RK kerk H Jan de Doper - HH St Jan en Maria

Nieuwe bestemming

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in ??, gewijd aan Sint Joannes Baptista, de huidige Hervormde kerk.

De Rooms-katholieken werden in 1648 gedwongen hun kerk aan de Oude Haven aan de Grotestraat in Waalwijk te verlaten.

Sindsdien werden de heilige missen in houten schuurkerken gehouden.

Nieuwe waterstaatskerk gebouwd in 1829, Johannes de Doper aan het St Jansplein. Hallenkerk.

De kerk is in oktober 1829 in gebruik genomen.

Het exterieur van deze Waterstaatskerk was sober met uitzondering van de neoclassicistische noordelijke voorgevel. Het interieur was kleurrijk en gekenmerkt door neobarok.

Begin 20e eeuw kampte de Waterstaatskerk in het centrum van Waalwijk met een aantal problemen. Ten eerste moest het dak van de kerk nodig gerepareerd worden en ten tweede was de kerk te klein voor het toegenomen aantal kerkbezoekers in het almaar groeiende Waalwijk.

In 1908 werd aan de Amsterdamse architect Jan Stuyt de opdracht gegeven een ontwerp te maken voor uitbreiding van de Waterstaatskerk. Door geldtekort werd het uitbreidingsplan van 1908 echter terzijde geschoven.

De kerk is in 1922 (1923) gesloopt. Restant is een poortje.

Tijdelijke houten kerk tijdens nieuwbouw St Jan.

Nieuwe kerk gebouwd in 1923/25 naar een ontwerp van architect Hendrik Willem Valk te Vught. De opdracht werd gegund aan bouwbedrijf Thunnissen en Van Sambeek uit het Noord-Hollandse Heemstede. De toren is 67 meter hoog en is een blikvanger in Waalwijk. Het expressionistische bouwwerk is afgeleid van de Byzantijnse architectuur. Centraalbouw met een achthoekig grondplan.

De kerk wordt doorgaans in de volksmond St Jan genoemd.

Met de nieuwbouw van de St. Janskerk werden door het Waalwijkse gemeentebestuur in 1924 twee nieuwe kerkklokken geschonken die de namen St. Crispinianus en St. Crispinus kregen.

De kerk is op 23 juni 1925 in gebruik genomen. Op 9 mei 1927 werd de kerk geconsacreerd door de Bossche bisschop mgr Diepen.

Halverwege januari 1943 zijn de kerkklokken reeds uit de torenspits verwijderd en naar de begane grond getakeld. Op vrijdag 22 januari 1943 arriveerden de Duitse klokkenrovers om de kerkklokken definitief te verwijderen om nooit meer terug te keren.

In november 1944 werden door de Duitsers vanaf de noordkant van de Maas granaten afgevuurd op de St Janskerk. De toren van de St. Jan werd niet geraakt, maar projectielen sloegen in op de noordgevel van de linker, kleinere 20 meter hoge toren. Daarnaast kwamen er kleine granaten en scherven terecht op de grote koepel. Aan de binnenkant van de grote koepel zijn de sporen nog altijd te zien. Het metselwerk is ter plaatse van de granaatinslagen hersteld met nieuw metsel en voegwerk.

In 1993 is het koperwerk van de grote koepel uit 1924 vervangen door de huidige koperbedekking. Het kerkgebouw werd in 1993 uitgeroepen tot rijksmonument.

De RK kerk van Maria Onbevlekt Ontvangen te Besoyen is per 6 februari 2000 gesloten wegens teruglopend kerkbezoek. De kerkelijke regalia zijn na de laatste kerkdienst in een stille tocht overgebracht naar de H Johannes Baptist, die vanaf die zondag een dubbele naam draagt: St Jan - Maria. (regenwoordige naam: St. Jan en St. Clemens).

Op het eind van de 20e eeuw zijn de originele banken vervangen door stoeltjes. Het bleek geen succes.

In het najaar van 2008 zijn de banken teruggeplaatst.

Op 9 mei 2002 herdacht de Sint Jan-Mariaparochie het 75-jarig bestaan van de RK kerk H Jan de Doper.

De parochie is ondergebracht bij de Sint Jan en de Sint Antoniusparochie.

Onder de toren van de Sint janskerk is een Mariakapel te vinden. De toegang tot de kapel was eigenlijk altijd afgesloten. Op 15 mei 2011 is de kapel geopend en heeft bisschop Hurkmans de kapel ingewijd. De inrichting is heel eenvoudig. Wel zijn er zeven gebrandschilderde ramen met voorstellingen uit het leven van Maria, in 1970 aangebracht door pater Raymundus van Kessel. Hij woonde en werkte in de Abdij Mariënkroon te Nieuwkuijk.

In deze voormalige Mariakerk zijn appartementen gebouwd.