RK kerk H Laurentius hoofdwerk
In gebruik
Foto: Ansichtkaart
Hoge Ham 84
Gasthuisstraat 1
Dongen
Gemeente Dongen
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in ??
Restauratie van de kerk in ± 1645.
De kerk kwam in 1648 in protestantse handen.
Nieuwe kerk gebouwd in 1828/30 naar ontwerp van architect A. van der Aa. Driebeukige neoclassicistische kerk met toren.
De kerk is in 1876 uitgebreid met een toren onder leiding van architect P.J. van Genk.
Op woensdag 9 mei 1917 is de kerk volledig in vlammen opgegaan.
Nieuwe kerk gebouwd in 1918/20 naar ontwerp van architect Joseph Theodorus Joannes Cuypers (1918-1921) door Jos en Pieter Cuypers aan de Bolkensteeg of Hoge Ham. Neo-Byzantijnse kerk - waterstaatskerk in centraalbouw - brede achtkantige vieringskoepel bekroond door een lantaarn.
Het altaar staat opgesteld in het midden onder de centrale koepel.
In 1923 werden door Joan Colette schilderingen aangebracht in de apsis (uitbouw van het koor), hierdoor heeft de bakstenen kerk een kleuriger aanzien gekregen. Gebrandschilderde ramen.
De kerk behoord aan de parochie Dongen en Klein Dongen-Vaart.
In 1992 is het priesterkoor opnieuw ingericht.
Er zijn vier katholieke kerken: H. Laurentius, H Hubertus, H Joseph en H Paulus. De beide eerstgenoemde blijven bestaan. De Pauluskerk en de Josephkerk zijn in 2005 gesloten.
Een deel van het interieur van de Josephkerk is naar de Laurentiuskerk gegaan, ook wil men bij de kerk een multifunctioneel zalencomplex bouwen dat gefinancieerd kan worden uit de verkoop van het sluiten van de beide andere kerken: Pauluskerk en Josephkerk.
Het uurwerk in de toren is in 2008 gerestaureerd. De goudverf is vervangen door bladgoud. Ook de verlichting van de uurwerkplaten is gerestaureerd.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Jespers, Frans: brabants orgelbezit (1975)50, uitgave prov. genootschap van kunsten en wetenschappen in noord-brabant, 's-hertogenbosch
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks 1900 66-68, het Noordbrabants Genootschap 1983
Leeuwen, Wies van: De Verdwenen Kerken van Noord-Brabant. WBooks (2017)110-111
Nijnatten, Ton van: kerken in het bisdom breda 049* plattegrond*
Tijdschriften en andere uitgaves
150 jaar Adema Orgelbouw sinds 1855 (2006)82
200 jaren orgelbouw Vermeulen Kerkorgels (1730-1930)
contactbrief voor kerkenverzamelaars 18(1987)21, 42(1999)44, 51(2004)37, 53(2005)36, 55(2006)38, 59(2008)35, 60(2008)36
de Mixtuur: 41(1983)425
de Orgelvriend: 2(1984)19-21***
het Orgel 1(1982)4
j.j. delahaije-orgel 1823 Teteringen
toekomst voor Religieus Erfgoed in Noord-Brabant 11

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk H Laurentius hoofdwerk Dongen -

Orgelhistorie

b: vóór 1648
o: RK schuilkerk 1648
b: J.J. Delhaye 1833/35; M II ap: Hw 13-Pos 9
- het bestek is gedateerd 10 september 1833
r: P.J. Vermeulen, Weert 1876, vrijstaande speeltafel; M II vp: Hw 13-Pos 8-Ped 6
- een afschrift van het contract met Vermeulen bleef bewaard
- het Delhaye-orgel is in 1917 samen met de kerk door brand verloren gegaan
b: Fa. Wilhelm Rütter, Kevelaer 1882 voor VENLO RK klooster Duitse paters Dominicanen; M I ap: Man 8
r: Fa. Wilhelm Rütter, Kevelaer 1891/92; orgel uitgebreid met een 2e klavier; M II ap: Hw 8-Pos 4
- het orgel is door Gebrs. Vermeulen te Weert in 1920 gekocht
o/r: Gebrs. Vermeulen, Weert 1921; pneumatische transmissie van de Bourdon 16 op het pedaal aangebracht en een Trompet 8 op het Hoofdwerk op een kleine pneumatische lade; M II Pn vp: Hw 8-Pos 4-Ped 1
het orgel werd op 21 oktober 1921 door C. van der Sluis ingespeeld
- Door de liturgische veranderingen van de jaren '60 werd het orgel vanaf 1968 niet meer gebruikt en geraakte volledig in verval. Het parochiebestuur had het instrument al afgeschreven, maar het werd niet uit de kerk verwijderd. Er werd een elektronium aangeschaft
- Op initiatief van Frans Bullens, organist-dirigent van de kerk, werd rond 1980 een comité gevormd om restauratie van het orgel te organiseren.
r: vrijwilligers geadviseerd door de Fa. A. Nijsse & Zn., Oud Sabbinge 1980/82; schoonmaak, herstel en uitbreiding pedaal met 2 stemmen; M II EL vp: Hw 8-Pos 4-Ped 2
ingebruikneming orgel op 27 juni 1982
r: Frans Vermeulen, Weert 2007
het orgel is op 23 september 2007 weer in gebruik genomen
- In 2012 is het orgel door een groep vrijwilligers schoongemaakt en gereviseerd.
Op zaterdag 29 september 2012 werd het weer in gebruik genomen.

