Hervormde kerk Gereformeerde Bond - Augustijnerkerk
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Voorstraat 216
hoek Steegoversloot
Dordrecht

Gemeente Dordrecht
Zuid-Holland

(Kerk)gebouw

Het Hof werd in 1275 gebouwd op grond van Floris de Vijfde als Augustijnenklooster.
De Augustijnenkerk,oorspronkelijk gesticht in 1293-1450 in o.a. laatgotische stijl, hoorde bij het Augustijnenklooster. Het Hof was het belangrijkste Augustijnenklooster van de Noordelijke Nederlanden.
Nadat de kerk in 1512 geheel door brand was verwoest werd deze spoedig herbouwd, In de bestrating van het plein is de oorspronkelijke omtrek van de kloostergang, samen met de wasplaats en waterput, herkenbaar gemaakt. De waterput is afgedekt met een gietijzeren putdetsel met daarop symbolen die verwijzen naar de Orde der Augustijnen.
In 1515 werd een studiegenoot van Maarten Luther, de Augustijnen monnik Hendrik van Sutphen als prior aangesteld. Zijn ketterse gezindheid bracht hem op de brandstapel.
Reeds in 1520 moest Hendrik van Zutphen, prior van het Augustijnenklooster, die bevriend was met Luther, de stad verlaten.
Na de Reformatie in 1572 werd de kerk vrijgegeven voor de protestanten. Het klooster verloor zijn religieuze functie. Toen schaarde de stad zich achter Prins Willem van Oranje. Op 19 juli 1572 werd de eerste Statenvergadering van de opstandige gewesten hier gehouden. Later vond hier de befaamde Synode van Dordrecht plaats (1618-1619). De eerste hervormde kerkdienst was op 25 juli 1572.
De voorgevel in vroege neoclassicistische Waterstaatsstijl (Voorstraat) is uit 1776 en is aangebracht na de brand van 1773.
In 1837 waren het klooster en de kerk danig in verval.
Restaurarie voltooid in 1972. Het hele historische complex "Hof van Dordrecht" is in ere hersteld. Tegenwoordig huist Het Hof van Nederland in het gebouw. de historie van de stad als staalkaart voor de Nederlandse geschiedenis met belangrijke mijlpalen zoals de Dordtse Synode .
PKN-kerk.
In de zomer van 1994 is de restauratie begonnen van de kerk. Dat was nodig om het zoutige grondwater, de bonte knaagkever, schimmels en andere mankementen te bestijden. Bijzondere onderdelen in de kerk zijn een preekstoel met oud-christelijk symbool van de pelikaan , het 19e eeuwse orgel en de oud-romaanse doopvont uit de 12e/13e eeuw uit de omgeving van Dordrecht. In de middeleeuwen lieten Dordtse burgers zich in één van de kloosterkerken begraven. In de Augustijnenkerk liggen nog zo'n 200 grafzerken die tijdens de restauratie van de kerk in 1994 tevoorschijn kwamen bij het verwijderen van de houten vloer. Veel zerken zijn afgesleten, maar sommige zijn nog goed leesbaar en fraai bewerkt. Naar schatting zijn hier 8000 mensen begraven, onder wie de schilder Aelbert Cuyp (1620-1691) leden van de Dordtse Synode, enz. De zerkenvloer is weer in het zicht gebracht.
Op vrijdag 23 februari 1996 is de kerk officieel in gebruik genomen.
De kerk is in gebruik bij de Hervormden van de Gereformeerde Bond.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Eem, Egbertus van: aantekeningen van een aantal Ned. kerk- en huisorgels (± 1815)10; uitgave Boeijenga, Sneek 1970
Gierveld: het ned huisorgel in de 17e en 18e eeuw 145 151
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)112 118 119 282
Hess 9-10
Kluiver, drs J.H.: historische orgels in Zeeland I 51
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 35(1996)30, 40(1998)29
de Mixtuur 11(1973)214, 34(1981)122 129, 43(1983)527-528, 72(1992)619 620
de Orgelvriend 5(1976)24, 1(1978)5, 5(1983)21
het Orgel 1(1962)10
het Orgelblad V(1962)169-170*
het maarschalkerweerd-orgel in de Bergeijkse Hofkerk 39 50
kdov juni (2000)14
kerkepadgids (1980)60, (1990)91-93 (4 foto's*)
monumenten in Dordrecht, uitgave Dordrecht Marketing i.s.m. Gemeente Dordrecht

