RK kapel Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten - Mariakapel De Kapelberg

In gebruik

(Kerk)gebouw

Tijdens het noodweer van de St.-Elisabethsvloed (19 november 1421) kwam een schipper in nood op de Striene, een zeearm ten noorden van Roosendaal. Als laatste reddingspoging riep hij Maria aan: wanneer hij het er heelhuids vanaf bracht, zou hij ter plekke een kapel stichten, hetgeen geschiedde.

De oudste vermelding van de kapel dateert van 1529.

In 1648 werd de kapel geplunderd, de "zwarte madonne" dit beeld van "Maria met Goddelijk Kind" door het vele kaarsvuur in de loop der tijd zwart geblakerd - wist men in veiligheid te brengen en werd later in het veld teruggeplaatst, midden in een weiland omringd door zeven kruisen, verwijzend naar de zeven smarten van Maria.

De kapel is een bedevaartsoord vanaf de 16e eeuw.

De grond was sinds 1882 in bezit van de familie Van Gilse. De bouw van een nieuwe kapel gebeurde in 1896/97 naar ontwerp van M. Vergouwen op initiatief en kosten van Mr. A. van Gilse.

Achthoekige kapel met uitspringende entree en achthoekige tamboer met spits uitgevoerd in neo-romaanse stijl met elementen van neo-gotiek, waarbij de fundamenten van de middeleeuwse kapel werden verwijderd. Het geheel is uitgevoerd in houten vakwerk met een baksteen vulling. Het pand heeft een hardstenen plint en is voorzien van een houten kroonlijst. De daken zijn gedekt met leien in Maasdekking. De kapel heeft een eenlaags omgang onder omlopend lessenaarsdak. Het dak heeft een overstek op klossen. Oorspronkelijk was deze omgang open, al snel nadat de kapel in gebruik genomen werd is men ertoe over gegaan het geheel dicht te metselen en van ramen te voorzien. In elk gevelvlak bevinden zich spitsboograampjes, per drie aaneen geschakeld.

De ramen zijn gevuld met glas-in-lood waarbij in het middelste raam steeds christelijke symbolen zoals het Lam Gods en de Alfa en Omega zijn aangebracht en hebben zandstenen aanzet- en sluitstenen. In de achtergevel zijn de oorspronkelijke ramen vervangen door ramen met voorstellingen van de ontstaanslegende van de kapel. Aan de voorzijde is een topgevel met ingang, een dubbele paneeldeur met glas-in-lood bovenlicht geplaatst. Het geheel is in een geprofileerde houten omlijsting gevat. In de rondboog erboven is het opschrift SANCTAE/ DEI MATRI MARIAE/ CONSOLATRICI AFFLICTORIUM/ SACRUM leesbaar. In de topgevel boven het portaal zijn drie ronde stenen met kruis geplaatst.

In het interieur is het middendeel aan de zij- en achterkant evenwijdig aan de omgang en uitgevoerd in houten vakwerk met een baksteen vulling. De zijden zijn voorzien van grote ramen waarboven rondbogen met een gepleisterd boogveld zijn aangebracht. Tegen de buitenkant van de ramen zijn afbeeldingen van de zeven smarten van Maria opgehangen. Aan de voorkant een smeedijzeren hek. Daarachter onder de tamboer staat een houten Maria-altaar uit 1947. De ronde raampjes in de tamboer zijn gevuld met gebrandschilderd glas-in-lood. De vloer is betegeld. De toegangsweg is aan beide zijden beplant met platanen. Rondom de kapel zijn lindebomen geplaatst.

Bij het 50-jarig jubileum in 1947 werd de kapel grondig opgeknapt.

In augustus 1970 werd het eeuwenoude beeld gestolen.

De kapel is in 2008/09 gerestaureerd. Een zeecontainer deed tijdelijk dienst als Mariakapel.