Hervormde kerk - Pauluskerk
Overgenomen
Foto: Flip Veldmans
Heuvelstraat 141
Tilburg
Gemeente Tilburg
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in ?? gebouwd als RK kerk - Heikese kerk.
De kerk is in 1633 en officieel in 1648 door de protestanten overgenomen.
Bij decreet van Lodewijk Napoleon is de kerk in 1809 teruggegeven aan de rooms-katholieken. De kerk werd vanaf 1821 weer RK kerk.
Het orgel, kansel en herenbanken bleven eigendom van de Hervormde gemeente.
Nieuwe Ned Hervormde kerk gebouwd in 1822-1823 naar ontwerp van architect Justus Backx (1768-1829) in samenwerking met F.W. Conrad. De kerk werd gebouwd in Waterstaatstijl. Langwerpige, achtkantige zaalkerk met een dak van keramische pannen en een koepeltorentje.
De kerk is op 4 mei 1823 ingewijd.
In 1823 werd door Koning Willem I 1/3 deel van de goederen en fondsen van de parochiekerk toegewezen aan de Hervormde Kerk.
Preekstoel van eikenhout, 17e eeuwse herenbanken waarvan de linker boogmotieven heeft, de zg. koningsbank zijn meegekomen uit de Heikese kerk, evenals het Bätzorgel.
Aan de voorzijde van de kerk twee gebrandschilderde ramen uit 1915, geschonken door A. van de Bergh.
In de toren hangt een luidklok, in 1948 door Van Bergen uit Heiligerlee aangebracht ter vervanging van een klok uit 1822, die tijdens de bezetting in de Tweede Wereldoorlog in beslag werd genomen.
De kerk is een rijksmonument.
PKN-kerk vanaf 1990 voor Tilburg en Goirle.
De kerk is in 2004/06 gerestaureerd.
Bij de vorming van de protestantse gemeente is besloten dat de Gereformeerde kerk - Opstandinskerk de PKN-kerk zal worden (zie daar).
Op 30 december 2009 is deze kerk verkocht aan de Kerk van de Indonesische christenen Geraja Kristen Indonesischa Nederland (GKIN).
Op zondag 24 januari 2010 werd de eerste Indonesische kerkdienst in deze kerk gehouden. Bij die diensten doen ook protestantse predikanten dienst die in Indonesië zendingswerk hebben verricht.
De GKIN hield eerder haar kerkdiensten in de Rehobothkerk van de Molukse christenen aan de Karmelietenstraat.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 82 afb V-4*, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)75
Harst, Hans van der: langs nederlandse orgels IV 28 33 94*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Jespers, Frans & Sleuwen, Ad van: de orgelmakers Van Hirtum (1976)7 22 23 57
Jespers, Frans: De Lindenboom jg III/IV(1979/80)246-247* 269
Jespers, Frans: brabants orgelbezit (1975)23* 26, prov. genootschap van kunsten en wetenschappen in Noord-Brabant
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks (1900)292, het Noordbrabants Genootschap 1983
Kuilenburg, Wout van: het werk van de orgelmakersfamilie Van Eijsdonck/Van Nistelrooy/Kuijte: (1983)153
Tijdschriften en andere uitgaves
brabants heem jg XXIV nr 4 pag 85
brabantse orgelkrant, uitgave brabantse orgelfederatie (2008)15, (2011)32*
brochure 8.4
brochure-Oost Gebr. Bätz 11
contactbrief voor kerkenverzamelaars 31(1994)28 29*, 32(1994)21, 63(2010)32
de Mixtuur 22(1977)472 474 478-479, 30(1980)779, 52(1986)52
het Orgel 1(1976)4
toekomst voor Religieus Erfgoed in Noord-Brabant 68

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Pauluskerk Tilburg -

Orgelhistorie

b: vóór 1633; positief
b: Johann Heinrich Hartmann Bätz, Utrecht 1764/65 vóór TILBURG RK Oude Heikese kerk; op een oxaal tegen de toren, gebouwd in Louis XV stijl; M I ap: Man 11
- definitief contract is getekend op 4 mei 1764
orgel op 28 september 1765 geëxamineerd door Otto Wiechers, organist van de St Jan te 's Hertogenbosch
- Fa. Bätz & Zn. onderhoud tot 1782
r: Jacobus Schot, Breda 1783
- Nicolaas en Bernard van Hirtum, onderhoud 1783 tot 1853
r: Nicolaas van Hirtum, Hilvarenbeek 1786
r: J. Schot, Breda 1783
o: B.P. van Hirtum, Hilvarenbeek 1824 (1823) naar nieuwe Hervormde kerk
het orgel is op 11 juli 1824 in gebruik genomen
- B.P. van Hirtum te Hilvarenbeek tot 1859
- A. van den Haspel, onderhoud na 1859
- Fa. A. Standaart, Schiedam ± 1900; onderhoud
r: Fa. Spiering, Dordrecht 1937; algehele revisie en wijziging dispositie, omvang manuaal C-f3, toonhoogte opgevoerd
r: Fa. J. de Koff & Zn., Utrecht 1957 tot 1960; M I vp: Man 11-Ped 1 (tr)
- de offerte is van 15 juli 1957
r: Gebr. van Vulpen, Utrecht 2006 naar oorspronkelijke situatie, schilder- en verguldwerk kas en snijwerk uitgevoerd door schildersbedrijf W. van den Berg te Lienden; M I ap: Man 11
adviseur Wim Diepenhorst

Dispositie

1764 (Bätz volgens bestek):
Manuaal C-d3
Bordon 16, Prestant 8, Roerfluijt 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3, Superoctaaf 2, Flagolet 1 1/2, Cornet IV discant, Mixtuur III-IV-VI bas/discant, Trompet 8 bas/discant, Trammmelant
Pedaal C-c1
aangehangen
Windafluijting, Windventiel, 3 Blaesbalken
 
1960 (Bätz/De Koff):
Manuaal C-d3
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3, Superoctaaf 2, Flageolet 1 1/2, Cornet IV discant, Mixtuur III-VI bas/discant, Trompet 8 bas/discant, Tramblant
Pedaal C-c1
Bourdon 16 (tr.)
Pedaalkoppel
 
2006 (Bätz/Van Vulpen):
Manuaal C-d3
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Quint 3, Super Octaaf 2, Flagolet 1 1/2, Cornet IV discant, Mixtuur III-IV-VI bas/discant, Trompet 8 bas/discant, Tremulant
Pedaal C-d1
aangehangen
Windafluijting, windventiel
Winddruk 70 mm WK, stemming gemodificeerde middentoon
Toonhoogte ca. halve toon onder normaal

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42