RK kerk H Lambertus
Afgebroken

Geen
foto
beschikbaar

Markt
Helmond

Gemeente Helmond
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1455/56 (1454/71), gewijd aan St Lambertus aan de Kerkstraat. Driebeukige
kruiskerk met toren, gebouwd in de glorietijd van de Kempische gotiek.
Kerkbrand in 1559. Rond 1576 en 1588 plunderden de Staatse troepen de stad tweemaal en vernielden het interieur van de Lambertuskerk
De kerk blijft na 1588 tot de Vrede van Munster in gebruik bij de katholieken.
In 1648 kwam de kerk in protestantse handen. Ook het orgel werd overgenomen.
RK schuurkerk 1672 aan de Kerkstraat 19.
De schuurkerk is in 1786 vernieuwd.
De schuurkerk is gesloopt in 1800. Op deze plek verrees in 1810 de nieuwe Hervormde kerk (zie daar).
Volgens beschrijving van Hanewinkels hebben de "Roomschen" in 1795 het huisraad van de Hervormden vernield. De kerk is in vervallen staat.
Tot 1800 bleef de kerk in protestantse handen en werd de kerk weer aan de katholieken teruggegeven.
In 1835 werd het uit 1724 stammende carillon van de abdij van Postel in de Lambertuskerk gehangen
De kerk werd al gauw te klein. De kerk werd vanaf 1856 tot 1859 in fasen door een nieuwe kerk vervangen.
Nieuwe neo-gotische kerk gebouwd in 1856/61 naar ontwerp van architect Th. Molkenboer. De bakstenen toren met nissenversiering werd ommetseld en opgenomen in de nieuwbouw.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 85 afb V-10* 95, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964
Bouman, mr A.: orgels in Nederland (1943)64 foto 40*; uitgave Allert de Lange, Amsterdam 1943
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)171
Harst, Hans van der: langs nederlandse orgels IV 29 30 33 48, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Jespers, Frans & Sleuwen, Ad van: de orgelmakers Van Hirtum (1976)22
Jespers, Frans: brabants orgelbezit (1975)21, prov. genootschap van kunsten en wetenschappen in Noord-Brabant
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks (1900)128-130 aanv II 32, het Noordbrabants Genootschap 1983 128-130 aanv II 32
Kuilenburg, Wout van: aanv gegevens oss 9-10
Kuilenburg, Wout van: het werk van de orgelmakersfamilie van Eijsdonck / van Nistelrooy / Kuijte (1983)3 8 23 58-60 153; Het Noordbrabants Genootschap
Leeuwen, Wies van: De Verdwenen Kerken van Noord-Brabant. WBooks (2017)59* 114-115
Luteijn, A.C.M.: de orgelpijp uit 43*; bosch & keuning, baarn 1976
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 106-107*
Vente, dr M.: brabantia (1955)197 e.v.
Tijdschriften en andere uitgaves
250 jaar orgelmaker Vermeulen 39
beschijving van de geschiedenis van het orgel van Eckelrade en de restauratie in (2003-04)13
brabants orgelrijkdom (2010)13* (2012)48-49**, uitgave brabantse orgelfederatie
de Mixtuur 22(1977)472 474 479 468, 35(1981)193, 76(1994)820, 81(1995)43
de Orgelvriend 5(1976)1* 9-11*, 6(1976)3-5*, 7/8(1976)4-6*, 9(1976)4-5*, 12(1981)11*
gedenkboek Houët 72 128, het Noordbrabants Genootschap, 's Hertogenbosch 1980
het Orgel 4(1962)86* 88-89, 3(1966)103-104, 2(1969)60, 1(1970)6, 4(1974)158, 12(1975)380, 2(1976)60, 4(1976)130, 5(1976)188, 5(1977)138-152 (5 foto's)* 153-156, 7/8(1984)300, 4(1990)141
het Orgelblad IV(1961)166
monumentenzorg: historische orgels juni(1981)*
organist & eredienst 6(1976)85*
orgelmaker van Hirtum 8 11 22 40
orgelnieuws Verschueren maart(1974)

