Beauforthuis kapel
Nieuwe bestemming
Foto: Henk Veldmans
Woudenbergseweg 70
Austerlitz
Gemeente Zeist
Utrecht

(Kerk)gebouw

De geschiedenis van het pand gaat terug tot het begin van de 19de eeuw. Zonder Napoleon was er geen dorpje Austerlitz en geen Pyramide geweest. Van 1804 tot 1806 had Napoleon Bonaparte een nederzetting van 18.000 manschappen in Kamp Zeist (Camp de SEYST). Om de soldaten bezig te houden kregen zij opdracht een monument te bouwen, geïnspireerd op de Egyptische veldtocht van Napoleon in 1798. Het kamp trok allerhande marketentsers, wasvrouwen en marktkramers aan om de troepen te voorzien. Toen Napoleon in 1805 de slag bij Austerlitz in Tsjechië won besloot zijn broer, Lodewijk Napoleon, Koning van Holland, de nederzetting Austerlitz te noemen. Met het vertrek van de troepen bleven de handelaren straatarm achter.
Sinds 1826 was Johannes Stoop, bankier te Amsterdam, eigenaar van de heidegronden rondom Austerlitz. Hij was niet alleen schatrijk maar ook een sociaal bewogen man en trok zich het lot van de arme mensen aan. In 1844 kocht hij Heidenoord, een boerderij die in 1832 was gebouwd. Stoop verschafte hen werk en stelde gratis land ter beschikking, maar hij had ook oog voor de andere sociale noden. Zo werkte hij mee aan de bouw van een school om de kinderen onderricht te geven. Ook wilde hij de heide met schapenmest ontginnen tot een akkerbouwgebied. Daarom besloot Stoop in 1844 van zijn boerderij een landbouwschool te maken. Aan de noordzijde bouwde hij een stuk aan en hij trok de landbouwonderwijzer Enklaar aan. Het verhaal gaat dat Enklaar niet kon wennen aan de eenzaamheid in Austerlitz en dat hij daardoor aan de drank verslaafd raakte. De school mislukte. Hieraan debet was ook de crisis in de wereldhandel omdat het niet meer lucratief was schapen te houden en dat er daardoor minder schapenmest beschikbaar was voor de ontginning.
Stoops enige dochter Anna Aleida trouwde met Arnoud Jan de Beaufort (erfgenaam van Landgoed Den Treek in Leusden). Na het overlijden van Stoop werd het echtpaar erfgenaam van de landgoederen in Zeist en Leusden en kwam dus ook Heidenoord in hun bezit. Zij verhuurden Heidenoord maar dat bracht weinig op want de huurders mochten de geproduceerde mest op de pachtsom in mindering brengen. Ze besloten over te gaan op de bosbouw.
Austerlitz telde inmiddels 259 inwoners. Voor hun geestelijke verzorging moesten zij zes kilometer lopen naar Zeist. Arnoud Jan liet achter Heidenoord een kerk te bouwen (zie tekening) en stelde zes jaar lang jaarlijks 200 gulden beschikbaar voor de predikant. Hij schonk het pand aan de Hervormde Gemeente onder de voorwaarde dat de kerkelijke bestemming alleen kan wijzigen in een sociaal-culturele bestemming.
Het pand functioneerde tot 1984 als Hervormde kerk. Sinds 1989 heet het Beauforthuis en is er een muziekpodium en theatercafé in gevestigd.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
-
Tijdschriften en andere uitgaves
-

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Beauforthuis kapel Austerlitz -

Orgelhistorie

-

Dispositie

-

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-07-07 19:10:06