Hervormde kerk - Maartenskerk
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Kerkplein 2
Doorn
Gemeente Utrechtse Heuvelrug
Utrecht

(Kerk)gebouw

In 890 is een houten kerk Sint Maarten gebouwd.
Omstreeks 1180 (± 1200) is een tufstenen kerk gebouwd. Rechthoekig schip en een klein Romaans koor. De muren van het schip zijn een meter dik.
Aan de noordzijde twee dichtgemetselde gaten: één vierkant en één rond. Zo'n venstertje noemt men een hagioscoop, het ronde venster was bestemd om op het altaar te kunnen zien en het vierkante (laag geplaatst) om licht op het kerkhof te laten schijnen.
Het huidige gotische koor is van 1425 met sacristie- consistoriekamer.
De toren is omstreeks 1250 gebouwd van baksteen met daarin een toegangsportaal, met o.a. cachot, carillon en een grote klok uit 1720.
135 koperen kandelaren op de banken, de zes fraaie koperen kroonluchters en de viertien wandkandelaars.
Achthoekige doopvont uit de 15e eeuw, lange tijd dienst gedaan als voetstuk van de preekstoel. De preekstoel is uit 1666.
De koperen zandloper uit 1721 diende om de lengte van de preek binnen de perken te houden.
Huize Doorn en deze kerk fungeerden van de 12e tot de 17e eeuw als zomerresidentie van de Domproosten van Utrecht, kapittel St. Maarten.
Verbouwing van de kerk in 1888. de kansel kreeg een nieuwe voet.
In 1924 werd een zijbeuk aan de kerk toegevoegd in imitatie romaanse stijl.
In 1995/96 is de kerk geheel gerestaureerd. Daarbij is het Angelustorentje, de vrij hoge dakruiter die in 1924 bij de toenmalige restauratie was verwijderd, weer geplaatst. Omdat Doornaar Marthijs de Jong het torentje heeft geschonken, krijgt het de naam van Marthijs-torentje, zo werd besloten bij de plaatsing eind april 1996.
Na de vorming van de PKN-gemeente werd besloten beide gebouwen de Hervormde Maartenskerk en de Gereformeerde kerk - Kampwegkerk te blijven gebruiken. Dat bleek moeilijk. Besloten is in 2008 de Gereformeerde kerk - Kampwegkerk af te stoten (zie daar).

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
-
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 35(1996)24, 36(1996)30, 60(2008)26, 67(2012)24
de Mixtuur 11(1973)196
de orgelmaker Witte 66 67
kerkepadgids (1988)7-8*
stichting utrecht orgelland: orgelfronten in de prov Utrecht (1850-1914)8* 31

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Maartenskerk Doorn -

Orgelhistorie

b: Johann Frederik Witte (Fa. Bätz & Co), Utrecht 1873; drie pijpvelden met de langste frontpijpen in het middelste veld, de blokvorm wordt visueel doorbroken door pinakels op de stijlen en een wimberg op het middenveld; M II ap: 11 stemmen
r: Fa. Blank, Herwijnen 1976, met pijpwerk uit OUDEWATER Oud Katholieke kerk (Johan Frederik Witte 1886)
o/r: Orgelmakerij Elbertse, Soest 2011; orgel verplaatst vanuit het koor naar de westelijke kant van de kerk. Dat was ook de oorspronkelijke plek van het orgel
December 2011 is het orgel officieel weer in gebruik genomen

Dispositie

Geen informatie aanwezig

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42