier terug te vinden. Eerst hing men de preekstoel tegen een blinde muur, nu is een plaats gevonden met uitzicht op het fraaie, hoge gotische koor.
De avondmaalstafel, vervaardigd uit resten van de oude koorbank, toont ons het lam, het kruis, de hosti, het anker en de broden.
De graven die in de kerk lagen zijn alle geruimd. De dekstenen zijn in een gedeelte van de kerk gerangschikt, waarbij vooral de grafsteen van Abel Cats en zijn vrouw Charlotte van Tuyll van Serooskerke opvalt. Tegen een van de pilaren is een schildje aangebracht met de naam Jacob Cats, die als diplomaat en zedendicher door het leven ging. Hij werd hier in 1660 begraven.
Rechts van het koor de Apostelkapel, zo genoemd naar de gebrandschilderde ramen. die de twaalf apostelen verbeelden, gemaakt door Lou Asperslagh. In dezelfde kapel het bekende mozaiek van Thorn Prikker.
De sluitzegel van het gewelf van Gerhard Jansen uit 1952 toont het Lam met de zeven zegelen.
De kerk werd op 20 november 1957 opnieuw in gebruik genomen.
Een nieuwe restauratie is in mei 1988 begonnen. De scheuren in de muren zijn gedicht, goten vernieuwd, daken voorzien van nieuwe leien en de glas-in-lood ramen opgeknapt.
Op 31 maart 1989 werd de restauratie officieel afgesloten.
PKN-kerk.
De Kloosterkerk, met veel kerkelijke activiteiten, was o.m. de kerk van Hare Majesteit, koningin Beatrix.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig

Koororgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Kloosterkerk 's-Gravenhage 1960 - 1987

Orgelhistorie

b: Fa. Marcussen & Søn, Aabenraa (Denemarken) 1960; M I ap: Man 5
- het orgel werd in 1987 te koop aangeboden in verband met de aanschaf van een kistorgel
o: 's GRAVENHAGE Loosduinen Hervormde kerk Sjalom 1987; geen wijzigingen aangebracht
Zie verder kistorgel

Dispositie

1960 (Marcussen):
Manuaal
Gedekt 8, Fluit 4, Octaaf 2, Mixtuur, Dulciaan 16
Pedaak
aangehangen, via koppel

Bronvermelding van het koororgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
de Mixtuur 63(1989)160
het Orgel 7/8(1987)304

Hoofdorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Kloosterkerk 's-Gravenhage 1966 -

Orgelhistorie

b: P. van Haestrecht, Delft voor 's GRAVENHAGE Ned Hervormde Grote kerk koororgel (1680 voor RK klooster Dominicanen)
r: mr Peter Jansz de Swart, Utrecht 1564
r: Galtus Germer van Hagerbeer, Amersfoort 1637
o: St. Cousijns 1679/80; binnenwerk, nieuwe kas geschenk van stadhouder Willem III; M II: Hw 12-Ow 10
r: Fa. Kam & van der Meulen, Rotterdam 1852
o: WOUDRICHEM Ned Hervormde kerk front Fa. Schölgens/van de Haspel/van der Weijden, Rotterdam 1864/65 (1863)
b: Christian Gottlieb Friedrich Witte (Fa. J. Bätz & Co.), Utrecht 1864; M II vp: Hw 9-Bov 6-Ped 5
inwijding orgel op 30 oktober 1864 door L. Holsboer
r: Fa. G. van Leeuwen, Leiden 1910
orgel in gebruik genomen op 4 september 1910
eind 1961 was het orgel onbespeelbaar
het orgel is in 1962 verkocht aan G. Haverkamp te Wijhe; het front is verloren gegaan
o: Hoofdwerk HEEMSKERK Gereformeerde kerk Fa. Kaat & Tijhuis, Kampen 1982 en Bovenwerk naar DALFSEN Gereformeerde kerk vrijgemaakt 1982
b: Fa. Marcussen & Son, Aabenraa 1965/66; het front werd ontworpen door rijksadviseur Cor Edskes; M III vp: Hw 10-Rw 11-Borstw 8-Ped 11
adviseurs Adriaans Engels, organist St. Jacobskerk en Bern. Renooy, cantor-organist Kloosterkerk
het orgel is op de zaterdag voor Pasen 1966 in gebruik genomen

Dispositie

1885 (volgens van ’t Kruijs):
Hoofdmanuaal
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur III, Trompet 8
Bovenmanuaal
Prestant 8, Holfluit 8, Viola 8, Roerfluit 4, Salicionaal 4, Clarinet 8
Pedaal
Subbas 16, Octaaf 8, Gedakt 8, Basson 16, Trompet 8
Koppelingen
 
1966 (Marcussen):
Hoofdwerk C-g3
Prestant 16, Octaaf 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Spitsfluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur VI-VIII, Trompet 16, Trompet 8 horizonaal
Rugwerk C-g3
Prestant 8, Gedekt 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Nasard 1 1/3, Octaaf 2, Scherp IV 1 1/3, Sexquialter II, Dulciaan 16, Kromhoorn 8, Tremulant
Borstwerk C-g3
Gedekt 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Blokfluit 2, Sifflet 1, Cymbal III 1/3, Regaal 8, Tremulant
Pedaal C-f1
Prestant 16, Subbas 16, Octaaf 8, Gedekt 8, Octaaf 4, Nachthoorn 2, Mixtuur VI, Fagot 32, Bazuin 16, Trompet 8, Schalmei 4
Gebruikelijke koppelingen

Bronvermelding van het hoofdorgel

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)172 212 298
Hess 20
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 334 aanv III 121, het Noordbrabants Genootschap 1983
Kruijs, M.H. van 't: disposities der verschillende orgels (1885)87, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972
Oost/Wisgerhof: er staat een orgel 61
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 22(1989)24, 44(2000)46, 66(2011)3
de Mixtuur 20(1977)419, 30(1980)778, 34(1981)129 135, 43(1983)526, 52(1986)60 63, 54(1986)164 172 175, 59(1988)389 394, 60(1988)458, 80(1995)1004
de kloosterkerkgemeente - ontstaan
de orgelmakers Witte (1978)30 34 foto 43* 65; Stichting Orgel Grote Kerk Gorcum
het Orgel 3(1966)103, 5(1966)158-159, 1(1969)4-5, 5(1974)194, 6(1974)230-237
het Orgelblad V(1962)47
kerkepadgids (1982)100*
mens & melodie 8(1973)232-235

Kistorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Kloosterkerk 's-Gravenhage 1989 -

Orgelhistorie

b: Fama & Raadgever, Utrecht/Maarssen 1988/89, het snijwerk (met monogram van de orgelmakers) werd vervaardigd door J. van de Vliet te Gouda; kistorgel M I: Man bas 4-discant 6
het orgel is in november 1988 in gebruik genomen

Dispositie

1988 (Fama & Raadgever):
Manuaal C-f3
Gedekt 8 bas/discant, Prestant 4 bas/discant, Fluit 4 bas/discant, Quint 2 2/3 discant, Octaaf 2 bas/discant, Terts 1 3/5 discant
Geen pedaal
Windvoorziening: kleine magazijnbalg met motor onder de lade
Winddruk 55 mm.
Klavier uitschuifbaar
Het instrument is verrolbaar en bedoeld voor continuo- en solistisch gebruik bij koor- en orkestuitvoeringen
Het klavier kan een halve toon naar beneden verschoven worden voor lage toonhoogte

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van het kistorgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
de Mixtuur 64(1989)227*
het Orgel 2(1991)70-72 (3 foto's*)
Laatste update: 2018-10-28 11:17:58