Hervormde kerk St Lambertus
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Kerklaan 4
Raamsdonk
Gemeente Geertruidenberg
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

In de 8e of 9e eeuw is een kerk gesticht op de plaats van deze kerk.
De nog bestaande Romaanse onderbouw van de toren dateert van vóór 1300 (1273).
In 1300 een Romaanse kerk toegewijd aan de H Lambertus.
De kerk is in drie fasen gebouwd: het gotische koor en de voet van de toren vormt het oudste deel uit de 15e eeuw. Het schip is van latere stijl. Op de onderbouw van de toren is later een bovenstuk geplaatst en nadien een spits.
In 1421 vernield de St Elisabethvloed de huizen en de kerk, de toren bleef behouden.
Raamsdonk wordt zuidelijker herbouwd
De huidige vorm van de kerk dateert uit 1502.
In 1571 werd de kerk toegewijd aan de H Lambertus.
In 1559 behorende Raamsdonk tot het bisdom Luik en kwam onder het bisdom 's Hertogenbosch.
In 1609 komt - na sluiting van het Twaalfjarig Bestand - de kerk in protestantse handen.
De katholieken kerken in Oosterhout, later in Geertruidenberg.
In 1690 verlenen de Staten van Holland toestemming voor de bouw van een kerkje bij Raamsdonk (in Benedenkerk).
Op 28 juli 1716 brandde de toren door onweer af.
In 1717 werd de herbouw ter hand genomen.
Tijdens die restauratie vernielde een stormvloed de in aanbouw zijnde spits en vernielde het kerkdak.
Simon van Son (1691-1751) schout van Raamsdonk, werd in 1751 in een grafkelder begraven.
Brand in 1778 door een blikseminslag.
In 1787 werd toestemming verleent door de Staten van Holland voor de bouw van een RK schuurkerk voor de nieuw opgerichte St. Bavoparochie.
In 1792 metselde men het koor dicht.
in 1793 kerk door Franse nasionale soldaten vernield
1798 katholieken verliezen het proces om teruggave van de oude Lambertuskerk, deze blijft protestant
1878 grote kerkbrand, daarna herstel van de oude kerk
in 1953 zijn de stallen - tegen de toren gestaan - afgebroken bij in grote restauratie; de dienden tot onderkomen voor de paarden van de kerkgangers, die per rijtuig kwamen
Restauratie ± 1985.
Restauratie van 2000 tot 2005.
Onder de vloer van de kerk is veel teruggevonden wat er na de beeldenstorm was verstopt en bewaard. Om de geschiedenis compleet te maken hangt er bij het predikantenbord ook een bord met de namen van de pastoors van vóór 1609. Ook de toegang tot de grafkelder van de familie Van Son is teruggevonden.
De kerk is ook beschikbaar voor kerkelijke en burgerlijke huwelijksplechtigheden, recepties, uitvaarten, tentoonstellingen, concerten, rondleidingen, congresssen enz.
De protestantse gemeente Raamsdonk – Raamsdonksveer en de hervormde gemeente Geertruidenberg zijn gefuseerd tot de protestantse gemeente Geertruidenberg (PKN). Op 24 september 2017 gingen beide predikanten voor in een dienst waarin de akte van vereniging werd ondertekend.
De voorbereidingen begonnen in 2012. Centrale kerk is de Emmakerk in Raamsdonksveer mede omdat de historische Gertrudiskerk in Geertruidenberg te duur is in gebruik.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)155 156
Jespers, Frans & Sleuwen, Ad van: de orgelmakers Van Hirtum (1976)11
Jespers, Frans: Sieur Jacobus Zeemans - d'Héskes nummer 23 13(1992)65
Jespers, Frans: brabants orgelbezit (1975)107, uitgave prov. genootschap van kunsten en wetenschappen in noord-brabant, 's Hertogenbosch
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks (1900)253-254, het Noordbrabants Genootschap 1983
Leeuwen, van: foto L 2*, de Mixtuur Schagen
Nijnatten, Ton van: kerken in het bisdom Breda bij Raamsdonk RK kerk H Bavo Hoofdorgel
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 24
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 47-49, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Tijdschriften en andere uitgaves
brabants heem jg XXIV nr 4 pag 82-83
contactbrief voor kerkenverzamelaars 12(1984)15, 54(2005)36, 122(2018)18
de Mixtuur 11(1973)202, 22(1977)472 480 485 487, 34(1981)123 132
kerkepadgids (1985)64
toekomst voor Religieus Erfgoed in Noord-Brabant 19*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk St Lambertus Raamsdonk -

Orgelhistorie

b: Matthias Amoor, Groningen (Matthias de Crane) 1742/43; M I ap: Man 11 (bas 10-discant 10)
r: J. Schot, Breda 1785
r: Nicolaas van Hirtum, Hilvarenbeek 1786, 1791 en 1793
o: AARTSWOUD Ned Hervormde kerk T. Hofmeijer, Amsterdam 1850
b: C.F.A. Naber, Deventer 1851/52; M II vp: Hw 13-Pos 8-Ped 6
onder advies van ds Pape
orgel gekeurd door burgemeester Snethlage te Beesd
orgel bij kerkbrand in 1872 verloren gegaan
b: L. (P.) van Dam, (B.F. Bergmeijer) Leeuwarden 1881; balustrade-orgel; M I ap:
r: 1956; M I ap: Man 10

Dispositie

1743 (volgens dispositiën van J. Hess, Amsterdam 1815):
Manuaal
Praestant 8 bas/discant, Holpyp 8, Octaav 4, Bourdon 4 bas/discant, Quint 3 bas/discant, Ged. Quint 3, Octaav 2 bas/discant, Waltfluit 2 bas/discant, Quint 1 1/2 bas/discant, Cornet II discant, Mixtuur IV bas/discant, Trompet 8 bas/discant, Tremulant
Ventil
 
1852 (Naber):
Manuaal
Bourdon 16, Prestant 8, Gemshoorn 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Gedekte Fluit 4, Octaaf 2, Cornet V discant, Mixtuur IV-VI, Fagot 16 bas/discant, Vox Humana 16 bas/discant, Trompet 8 bas/discant
Positief
Prestant 8, Viola di Gamba 8, Gedekte Fluit 8, Salcionaal 4, Flûte d'amour 4, Woudfluit 2, Carillon III, Dulciaan 8 bas/discant
Pedaal
Prestant 16, Subbas 16, Holpijp 8, Octaaf 4, Bazuin 16, Trompet 8
Klavierkoppel gehalveerd
5 Blaasbalgen
 
1881 (Van Dam):
Manuaal C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Violon 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur III-IV, Trompet 8 bas/discant, Tremulant
Pedaal C-d1
aangehangen
Afsluiting, Muette, Windlozer
 
1956 (Van Dam/ ??):
Manuaal C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Violon 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Cornet III, Mixtuur III-IV, Trompet 8 bas/discant, Tremulant
Pedaal C-d1
aangehangen
Afsluiting, Muette, Windlozer
Foto: Hans Vreeman

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42