Amsterdam – Nieuwe Ronde Lutherse kerk - Sonesta Koepelzaal
Nieuwe bestemming
Singel 11
Kattegat - Stroomarkt
Amsterdam

Gemeente Amsterdam
Noord-Holland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1668/71 als tweede en dus "nieuwe" Lutherse Kerk (zie hiervoor).
Bij een vernietigende brand op 18 september 1822 werd de kerk vrijwel geheel verwoest. Alleen de muren bleven staan.
De Ronde Lutherse Kerk werd herbouwd in 1823 naar plannen van T.F. Suys en J. de Greef. Het nieuwe ontwerp leek erg op het oude. De koepel werd verhoogd en kreeg Romeinse cassetten. Ook kwam er een nieuw orgel van Christian Gottlieb Friedrich Witte (Fa. J. Bätz & Co.).
De kerk werd in 1826 weer in gebruik genomen.
Het interieur heeft een monumentale werking. Het is (ondanks de herbouw van 1826) het meest barokke bouwwerk uit de zeventiende eeuw in Nederland. De stijl zou men als classicistisch kunnen kenmerken.
De Lutheranen verlieten de kerk in 1935. Op 20 januari 1935 was de laatste dienst in de kerk, en is de kerk voor de eredienst gesloten.
De diensten werden geconcentreerd in de Oude Lutherse kerk aan het Spui, sindsdien was de kerk buiten gebruik als kerk, doch bleef tot 1961 zijn functie behouden, zoals voor orgelconcenten. Ook was er een tijdlang een tentenshow/zeilmakerij in gevestigd.
Restauratie kerk in 1972/75. De diepe galerijen werden tot vergaderruimten verbouwd en van de kerk afgesloten., in combinatie met de overal gelegde vloerbedekking is de vitaliteit van de klank niet meer herkenbaar.
Vanaf 1 januari 1973 is het gebouw door het tegenoverliggende Sonesta Hotel in gebruik genomen. Er werd een ondergrondse tunnel aangelegd, waardoor hotelgasten de inmiddels als congres- en concertzaal dienende zaal kunnen bereiken.
De kerk werd op zondag 28 september 1975 weer in gebruik genomen
Op woensdag 3 februari 1993 is brand uitgebroken in de koepel van de voormalige kerk en brandde deels uit.De uitgebreide restauratie die daarop volgde duurde 16 maanden, en in juni 1994 was de Koepel weer hersteld. Alleen was het koperen dak koperkleurig en niet meer groen.
In 1995 is het gebouw in gebruik genomen als congrescentrum van het Renaissance Hotel te Amsterdam.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 14 afb 1-13* 99, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964
Bouman, mr A.: orgels in Nederland (1943)65 foto 42* 97-98; uitgave Allert de Lange, Amsterdam 1943
Brouwer: orgelluiken in Ned 24 36
Gierveld, dr Arend Jan: het ned. huisorgel in de 17e en 18e eeuw 178 233; Vereniging voor Ned. Muziekgeschiedenis 1977
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)122 224
Jongepier, Jan: langs nederlandse orgels III 17 20 43 44 144, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Kluiver, drs J.H.: historische orgels in Zeeland II-63 67
Kruijs, M.H. van 't: disposities der verschillende orgels (1885)19
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 112
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 14 118, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Vlagsma: de Friese orgels (1500-1750)145, Fryske Akademy Leeuwarden 2003
Tijdschriften en andere uitgaves
150 jaar Adema Orgelbouw sinds 1855 (2006)55 56
brochure-Oost Gebr. Bätz 19
contactbrief voor kerkenverzamelaars 29(1993)24, 31(1994)36, 34(1995)36, 36(1996)33
de Mixtuur 14(1974)268, 16(1975)324, 28(1979)710 711*, 32/33(1980)68, 34(1981)128, 46(1984)644 645* 648 654 671 676-679**
de Orgelvriend 3(1979)3, 6(1984)1* 23-24*, 11(1984)31
de orgelmakers Witte (1978)18 19 22; Stichting Orgel Grote Kerk Gorcum
het Orgel 4(1952)51-53 (3 foto's)*, 7/8(1968)195, 11(1973)330-331, 10(1975)324-325, 1(1976)9 23 29, 4(1976)131, 3(1986)65, 6(1990)congres 20-23 juni 113-117 foto 115* 127, 6(1996)28
het Orgelblad I(1958)19-21**
kerkepadgids (1983)108
monumentenzorg: historische orgels juni(1981)*
stichting Utrecht Orgelland: orgelfronten in de prov Utrecht (1850-1914)7 30