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk H Lambertus Helmond -

Orgelhistorie

b: vóór 1475, nadere gegevens ontbreken (± 1475 volgens Vente)
onderhandelingen met mr Handrick te Oirschot 1606
b: Jacob Niehoff , Keulen 1607 (kleinzoon van Hendrick Niehoff te 's Hertogenbosch); M I: Man 8 (geen pedaal)
contract getekend in 1607
r: Mr. Baltus (Galtus Germer van Hagerbeer, Amersfoort ??) 1614
r: Antonius van Rixtel, 's Hertogenbosch 1616, dominicaan te 's Hertogenbosch
r: Jan Jansz. van Weert, 's Hertogenbosch 1638/39; herstelling, stemming met 2 halve tonen verlaagd, reparatie balgen, vervanging registers
r: Jodocus van Sibergh 1682
r: Matthias Verhofstad (1667-1731), Gemert 1724; herstel
r: Paulus van Eijsdonck, Oirschot 1754; ingrijpende reparatie
- het orgel werd geïnspecteerd door B.P. van Hirtum en Christiaan Engels in 1787
r: B.P. van Hirtum, Hilvarenbeek 1787
b: Paulus van Eijsdonck (1714-1767), Oirschot 1752/53 voor RK kerk - Schuurkerk; M I: Man 7
- Nicolaas van Hirtum te Hilvarenbeek; onderhoud tot ??
- in 1787 brengen Nicolaas van Hirtum te Hilvarenbeek en Christiaan Engels te St. Oedenrode een rapport uit waarin het orgel zeer gebrekkig en onherstelbaar wordt genuimd, de klein voor de kerk en te zwak van geluid.
- het orgel heeft dienst gedaan tot 1800
o: HELMOND Ned Hervormde kerk 1810 (1805)
b: Nicolaas van Hirtum, Hilvarenbeek 1786/87 voor HELMOND RK kerk - Schuurkerk; M I: Man 14
het orgel werd op 3 november 1787 in gebruik genomen
o: oude RK kerk St Lambertus 1804
- onderhoud van Nistelrooy te Oss 1820
o: GOUDA RK kerk - Gasthuiskerk 1822
b: Guillaume Robustelly, Luik 1772 voor AVERBODE (B) RK Abdijkerk, in Franse bouwstijl, kas in stijl van zijn leermeester Jean-Baptiste te Picard; M IV ap: GO 14-Pos 12-Echo 6-Réc 4
- het contract werd in 1770 getekend
- de abdij is in 1797 opgeheven; het orgel werd gedemonteerd en opgeslagen, tot 1822 bleef het orgel ingepakt staan. In 1822 werd het orgel verkocht aan de parochie te Helmond
o/r: Arnold Graindorge, Luik 1822; orgel niet ingrijpend gewijzigd; M IV ap: GO 16-Pos 12-Echo 6-Réc 4
- in 1858 was er contact met de Fa. Merklin & Schütze te Brussel tot ombouw van het orgel. Er volgde geen opdracht
o/r: Franciscus Cornelius Smits, Reek 1861/62 naar de nieuwe Lambertuskerk; M III vp: Hw 13-Rw 10-Borstw 8-Ped 8

Dispositie

1607 (volgens Vente):
Manuaal C D E F G A-g2 a2
Quintadena 8, Praestant 4, Fluit 4, Quint 3 bas/discant, Octaaf 2, Mixtuur, Cymbel, Trompet 8 (of 4)
Geen pedaal
Drie blaasbalgen
Toonhoogte 5 halve tonen hoger ??
 
1787 (volgens Hanewinkel 1798):
Manuaal
Bordon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Flûtraver 8, Octav 4, Fluyt a douce 4, Quint 3, Super octav 2, Flaiolet 1, Cornet III, Sexquialter II, Mixtuer IV, Vox humana 8, Trompet 8
Ventil
 
1771 (Robustelly):
Grand'Orgue (II) C-f3
Bourdon 16, Montre 8, Bourdon 8, Prestant 4, Bourdon 4, Nazard, Superoctave of Doublette 2, Flute 2, Tierce discant, Cornet V vanaf cis', Sesquialter II, Fourniture IV 1, Cymbale IV 1/2, Bombarde 16, Trompette 8
Positif (I) C-f3
Bourdon 8, Prestant 4, Nasard, Superoctave of Doublette 2, Flute 2, Tierce, Sesquialter II, Cornet IV discant vanaf cis', Fourniture IV 1, Cymbale III 1/3, Trompette 8 bas/discant, Cromhorne 8 bas/discant
Borstwerk (III) cº-f3
Bourdon 8, Prestant 4, Cornet II, Cijmbale III, Cromhorn, Voix Humaine
Récit (IV) c1-f3
Prestant 8, Bourdon 8, Cornet IV, Trompette 8
Pedaal C-d1
aangehangen
 
1822 (volgens Broekhuysen 1852):
Grand'Orgue C-f3
Bourdon 16, Montre 8, Bourdon 8, Viola di Gamba 8, Prestant 4, Flûte 4, Nazard 3, Doublette 2, Cornet V discant, Sexquialter II, Fourniture IV, Bombarde 16, Basson 8 discant, Trompette 8, Voix Humaine 8, Clairon 4
Positif C-f3
Bourdon 8, Flûte travers 8 discant, Prestant 4, Flûte 4, Nasard 3, Doublette 2, Flute 2, Tierce II, Sesquialter II, Cornet III, Trompette 8 bas/discant, Cromorne 8, Cromhorne 8 bas/discant
Echo cº-f3
Bourdon 8, Prestant 4, Cornet II, Cymbale IV, Cromorne 8, Voix Humaine 8
Récit c1-f3
Bourdon 8, Prestant 4, Cornet IV, Trompette 8
Pedaal C-d1
aangehangen
Koppel Grand'orgue-Positif
 
1862 (Robustelly/Smits):
Groot Orgel C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Portunaal 8 discant, Prestant 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur IV, Sesquialter II, Bombardon 16 discant, Trompet 8, Euphone 8, Clairon 4
Rugpositief C-f3
Holpijp 8, Salicionaal 8, Prestant 4, Roerfluit 4, Nazard 3, Octaaf 2, Flageolet 1, Cornet III, Harmonique 8, Trompet 8
Bovenmanuaal of Echo C-f3
Bourdon 16, Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Fluittraver 8 discant, Prestant 4, Blokfluit 2, Kromhoorn 8, Vox Humana 8
Pedaal C-c1
Subbas 16, Prestant 8, Fluitbas 8, Octaaf 4, Mixtuur 2, Bazuin 16, Dulciaan 16, Trompet 8*, Clairon 4*, Cinck 2
* nog niet geplaatst

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-05-24 19:15:47