Hervormde Grote kerk
Nieuwe bestemming
Foto: Ansichtkaart
Oosteinde 88
Schermerhorn
Gemeente Alkmaar
Noord-Holland

(Kerk)gebouw

De houten kapel viel onder de parochiekerk van Groot-Schermer.
In 1526 is de kapel vergroot tot Kruiskerk.
De glas-in-loodramen zijn in 1631/36 gemaakt door Pieter Holsteyn.
Geen honderd jaar later vernietigde een zware storm de kerk.
De kerk is hersteld en rond 1634 afgebroken.
Nieuwe kerk gebouwd in 1634/36 onder toezicht van de Edamse molenmaker J.Jzn. Vijselaar. De kerk werd uitgevoerd in laatgotische traditie als pseudobasiliek met een veelhoekig koor. 11 historische laatgotische spitsboogramen uit 1635/36. De gewelven zijn geschilderd met religieuze voorschellingen, maar ook zijn er ramen die betrekking hebben op het regionaal bestuur. Opvallend zijn ook de bloemmotieven op het tongewelf.
De versiering van de toren is uit de 17e eeuw en overgenomen van de toren van Middenbeemster.
Preekstoel, doophek en herenbanken uit de bouwtijd van de kerk.
Tiengebodenbord uit 1622 en negengebodenbord uit 1659.
Naast de toren is aan de noordzijde een hanggevangenis aangebracht in 1640. Twee nauwkeurig vervaardigde modellen van oorlogsschepen, uit de 17e eeuw.
Het orgel werd in 1879 geplaatst op een balkon,midden in het koor. Het zicht naar het koor met zijn gebrandschilderde ramen werd hierdoor bedorven.
De kerk is in ± 1970 gerestaureerd..
Deze PKN-kerk werd op 30 januari 1983 gesloten voor de eredienst.
In de kerk is een schaatsmuseum ondergebracht, concerten bij kaarslicht zijn ook mogelijk.
Men kerkt nu in de kerk van Stompetoren. In de periode van 1 april tot 1 oktober blijft de kerk voor de eredienst eens in de 3 à 4 weken in gebruik..
De kerk is op 31 december 2001 overgedragen aan de Stichting Oude Hollandse Kerken. De exploitatie van de kerk is al een aantal jaren in handen van de Stichting Vrienden van de Grote kerk van Schermerhorn. Zij exploiteren de kerk en verhuren deze voor rouw- en trouwdiensten, voor concerten, voor exposities, e.d. Maar zij doen dit alleen in de zomermaanden. ’s-Winters is het veel te koud.
De kerk onderging vanaf mei 2016 een grootscheepse renovatie in opdracht van Stadsherstel Amsterdam. Architect F. Greven te Krommenie. Er werd begonnen met de aanleg van een vloerverwarming en een nieuwe vloer. Het is een van de mogelijkheden om de kerk ook in de wintermaanden te exploiteren. Ook vond onderhoud plaats aan de muren en aan het plafond. Begin oktober 2016 veranderde de kerk van eigenaar. Stadsherstel Amsterdam, eigenaar van verschillende historische panden in de provincie nam de kerk over van de Stichting Oude Hollandse kerken. Stadsherstel Amsterdam is niet alleen kapitaalkrachtiger. maar heeft ook meer ervaring met restauratie van oude kerken dan de stichting.
De kerk is nu het hele jaar door beschikbaar als bijzondere evenementenlocatie. De kerk ligt in het rustieke plaatsje Schermerhorn, acht kilometer buiten Alkmaar. De Grote Kerk van Schermerhorn werd voor de renovatie herbestemd als multifunctioneel centrum, waar ook zakelijke bijeenkomsten en feesten gehouden kunnen worden. De kerk biedt nu plaats voor evenementen tot 300 personen.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
-
Tijdschriften en andere uitgaves
250 jaar Orgelmaker Vermeulen 104 (3 foto's*) 105 110
contactbrief voor kerkenverzamelaars 10(1983)19, 12(1984)18, 48(2002)32, 118(2017)13, 119(2011)14*
de Mixtuur 11(1973)203
de Orgelvriend 6(1977)26*, 7/8(1977)26-27*
het Orgel 12(1974)428, 3(1978)63-67 (3 foto's)*
kerkepadgids (1985)12-13*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Grote kerk Schermerhorn -

Orgelhistorie

- tot 1879 geen orgel maar een voorzanger
b: Jacob Courtain, Emmerik (D) tweede helft van de 18e eeuw vóór een kerk in het Nederrijnse gebied; met veel oude delen; M II ap: Hw 11-Pos 8
o/r: Leichel, Düsseldorf 1878/79; nieuwe kas, orgel enigszins weggedrukt in een hoek naast de ingebouwde toren
- het contract werd getekend op 30 december 1878
op 10 augustus 1879 werd het orgel in gebruik genomen
o: naar een zoldertje aan het einde van de zuiderzijbeuk naast de toren in 1896
- het orgel werd ± 1970 ondeskundig afgebroken, het binnenwerk werd op de pastoriezolder neergesmeten waardoor vele delen werden beschadigd
o/r: op een nieuw oksaal in de laatste travee van de zuiderzijbeuk naast het koor Fa. Jos Vermeulen, Alkmaar 1977; M II ap: Hw 11-Pos 8
adviseurs Willem Retze Talsma namens de Orgelcommissie van de Ned Hervormde Kerk en Hans van der Harst, onder supervisie van de Rijksadviseur

Dispositie

1879 (Courtain/Leichel):
Hoofdwerk (I)
Bourdon 16, Prestant 8, Gedackt 8, Viola di Gamba 8, Octav 4, Quint 3, Superoctav 2, Mixtur III, Cimbal III, Cornet IV, Trompet 8
Positief (II)
Bourdon 8, Prestant 4, Flöte dous 4, Octav 2, Quint 1 1/2, Cimbal III, Haitbois 8, Vox Humana 8
Pedaal
aangehangen
 
1977 (Courtain/Vermeulen):
Hoofdwerk (I)
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Octav 4, Quint 3, Superoctav 2, Mixtur III 1, Cimbal III 1/2, Cornet IV, Trompet 8
Positief (II)
Bourdon 8, Prestant 4, Flöte dous 4, Octav 2, Quint 1 1/2, Cimbal III 1/2, Hautbois 8 vanaf fº, Vox Humana 8 vanaf cº
Pedaal
aangehangen
Magazijnbalg, de oude toonhoogte, koortoon (een halve toon hoger van a' = 440 bleef gehandhaafd
in overleg met dr Jan van Biezen werd gekozen voor een niet gelijkzwevende temperatuur
Foto: Henk Veldmans

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-02 12:06:20