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Amsterdam – Nieuwe Ronde Lutherse kerk - Sonesta Koepelzaal Amsterdam -

Orgelhistorie

b: Cornelis Hoornbeeck, Amsterdam 1715/19; M II vp: Man 13-Rw 11-Ped 6
- het orgel is op 18 september 1822 door een grote brand verwoest
b: Christian Gottlieb Friedrich Witte (Fa. J. Bätz & Co.), Utrecht 1830, frontontwerp van de Brusselse architect Tilleman Francois Suys; M III vp: Hw 13-Rugpos 13-Bov 11-Ped 11
r: D.G. Steenkuyl, Amsterdam 1849
r: D.G. Steenkuyl, Amsterdam 1893/94; dubbelkoren Prestantregisters verwijderd, pneumatisch windreservoir aangebracht
r: 1924; elektrische ventilator
- tijdens de restauratie van het gebouw schade aan regeerwerk en windladen
- orgel in 1943 buiten gebruik
disp. ± 1960 M III vp: Hw 13-Rw 13-Bov 12-Ped 11
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1975; restauratie, algehele schoonmaak en stemming
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1977/84; grondige restauratie: het orgel werd teruggebracht tot de situatie van vóór 1894, de door Steenkuyl verwijderde dubbelkoren en de gewijzigde stemrichtingen werden hersteld; M III vp: Hw 13-Rw 13-Bov 12-Ped 11
adviseur dr M.A. Vente
officiële heringebruikneming orgel op dinsdag 27 maart 1984 door dr Ewald Kooiman en Albert de Klerk
- Inmiddels heeft het Renaissance Amsterdam Hotel de kerk in gebruik. De kerk wordt geëxploiteerd als locatie voor allerlei evenementen, variërend van vergaderingen tot bruiloften, live televisieshows, gala diners, etc.
- tijdens de brand van 3 februari 1993 liep het orgel ernstig waterschade op, het interieur en de koepel werden verwoest
r: Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1996/67; herplaatsing orgel na restauratie
r: 2014

Dispositie

1830 (Witte)::
Hoofdwerk (II) C-f3
Prestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur IV-VI-VIII, Scherp III-IV, Sexquialtra III, Trompet 16, Trompet 8
Rugpositief (I) C-f3
Prestant 8, Holpijp 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur IV-V-VI, Scherp III-IV-VI, Cornet V, Sexquialtra III, Fagot 16, Trompet 8, Tremulant
Bovenwerk (III) C-f3
Prestant 8, Baarpijp 8, Viola di Gamba 8, Quintadeen 8, Prestant 4, Roerquint 3, Woudfluit 2, Flageolet 1, Quartaan III, Vox Humana 8, Dulciaan 8, Tremulant
Pedaal C-d1
Prestant 16, Subbas 16, Octaafbas 8, Fluitbas 8, Roerquint 6, Octaaf 4, Mixtuur IV, bazuin 16, Trompet 8, Cinq 2
4 Koppelingen
voor ieder klavier een afsluiter
 
1885 (volgens van ’t Kruijs):
Hoofdklavier
Prestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur IV, Sexquialter II, Scherp III-VI, Quartuur II, Trompet 16, Trompet 8
Rugwerk
Prestant 8, Holpijp 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet V, Sexquialter II, Mixtuur III-IV, Scherp IV-VI, Fagot 16, Trompet 8
Bovenklavier
Prestant 8, Quintadeen 8, Viola di Gamba 8, Roerfluit 8, Prestant 4, Openfluit 4, Roerquint 3, Woudfluit 2, Flageolet 1, Vox Humana 8
Pedaal
Prestant 16, Subbas 16, Octaaf 8, Fluit 8, Roerquint 6, Octaaf 4, Bazuin 16, Trompet 8, Trompet 4, Cinck 2
Koppelingen
Ventiel, Calcant
 
