Binnenhof Hofkapel
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Binnenhof
's-Gravenhage (Den Haag)
Gemeente 's-Gravenhage
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

Kapel gebouwd in 1250 onder Floris V op dezeklfde plaats als een houten kapel van koning Willem II. Kapel toegewijd aan Onze Lieve Vrouw. Naam: Mariahove.
Vergroting van de kapel in 1453.
In 1566 wordt de kapel voor de eredienst gesloten en het meubilair eruit verwijderd.
In 1580 wordt zij door de Protestanten in gebruik genomen en in 1591 toegewezen aan Louise de Coligny, wedude van Willem de Zwijger, en de diensten worden gehouden in de Franse taal.
Restauratie Hofkapel in 1772.
In 1806 vestigd Lodewijk Napoleon zijn residentie te 's Gravenhage en bestemd de Hofkapel voor de RK eredienst.
De Waalse Gemeente krijgt geld voor de bouw en inrichting van een nieuwe kerk (zie daar).
De katholieken van de St Jacobusstatie aan de Oude Molenstraat namen met Kerstmis 1807 de Hofkapel in gebruik.
De kapel is in 1879 afgebroken.
Nieuwe kapel gebouwd in 1879.
Nu het archief van het departement van Waterstaat.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig

Koororgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Binnenhof Hofkapel 's-Gravenhage 1515 -

Orgelhistorie

b: Antonius Mors, Antwerpen 1515; positief
r: C. Noelenz 1517

Dispositie

Geen informatie aanwezig

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van het koororgel

Boeken
Kluiver, drs J.H.: historische orgels in Zeeland I n 2
Tijdschriften en andere uitgaves
het Orgel 2(1977)43-51

Hoofdorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Binnenhof Hofkapel 's-Gravenhage -

Orgelhistorie

b: vóór 1358
r: 1358; vernieuwing van een pijp en reparatie van de balg op voordracht van de gravin van Holland..
b: Mr Adriaan, Delft 1369
b: Willem Vrijman, Delft 1384
b: Godschalk en Jannes, Delft 1414
r: Mr Adriaan (Pietersz ??) 1453; orgel uit elkaar genomen en ineengezet in de Grote Zaal
r: Mr Adriaan (Pietersz ??) 1456; herplaating in de Hofkapel, orgel beschilderd door Michiel Zalm
b: Claes Gerytsz, Leiden 1487 (C.G. Claeszoon); in de oude kas; M I:
b: Pauwels van Haestrecht 1506; nieuw orgel met bestaand materiaal van het oude orgel
orgel op 15 april 1507 en 24 mei 1508 uitgebreid gekeurd door mr Cornelis de Geest (of Inessche), organist Grote kerk te Dordrecht, mr Govert te Haarlem, mr Florys, organist oude kerk te Delft en mr Jan Hoen, organist van de Nieuwe kerk in Delft
(b: Gerard Ste(e)vens, 's Gravenhage 1755; huisorgel voor weduwe stadhouder Willem IV in vertrekken van prinses Anna van Hannover
o: 1759 ??
b: Mr Cornelis Geritsz. 1558 of 1559
- hij overlijdt in 1559 en het orgel blijft in slechte toestand achter
r: Mr. Peter Jansz de Swart 1560 op advies van de Hofkapel-organist mr Andries (van Coolhem) en Cornelis van Boskoop, organist van de Oude kerk te Delft
b: Galtus en Germer (resp. vader en zoon) Hagerbeer 1641, op initiatief van Constantijn Huygens (die in november 1640 Frederik Hendrik als secretaris naar groningen vergezelde); M I vp: Man 8-Ped 1
- het orgel was op 26 september 1641 gereed
r: Jan Duyschot, Amsterdam 1711; Rugpositief met 7 registers toegevoegd op advies van Dirk Scholl, organist en klokkenist van de Nieuwe kerk te Delft; M II vp: Man 8-Rugpos 7-Ped 1
r: orgel in 1772; orgel schoongemaakt
het orgel werd in 1812 afgebroken en op 21 september 1812 in een advertentie te koop aangeboden door Johanna Cornelia Mol, weduwe van Franciscus Theodorus van Gogh
b: Johannes Mittenreither, Leiden 1797 voor 's GRAVENHAGE RK Jacobusstatie aan de Oude Molstraat
o/r: Luitjen en Jacob van Dam, Leeuwarden 1807; orgel vergroot; M II ap: Hw 9-Pos 6
r: Fa. Kam & van der Meulen, Rotterdam 1854; windlade Hoofdmanuaal vervangen en dispositie gewijzigd waarbij tevens de kast verpient werd. Het front bleef ongewijzigd. Nieuwe klavieren en de blaasbalgen opnieuw belederd
o: 's GRAVENHAGE, Parkstraat, RK kerk H Jacobus 1878

Dispositie

1641 (volgens Joachim Hess 1774):
Manuaal
Holpijp 12, Bourdon 12, Praestant 6, Octaaf 3, Quintfluit, Tertiaan, Mixtuur, Trompet 12
Pedaal
Trompet 12 (tr. Manuaal)
 
1711:
Manuaal
Holpijp 12, Bourdon 12, Praestant 6, Octaaf 3, Quintfluit, Tertiaan, Mixtuur, Trompet 12
Rugpositief
Holpijp 8, Praestant 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Tertiaan, Cornet
Pedaal
Trompet 12 (tr. Manuaal)
 
1812 (volgens de advertentie):
Manuaal C-f'''
Praestant 8, Holpijp 8, Praestant 4, Fluit Ged. 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Woudfluit 2, Cornet IIII discant
Pedaal C-cº
aangehangen
 
± 1850:
Hoofdklavier
Prestant 8, Holpijp 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet, Mixtuur, Trompet
Positief
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Fluit 4, Gedekt 4, Gemshoorn 2
Pedaal
aangehangen
 
1854 (Kam & van der Meulen):
Hoofdklavier C-f'''
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet V, Trompet
Positief C-f'''
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Octaaf 4, Fluit 4, Gemshoorn 2, Eoline 8 (tongw.)
Pedaal
aangehangen

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van het hoofdorgel

Boeken
Brouwer: sleutelstad-orgelstad 11 31 32
Eck, Ton van: geschiedenis van de orgels in de Boskantk te Den Haag 5-6
Gierveld, dr Arend Jan: het ned. huisorgel in de 17e en 18e eeuw 33 61 285; Vereniging voor Ned. Muziekgeschiedenis 1977
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)123
Kler, de: brochure Engelse kerken Den Haag 15
Tijdschriften en andere uitgaves
de Mixtuur 50(1985)827, 54(1986)164 173, 59(1988)396, 60(1988)458, 78(1994)907 909
de Orgelvriend 11(1976)22-23, 3(1977)12-14
het Orgel 2(1977)43-51
Laatste update: 2018-10-16 10:50:13