Hervormde kerk St Nicolaas - Nieuwkerk
Nieuwe bestemming
Foto: Flip Veldmans
Nieuwkerksplein 100
Dordrecht
Gemeente Dordrecht
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

De geschiedenis van de Nieuwkerk begint in de 12e eeuw. De St. Nicolaas- of Nieuwkerk werd gesticht in 1150. In het jaar 1175 werd de St Nicolaaskapelle, tot de parochiale kerk gewijd.
Rond het jaar 1420 (1422-1429) onderging de kerk een forse uitbreiding en werd een zg. hallenkerk.
Bij een hevige brand in 1568 werd de kerk vrijwel geheel verwoest. Het overgebleven deel werd in de periode 1580-1592 weer opgebouwd tot een eenvoudige dubbelkorige kerk, de helft kleiner dan voor de brand.
De kerk was een van de eerste kerken die voor de protestantse eredienst werd gebouwd.
Tot 1829 was de Nieuwkerk met het omliggende kerkhof de begraafplaats van tal van Dordtse families. Ruim 2240 Dordtenaren vonden hier hun laatste rustplaats.
Sinds 1960 heeft het gebouw geen kerkfunctie meer. In 1986 is de kerk gerestaureerd waarbij het silhouet van de kerk is gehandhaafd.
De preekstoel staat nu in de hervormde kerk van Oudewater.
Er waren sloopplannen, maar die gingen niet door.
De kerk is in december 1974 verkocht aan de Stichting Vrienden tot behoud van de Nieuwkerk. Deze heeft de kerk "geconsolideerd", d.w.z. voorzien van een dak van golfplaten, waardoor het gebouw droog blijft. Ook werden de ramen dichtgemetseld.
De Stichting beijverde zich voor een restauratie en een nieuwe bestemming.
De kerk is medio 1985 verbouwd tot woningen voor één en tweepersoonshuishoudens. Sinds 1987 is er op de begane grond een supermarkt en een ruimte voor buurtbijeenkomsten. De voormalige consistorie is nu conciergewoning.
De Nieuwe kerk is in januari 1999 in gebruik genomen door Keukenstudio Dordrecht & Pieters als keuken- en kookwinkel.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 115, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964
Bouman, mr A.: orgels in Nederland (1943)99; uitgave Allert de Lange, Amsterdam 1943
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)211
Jongepier, Jan: langs nederlandse orgels III 47, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Kruijs, M.H. van 't: disposities der verschillende orgels (1885)61, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 55, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 9(1983)15, 10(1983)21, 14(1985)20, 18(1987)19, 32(1994)22 26*, 33(1995)15, 41(1999)31
de Mixtuur 34(1981)122 129
de Orgelvriend 11(1985)6-8
de orgelmakers Witte (1978)4 9 26 foto 27* 64; Stichting Orgel Grote Kerk Gorcum
het Orgel 4(1976)133
het Orgelblad V(1962)170-172*
kerkepadgids (1980)60
monumenten in Dordrecht, uitgave Dordrecht Marketing i.s.m. Gemeente Dordrecht

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk St Nicolaas - Nieuwkerk Dordrecht -

Orgelhistorie

b: Christian Gottlieb Friedrich Witte (Fa. J. Bätz & Co.), Utrecht 1854; M II vp: Hw 11-Bov 9-Ped 5
inwijding van het orgel op 29 oktober 1854
o: TIEL Ned Hervormde Grote kerk Willem van Leeuwen, Leiderdorp 1964 (1960) (1966)

Dispositie

1885 (volgens van ’t Kruijs):
Hoofdmanuaal
Prestant 16, Prestant 8, Bourdon 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet V, Mixtuur V, Fagot 16, Trompet 8
Bovenmanuaal
Prestant 8, Gamba 8, Holfluit 8, Salicet 4, Roerfluit 4, Nazard 3, Gemshoorn 2, Schalmei 8, Dulciaan 8
Pedaal
Subbas 16, Octaaf 8, Octaaf 4, Bazuin 16, Trompet 8
Koppelingen
Ventiel
 
1943 (volgens dr A. Bouman):
Manuaal I
Praestant 16, Praestant 8, Bourdon 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Cornet V 8, Mixtuur II-V 1 1/3, Fagot 16, Trompet 8
Manuaal II
Praestant 8, Holfluit 8, Gamba 8, Salicet 4, Roerfluit 4, Nasard 2 2/3, Gemshoorn 2, Schalmei 8, Dulciaan 8
Pedaal
Subbas 16, Octaafbas 8, Octaaf 4, Bazuin 16, Trombone 8
 
± 1960 (volgens Bouman):
Manuaal I
Praestant 16, Praestant 8, Bourdon 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Cornet V 8, Mixtuur II-V 1 1/3, Fagot 16, Trompet 8
Manuaal II
Praestant 8, Holfluit 8, Gamba 8, Salicet 4, Roerfluit 4, Nasard 2 2/3, Gemshoorn 2, Schalmei 8, Dulciaan 8
Pedaal
Subbas 16, Octaafbas 8, Octaaf 4, Bazuin 16, Trombone 8

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42