Hervormde kerk - Oosterkerk
Nieuwe bestemming
Foto: Hans Vreeman
Wittenburgergracht 25
Amsterdam

Gemeente Amsterdam
Noord-Holland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1669/71 naar ontwerp van architect Adriaan Dortsman, mogelijk in samenwerking met Daniël Stalpaert (1615-1676) ) te Amsterdam. Geen toren.
De Oostelijke Eilanden waren toen het bruisende hart van de Amsterdamse scheepsbouw en zeehandel met de werven en pakhuizen van de Verenigde Oostindische Compagnie op Oostenburg en de werf van de Admiraliteit op Kattenburg.
De kerk werd gebruikt voor de Hervormde eredienst tot het gebouw in de jaren zestig wegens bouwvalligheid gesloten moest worden.
Kerk voor de eredienst gesloten in 1961, en voor diverse doeleinden gebruikt, o.a. als caravanstalling.
In 1974 kocht de Gemeente Amsterdam het monumentale gebouw voor het symbolische bedrag van één gulden.
Na jarenlange leegstand werd het gebouw, op aandrang van buurtbewoners, voor dreigende sloop behoed en grotendeels in historische staat hersteld. Het interieur met de vrijstaande kansel bleef gehandhaafd.
De kerk werd op 9 maart 1985 weer in gebruik genomen. Het gebouw kreeg tot en met mei 2012 een sociaal-culturele functie en werd beheerd door de Stichting Oosterkerk, die naast de verhuur van kantoorruimte ook culturele activiteiten organiseerde waaronder elke derde zondag in de maand een koffieconcert. Door de symmetrische vorm beschikt deze historische kerk over een grote midden- ruimte, die naast concerten ook uitstekend geschikt is voor andere activiteiten zoals exposities, vergaderingen, presentaties of bijeenkomsten. De hoge ramen rondom zorgen voor een verrassende lichtinval. Het interieur is fraai en sober, de hardstenen vloer is in de winter verwarmd.
De Samen-op-weg gemeente Muiderkerk-Funenkerk maakt nu gebruik van deze voormalige kerk.
De Oosterkerk wordt een bierbrouwerij of een tatoeagemuseum. Alleen bierbrouwerij De 7 Deugden en het Tattoo Museum zijn nog in de running om het rijksmonument uit 1671 te exploiteren.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 115, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964
Luteijn, A.C.M.: de orgelpijp uit 37*; bosch & keuning, baarn 1976
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 32
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 13(1985)18, 16(1986)18, 23(1990)20, 41(1999)29
de Mixtuur 15(1974)306 309, 19(1976)404, 23(1977)514, 51(1985)41
de Orgelvriend 1(1978)5
het Orgel 6(1974)226, 6(1990)congres 20-23 juni 124

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Oosterkerk Amsterdam -

Orgelhistorie

b: Hermanus Knipscheer I, Amsterdam 1817
het orgel is op 19 oktober 1817 in gebruik genomen
r: H. Knipscheer II, Amsterdam 18..; orgel vergroot
o: AMSTERDAM Nassaukerk aan de Overtoom 1917
o: WOERDEN Fa. Vermeulen ± 1917
b: Petrus van Oeckelen, Haren 1870/71 voor AMSTERDAM Nieuwezijdskapel aan het Rokin; M II vp: Hw 13-Bov 9-Ped 2
- de kapel werd rond 1900 gesloopt
o: J.F. Witte, Utrecht 1899
- door gebrek aan onderhoud en de algehele leegstand van de Oosterkerk in de jaren zestig en zeventig raakte het Van Oeckelen-orgel ernstig in verval. In 1974 is pijpwerk uit het orgel ontvreemd
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1984/85; grote onderhoudsbeurt
het orgel is eind januari 1985 weer in gebruik genomen
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam 2002; M II vp: Hw 13-Bov 9-Ped 2

Dispositie

1871:
Hoofdwerk (I)
Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Terts 1 3/5, Cornet V, Mixtuur VI 2 2/3, Trompet 16, Trompet 8
Bovenwerk (II)
Prestant 8, Quintadeen 8, Baarpijp 8, Viola di Gamba 8, Octaaf 4, Open Fluit 4, Nasard 2 2/3, Gemshoorn 2, Clarinet 8 (doorsl.)
Pedaal
Subbas 16, Holfluit 8
 
± 1960 (volgens Bouman):
Hoofdwerk (I)
Praestant 16, Bourdon 16, Praestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Terts 1 3/5, Cornet V 8, Mixtuur VI 2 2/3, Trompet 16, Trompet 8
Bovenwerk (II)
Praestant 8, Quintadena 8, Baarpijp 8, Viola di gamba 8, Octaaf 4, Open fluit 4, Nasard 2 2/3, Gemshoorn 2, Clarinet 8 (later opslaand gemaakt)
Pedaal
Subbas 16, Holfluit 8
 
2002:
Hoofdwerk C-f3
Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Terts 1 3/5, Cornet V discant, Mixtuur VI, Trompet 16, Trompet 8
Bovenwerk C-f3
Prestant 8, Baarpijp 8, Viola di Gamba 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Openfluit 4, Nasart 3, Gemshoorn 2, Klarinet 8, Tremulant
Pedaal
Subbas 16, Holfluit 8
Koppels I-II, Ped-I, Ped-II. Hw af. Trede "sterke" stemmen
Foto: Anton van Daal

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42