1943 (volgens dr A. Bouman):
Hoofdwerk (II)
Praestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur IV-VIII 2, Scherp III-VI 1 1/3, Sexquialter III 2 2/3 discant, Trompet 16, Trompet 8
Rugwerk (I)
Praestant 8, Holpijp 8, Quintadena 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Cornet V 8, Mixtuur III-VI 2, Scherp III-VI 1, Sexquialter III 2 2/3 discant, Fagot 16, Trompet 8
Manuaal III
Praestant 8, Baarpijp 8, Quintadena 8, Viola di gamba 8, Praestant 4, Openfluit 4, Roerquint 2 2/3, Woudfluit 2, Flageolet 1, Quartane II 2 2/3-2, Dulciaan 8, Vox humana 8
Pedaal
Praestant 16, Subbas 16, Octaaf 8, Fluitbas 8, Roerquint 5 1/3, Octaaf 4, Mixtuur IV 2 2/3, Bazuin 16, Trompet 8, Trompet 4, Cinck 2
 
± 1960:
Hoofdwerk (II)
Prestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur IV-VIII 2, Scherp IV-VI 1 1/3, Sexquialter III 2 2/3 discant, Trompet 16, Trompet 8
Rugwerk (I)
Praestant 8, Holpijp 8, Quintadena 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Cornet V 8, Mixtuur III-VI 2, Scherp III-VI 1, Sesquialtera III 2 2/3 discant, Fagot 16, Trompet 8
Bovenwerk (III)
Praestant 8, Baarpijp 8, Quintadena 8, Viola di Gamba 8, Praestant 4, Open Fluit 4, Roerquint 2 2/3, Woudfluit 2, Flageolet 1, Quartane II 2 2/3-2, Dulciaan 8, Vox Humana 8
Pedaal
Praestant 16, Subbas 16, Octaaf 8, Fluitbas 8, Roerquint 5 1/3, Octaaf 4, Mixtuur IV 2 2/3, Bazuin 16, Trompet 8, Trompet 4, Cinck 2
 
1984 (Flentrop):
Hoofdwerk (II) C-f3
Prestant 16 discant dubbel, Bourdon 16, Octaaf 8 discant dubbel, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3 discant dubbel, Octaaf 2 discant dubbel, Mixtuur IV-VIII 2, Scherp IV-VI 1 1/2, Sexquialter III discant, Trompet 16, Trompet 8
Rugpositief (I) C-f3
Prestant 8 discant dubbel, Holpijp 8, Quintadeen 8, Octaaf 4 discant dubbel, Fluit 4, Quint 3 discant dubbel, Octaaf 2 discant dubbel, Mixtuur III-VI 2, Scherp III-IV 1, Sexquialter III discant, Cornet V discant, Fagot 16, Trompet 8, Tremulant
Bovenwerk (III) C-f3
Prestant 8, Baarpijp 8, Viola di Gamba 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Open fluit 4, Roerquint 3, Woudfluit 2, Flageolet 1, Quartane II 3 en 2, Dulciaan 8, Vox Humana 8, Tremulant
Pedaal C-d1
Prestant 16, Subbas 16, Octaaf 8, Gedekt 8, Roerquint 6, Octaaf 4, Mixtuur IV 3, Bazuin 16, Trombone 8, Trompet 4, Cinq 2
Gehalveerde trekkoppel Hoofdwerk-Rugpositief, gehalveerde trekkoppel Hoofdwerk-Bovenwerk, Pedaal-Hoofdwerk, Pedaal-Rugpositief
Stemming evenredig zwevend a1 = 440 Hz.
Foto: Wikipedia

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-03-22 19:03:50