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk Gereformeerde Bond - Augustijnerkerk Dordrecht -

Orgelhistorie

b: ; M II vp: 27 registers
r: G.G. van Hagerbeer 1645; voltooid door W. Deakens, Haarlem 1646
b: Hendrik Hermanus Hess, Dordrecht 1774/75; met pijpwerk vorig orgel; M II vp: Hw 16-Pos 13-Ped 6
onderhoud Hendrik Hermanus Hess te Dordrecht
r: Johan Michael Muller 1793
r: Pieter Johannes Geerkens & Zn., Dordrecht 1805; verbeteringen
onderhoud Pieter Johannes Geerkens & Zn. te Dordrecht vanaf 1805
in 1905 elders een droevig einde gevonden
b: Fa. M. Maarschalkerweerd & Zn., Utrecht 1898/99, het orgel was een geschenk van de emeritus predikant ds J.J. Stronck; Pn II vp: Hw 13-Zw 8-Ped 6
op zondag 24 september 1899 werd het orgel in de morgendienst ingewijd met een preek van ds A.Th. Jonker
r: in de loop der jaren zijn de nodige herstellingen/restauraties uitgevoerd maar het instrument bleef vrijwel ongewijzigd
r: Fa. Jos Vermeulen bv, Alkmaar 1982/83; Pn II vp: Hw 13-Zw 8-Ped 6
orgel op 9 februari 1983 weer in gebruik genomen met een bespeling door Arie J. Keijzer

Dispositie

1775 (volgens Van Eem):
Manuaal C-d3
Prestant 8 discant, Holpijp 8 bas/discant, Prestant 4 bas/discant, Douce Fluit 4 bas/discant, Octaaf 2 bas/discant, Quint 1 1/2, Flageolet 1
Geen pedaal
 
± 1815 (volgens Van Eem):
Groot Manuaal (I) C-e3
Bourdon 16, Praestant 8, Holpijp 8, Bourdon 8, Octaav 4, Nagthoorn 4, Quint 3, Octaav 2, Gemshoorn 2, Quint 1 1/2, Fluit 1, Sexquialt II-III, Cornet VI, Mixtuur IV-V-VI, Trompet 16 discant, Trompet 8, Tremulant
Klein Manuaal (boven clavier) C-e3
Praestant 8, Rhoer Fluit 8, Fluit trav: b, Octaav 4, Holfluit 4, Openfl: 4 discant, Nazat 3, Octaav 2, Spitsfluit 1, Carillon, Mixtuur III-IV, Echo Trompet 8, Voxhumana 8, Tremulant
Pedaal C-d1
Bourdon 16, Praestant 8, Quint 6, Octaav 4, Bazuin 16, Trompet 8
een gehalveerde Trekkoppel, Koppelpedaal
3 Afsluitingen, 1 Ventiel, 6 Windladen, 5 Blaasbalgen
 
1899 (Maarschalkerweerd & Zn):
Hoofdmanuaal C-f3
Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Violoncel 8, Quintfluit 6. Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur, Cornet, Trompet 8
Zwelwerk C-f3
Holpijp 8, Gamba 8, Vox céleste 8, Flûte harmonique 8, Violine 4, Flûte octaviante 4, Gemshoorn 2, Basson-Hobo 8
Pedaal C-d1
Contrabas 16, Subbas 16, Octaaf 8, Fluit 4, Bazuin 16, Trombone 8
Klavierkoppel, 2 Pedaalkoppels
Tacet, Calcant
 
1983 (Maarschalkerweerd & Zn/Vermeulen):
Hoofdwerk C-f3
Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Violonceel 8, Quintfluit 6. Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-V, Cornet V discant, Trompet 8
Bovenwerk (in crescendokast) C-f3
Holpijp 8, Gamba 8, Vox Celeste 8, Flûte Harmonique 4, Flûte Octaviante 4, Violine 4, Gemshoorn 2, Basson-Hobo 8
Pedaal C-d1
Contrabas 16, Subbas 16, Octaaf 8, Flûte 4, Bazuin 16, Trombone 8
Klavierkoppel, 2 Pedaalkoppels
Tacet, Calcant

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42