Hervormde Groene of Willibrordkerk
In gebruik
Foto: Henk Brussee
Haarlemmerstraatweg 4 - 6
Oegstgeest

Gemeente Oegstgeest
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

Houten kerkje gebouwd door Willibrord tussen 726 en 741 op de resten van een Romeinse nederzetting, Volgens een legende was het een door Willibrord gewijd kerkje. Het lag langs een belangrijke route op de rand van een strandwal en was van de eerste kerken in het graafschap Holland.
In 856 werd de kerk door de Noormannen verwoest.
Kort daarna werd op dezelfde plaats een stenen kerk gebouwd.
De kerk is meermalen vernieuwd en herbouwd. In 1574 is de kerk opnieuw verwoest door de Spanjaarden tijdens het beleg van Leiden. Rond 1600 is alleen het schip van de kerk herbouwd, de behouden tufstenen toren en het kostershuis werden gerepareerd.
In 1662/63 is het resterende deel van de kerk herbouwd. Deze herbouw vond plaats op de funderingen en met gebruikmaking van resten van zijn voorganger. Zo ontstond de huidige, éénbeukige kruiskerk, rechtgesloten, gebaseerd op het 15de-eeuwse gotische model. De kerk is gemetseld in baksteen en tufsteen.
Het meubilair is uit de 17e eeuw.
Klokkenstoel met klok van een anonieme gieter uit 1734, diam. 49 cm.
De romaanse toren is in 1824 omgevallen en in 1830 afgebroken.
De kerk kreeg de naam "Groene Kerk" doordat de kerkvoogd J. van den Berg in het laatste kwart van de 19de eeuw klimop liet aanbrengen. In 1950 bij de grote restauratie onder leiding van het architectenbureau Dekker en Van der Sterre werd de klimopbegroeiing verwijderd, omdat de begroeiing het muurwerk aantastte.
Het koor, sinds de Reformatie afgescheiden van de kerk, werd in ere hersteld en kreeg opnieuw een liturgische functie.
Bij de restauratie van 1953 - 1956 werd op de plek van de toren een ‘in stijl passend’ entreeportaal gebouwd. De kerk werd ingrijpend hersteld. De preekstoel werd verplaatst en het zeventiende eeuwse koorhek verwijderd, maar vond in de Oude Kerk van Scheveningen weer een nieuwe plek Het meubilair is uit de 17e eeuw.
In 1995 volgde een grote opknapbeurt van het buitenwerk.
Op 8 november 1956 zijn kerk en orgel weer in gebruik genomen.
Na de vorming van de Protestantse Gemeente is besloten dat het Hervormde Groene Kerkje en de Gereformeerde kerk - Regenboogkerk in gebruik zullen blijven als PKN-kerk.
Op 11 november 1989 is in verband met de 1250e sterfdag van Sint Willibrordus een beeld onthuld, ontworpen door Monica Elias - van Panthaleon, baronesse van Eck.
Het schip van Willibrordus staat op de rechtse pilaar.
Klokkenstoel met klok van anonieme gieter, 1734, diam. 49 cm.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig

Hoofdorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Groene of Willibrordkerk Oegstgeest -

Orgelhistorie

- De gemeentezang werd tot 1851 geleid door een voorzanger die ook na de komst van het orgel nog enige tijd dienst bleef doen.
b: B.J. Gabry & Zn. Gouda 1851. Hij kwam echter te overlijden voor het orgel voltooid was, waarna het orgel door Lohman in 1855/56 is voltooid; M I: Man 8 (geen pedaal)
- P.C. Bik v/h Schaaffelt & Lohman, onderhoud tot 1932
r: Fa. G. van Leeuwen & Zn., Leiderdorp 1936/37; restauratie: het orgel werd uitgebreid met een 2e klavier
Adviseur Hennie Schouten, organist Lutherse Kerk te Leiden
Het orgel werd op 9 mei 1937 weer in gebruik genomen
r: Fa. van Leeuwen, Leiderdorp 1956; reparatie en vergroting orgel en voorzien van een onderkas
Op 8 november 1956 zijn kerk en orgel weer in gebruik genomen.
r: organist Hans Boelee 1962; Cymbel II gewijzigd in Cimbel I
- het orgel is in 1971 buiten gebruik gesteld en in 1978 afgebroken
o: het oude front staat nu in het Nationaal Orgelmuseum te ELBURG. De beelden zijn op het Metzler-orgel geplaatst
b: Fa. Oskar Metzler & Söhne, Dietekon (Zwits.) 1975/77 (1978) met pijpwerk van H. Niehoff (midden 16e eeuw) en van H.W.Schonat (ca 1650), afkomstig uit het transeptorgel van de Oude Kerk te Amsterdam; M II vp: Hw 9-Borstw 5-Ped 3

Dispositie

vóór 1962:
Hoofdwerk
Prestant 8 (C-H uit Roerfluit), Roerfluit 8, Octaaf 4, Mixtuur V-VI
Manuaal II
Holpijp 8, Roerfluit 4, Prestant 2, Nasard 1 1/3, Cymbel II, Regaal 8, Tremulant
Pedaal
Subbas 16, Bourdon 8
Koppelingen: Manuaal I-Manuaal II, Pedaal-Manuaal I, Pedaal-Manuaal II, Pedaal-Manuaal II 4
Foto: G. Meyster

Bronvermelding van het hoofdorgel

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)111 133
Oost, Gert/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 67
Schippers: foto H 5*, de Mixtuur Schagen
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 23(1990)24, 57(2007)34, 122(2018)15
de Mixtuur 11(1973)201, 17(1975)350 354, 80(1995)1005 1006 1010, 82(1996)58
de Orgelvriend 9(1983)8*, 9(1987)26*
gegevens van Jasper de Kogel
het Orgel 2(1973)47-48 102, 4(1973)109*, 6(1973)183, 10(1974)344-345, 5(1978)170, 9(1978)254-258*
orgelconcerten in Zuid-Holland West (2008)26*, (2012)26*; uitgave Stichting Orgelpromotie Zuid-Holland West
Laatste update: 2018-10-20 16:11:24