Oud Katholieke kathedraal H Gertrudis hoofdorgel

In gebruik

(Kerk)gebouw

De Geertekerk gewijd aan Gertrudis moest na de hervorming worden verlaten (zie daar).

Verstrooide katholieken vonden een schuilplaats in de verlaten gebouwen van de Mariakerk en stichtten in 1635 een Schuilkerk, de huidige Gertrudiskapel, naast de Kathedrale kerk (zie daar).

Dit is de mooiste, onlangs gerestaureerde, 17e eeuwse schuilkerk van Nederland. Deze restauratie is beloond met de Europa Nostra Award voor restauratie en conservatie 1993.

Tot 1914 kwamen de leden van de St Gertrudisgemeente bijeen in de schuilkapel.

De gerestaureerd kapel is sinds 1975 te bezichtigen. Fraaist bewaarde 17e eeuwse schuilkerk in Nederland.

De Oud-Katholieke kerk is in de 18e eeuw voortgekomen uit een afsplitsing na een verschil van mening met de kerk van Rome.

De St. Gertrudis kathedraal is nu de zetel van de aartsbisdom van de Oud-Katholieke kerk.

Tegenwoordig onderhoudt de kerk sterke banden met onder andere de Anglicaanse Kerk (zie ook: Oud Katholieke kerk H Maria Minor).

Nieuwe kerk gebouwd in 1912/14 naar ontwerp van architect E.G. Wentinck jr. Dat de kerk in de neo-romaanse stijl werd gebouwd, werd mede bepaald door het feit dat de voormalige Mariakerk uit 1640, die schuin achter de huidige kerk stond, een beroemd voorbeeld is van de Romaanse stijl.

De Mariakerk werd in de 18e en 19e eeuw gesloopt (nu gebouw van Kunsten en Wetenschappen), alleen de kloostergang is grotendeels bewaard gebleven.

De Kathedraal St. Gertrudis is ingewijd op 6 mei 1914.

Hoog in het gewelf van het kerkschip een grote schildering die de hele triomfboog bedekt. In de kerk een groot aantal 17e eeuwse schilderijen van Utrechtse meesters, zoals Abraham en Hendrik Bloemaert en Jan van Bijlert. Ze hebben oorspronkelijk in de schuilkerk van St. Jacobus, St. Maria Minor en St. Gertrudis gehangen.

Het altaar is in 1870 vervaardigd.

Doopvont uit de 18e eeuw. Bekken van marmar, voetstuk en deksel van hout, de houten onderdelen zijn gemarmerd. Tegen de achterwand van de doopkapel een St. Jozefbeeld uit de 18e eeuw, afkomstig uit de Maria Minorkerk.

Het hoogaltaar werd in 1914 door een gemeentelid geschonken. Er staat een prachtig tabernakel op, in 1731 door de Utrechtse edelsmid Verhaar vervaardigd.

Het Mariabeeld op het Maria-altaar is afkomstig uit de Buurkerk in ± 1470 vervaardigd door Adriaan van Wezel, in het voorjaar van 1989 op dit altaar geplaatst.

Restauratie 1988/89.

Op 15 april 1989 is de kerk heringewijd door de aartsbisschop van Utrecht.