Hervormde kerk Laurentius
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Duivelsbruglaan
Ginneken
Breda

Gemeente Breda
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd in 1742. Driebeukige kerk onder zadeldak.
De kerk werd toegevoegd aan Chaam (classis Breda).
Restauraties in 1845, 1882/83 en 1904.
De kerk werd in de Tweede Wereldoorlog grotendeels verwoest, waarbij ook het orgel verloren ging.
Herbouw kerk in ± 1950.
PKN-kerk.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bouman, mr A.: orgels in Nederland (1943)125; uitgave Allert de Lange, Amsterdam 1943
Brouwer: sleutelstad-orgelstad 96
Jespers, Frans: Sieur Jacobus Zeemans - d'Hüskes nummer 23 13(1992)5 6 9 66 34-35*
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks (1900)104-105, het Noordbrabants Genootschap 1983
Leeuwen, Wies van: De Verdwenen Kerken van Noord-Brabant. WBooks (2017)114-115
Zom: ontstaansgeschiedenis van de Hervormde gemeente te Dongen (1993)8
Tijdschriften en andere uitgaves
75 jaar Flentrop orgelbouw 27 53
brabants heem jg XXIV nr 4 pag 85
de Mixtuur 5(1971)68, 59(1988)402 404* 405 406
de Orgelvriend 7/8(1978)27**
het Orgel 6(1952)96, 7/8(1969)195, 2(1993)60

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk Laurentius Breda -

Orgelhistorie

b: ; positief
b: Johan Rijmsmits (Johan Riemsmid, Riemschmidt of Rijmschmidt), Breda 1657/58; positief met bruikbaar materiaal van het oude positief, schrijnwerker mr Herman Matthijsen; M I: Man 8
gekeurd door David Martini en Henricus van der Locht op 8 oktober 1658
r: Henric van der Locht 1670
r: Jacob Zeemans 1708; M I vp: Man 8-Ped 1
r: ± 1850; Sesquialter II-III
- offerte van Anneessens voor ombouw ± 1880
r: Anneessens 1883; verplaatsing en ombouw; M I: Man 7
r: 19e eeuw; aangevuld met de buitenste torens
- onderhoud Anneessens vanaf 1881
b: J. van Gelder, Leiden 1890; nieuw binnenwerk in oude kas en oud pijpwerk
o: MARUM (Gr) Ned Hervormde kerk Fa. Valckx & van Kouteren, Rotterdam 1938/39
b: Fa. J. de Koff & Zn., Utrecht 1940; M II vp: Man I 8-Man II 10-Ped 9
- het orgel is door oorlogsgeweld in de Tweede Wereldoorlog in 1944 verloren gegaan
- het orgel is na een onverkwikkelijke affaire in 1951 vervangen
b: Fa. D.A. Flentrop, Zaandam 1951, het front werd ontworpen door architect ir J.J. van der Steur; M II vp: Hw 5-Borstw 4-Ped 6
r: Fa. D.A. Flentrop, Zaandam 1964/65; ontbrekende registers werden geplaatst. De Hoofdwerk-Dulciaan 16 werd vervangen door een Nachthoorn 2, op het Pedaal werd een Gedekt 8 geplaatst in plaats van de Schalmey; M II vp: Hw 9-Borstw 7-Ped 6
r: Kaat & Tijhuis, Kampen 90-jaren; intonatiewijziging
r: J.L. van den Heuvel Orgelbouw, Dordrecht 2006; de (te) smalle boventoetsen werden vernieuwd
r: J.L. van den Heuvel Orgelbouw, Dordrecht 2010; balg opnieuw beleerd
r: J.L. van den Heuvel Orgelbouw, Dordrecht 2013; diverse aanpassingen aan de dispositie en intonatie. De Trompet 8 werd vervangen door een nieuwe. Op het Borstwerk werd de Regaal 8 vervangen door een nieuwe Dulciaan 8, en op het Hoofdwerk de Nachthoorn 2 door een Spitsgamba 8. Op het Pedaal werd de Ruispijp vervangen door een Roerquint 5 1/3. Van zowel de Mixtuur als de Scherp werden koren “gestopt”, het oude pijpwerk bleef bewaard bij het orgel

Dispositie

vanaf 1708 ??:
Manuaal C-c3 (kort octaaf ??)
Praestant 8 discant, Holpijp 8, Praestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Quintpraestant 1 1/2, Octaaf 1 bas, Mixtuur II discant, Sesquialtera II discant, Tremulant
Pedaal contra G A Bes B C-A
Holpijp 12
2 Blaasbalgen, Ventiel "de trekker heeft eertyds gediend voor een Nachtegaal waar van, nog het bakje met de pypen voorhanden zyn dog de conduct is weggenoomen"
 
± 1880:
Manuaal
Prestant 8 discant, Gedekt 8, prestant 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet III discant, Sexquialter II
 
1943 (volgens dr A. Bouman):
Manuaal I
Quintadena 16, Praestant 8, Zingend gedekt 8, Baarpijp 8, Octaaf 4, Koppelfluit 4, Mixtuur VI-VIII 2, Trompet 8
Manuaal II
Tolkaan 8, Roerfluit 8, Viola di gamba 8, Praestant 4, Nachthoorn 4, Nasard 2 2/3, Octaaf 2, Larigot-Terts 1 1/3-1 3/5, Scherp V 1, Dulciaan 8
Pedaal
Zacht gedekt 32 (tr. C-B 10 2/3), Subbas 16, Echobas 16 (tr.), Octaafbas 8, Bourdon 8 (unit), Koraalbas 4 (unit), Ruischpijp IV 2, Bazuin 16, Trombone 8 (unit)
 
1964:
Hoofdwerk (I)
Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit 4, Spitsquint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur IV-V 1 1/3, Dulciaan 16, Trompet 8
Borstwerk (II)
Holpijp 8, Fluit 4, Prestant 2, Quint 1 1/3, Sesquialter II, Scherp IV 1/3, Regaal 8
Pedaal
Subbas 16, Prestant 8, Octaaf 4, Mixtuur IV 2, Bazuin 16, Schalmei 4
3 Koppelingen
 
2013:
Hoofdwerk C-g3
Prestant 8, Roerfluit 8, Spitsgamba 8, Octaaf 4, Fluit 4, Spitsquint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur IV-V, Trompet 8
Borstwerk C-g3
Holpijp 8, Fluit 4, Prestant 2, Quint 1 1/3, Sesquialter II, Scherp IV, Dulciaan 8, Tremulant
Pedaal C-
Subbas 16, Prestant 8, Gedekt 8, Roerquint 5 1/3, Octaaf 4, Fagot 16
Koppelingen: Hoofdwerk-Borstwerk, Pedaal-Hoofdwerk, Pedaal-Borstwerk
Het Borstwerk kan worden afgesloten door middel van deuren. De grootste pijpen van de Subbas 16 staan ondersteboven

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42