Dispositie

1835 (Delhaye):
Manuaal C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Viola di gamba 8, Holpijp 8, Prestant 4 bas/discant, Fluit 4, Open fluit 3, Octaaf 2, Woutfluit 2, Cornet V, Mixtuur V, Trompet 8 bas/discant, Clairon 4 bas
Positief C-f3
Bourdon 8, Quintadeen 8, Prestant 4 bas/discant, Fluit 4, Dwarsfluit 4 discant, Doublet 2, Gemshorn 2, Cornet IV, Basson 8 bas, Hautbois 8 discant, Tramblant
Pedaal C-fº
aangehangen
Koppel Manuaal-Positief
Drie balgen met één vouw
 
1876 (Delhaye/Vermeulen):
Manuaal C-f3
Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Viola di gamba 8, Holpijp 8, Euphone 8, Octaaf 4, Fluit 4, Veldfluit 2, Cornet V, Mixtuur V, Trompet 16 discant, Trompet 8
Positief C-f3
Flute travers 8, Holpijp 8, Salicional 8, Voix celeste 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Basson Hautbois 8, Tramblant
Pedaal C-fº voorstel
Montre bas 16, Violonbas 16, Sous bas 16, Fluite 8, Prestant 4, Bazuin Bombarde 16
veranderd volgens van Gogh
Subbas 16, Violonbas 16, Flûte ouverte 8, Prestant 4, Bombarde 16, Trompette 8
Koppel Manuaal-Positief, Koppel-Manuaal
 
1892 (Rütter):
Hoofdwerk (I) C-f3
Bourdon 16 bas/discant (deling tussen d' en dis' vanwege het pedaal), Prestant 8, Viola di Gamba 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur II-III-IV 2
Positief (II) C-f3
Bourdon 8, Salicionaal 8, Flûte travers 4, Trompet 8
Pedaal C-d1
aangehangen
De Bourdon 16 van het Hoofdwerk spreekt altijd op het pedaal
Manuaalkoppel. Koppel Pedaal-Hoofdwerk
 
1921 (Rütter/Vermeulen):
Hoofdwerk (I) C-f3
Bourdon 16 bas/discant, Prestant 8, Roerfluit 8, Viola di Gamba 8, Fluit Harmonique 8, Octaaf 4, Mixtuur II-III-IV, Trompet 8
Nevenwerk (II) C-f3
Bourdon 8, Salicionaal 8, Voix Céleste 8, Fluit 4
Pedaal C-d1
aangehangen
Bourdon 16 Hoofdwerk spreekt altijd
Koppels: Manuaalkoppel, Pedaal-Hoofdwerk
bas/discant Bourdon 16 d1-es1
 
1960:
Hoofdwerk (I) C-f3
Bourdon 16 bas/discant, Prestant 8, Roerfluit 8, Viola di Gamba 8, Fluit Harmonique 8, Octaaf 4, Mixtuur II-IV, Trompet 8
Nevenwerk (II) C-f3
Bourdon 8, Salicionaal 8, Voix Céleste 8, Fluit 4
Pedaal C-d1
aangehangen (de Bourdon 16 van het Hw spreekt altijd)
Manuaalkoppel, Koppel Pedaal-Hoofdwerk
de discant van de Bourdon 16 spreekt vanaf es1
 
1982 (Rütter/vrijwilligers/Nijsse):
Hoofdwerk (I) C-f3
Bourdon 16 bas/discant, Prestant 8, Viola di Gamba 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur II-III-IV 2
Positief (II) C-f3
Bourdon 8, Salicionaal 8, Flûte travers 4, Trompet 8
Pedaal C-d1
Subbas 16, Gedekt 8
Manuaalkoppel, koppel Pedaal-Hoofdwerk
bas/discant Bourdon 16 d1-es1
Het pedaal kreeg een electrische tractuur
 
2012 (Rütter/vrijwilligers):
Hoofdwerk (I) C-f3
Bourdon 16 bas/discant, Prestant 8, Viola di Gamba 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur II-III-IV 2
Nevenwerk (II) C-f3
Salicionaal 8, Bourdon 8, Flûte Travers 4, Trompet 8
Pedaal C-d1
Subbas 16, Gedekt 8
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal-Hoofdwerk
Manualen mechanisch. Pedaal: Elektrisch
Foto: Job van Nes

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-08-02 16:44:44