RK kerk - schuurkerk H Gummarus
Afgebroken

Geen
foto
beschikbaar

Vleeschhouwerstraat
Kleine Kerkstraat
Steenbergen
Gemeente Steenbergen
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

Nadat de oude gotische H Jacobuskerk te Steenbergen aan de hervormden werd toegewezen gingen de katholieken naar schuurkerken te Lepelstraat en Heerle.
De katholieken waren na 1600 aangewezen op schuilkerken te Lepelstraat en Heerle.
Op 1 maart 1679 schreven drie Steenbergse notabelen Cornelis Vierling, Johannes Numan en Jan Govers een brief aan de vicaris van het bisdom Antwerpen, waarin zij vroegen om de aanstelling van een priester, zijnde pastoor Judocus Kerckers. Toen in 1679 pastoor Jacobus Kerckers naar Steenbergen kwam, kon hij al op 5 maart 1679 zijn eerste mis opdragen in een huis op de Welberg. De schuurkerk was gevestigd in hoeve De Pastorie, in een aanpandige schuur van kolonel François de Ram van Hagendoorn aan de Corneliusstraat/hoek Laurentiusdijk.
De schuurkerk zou gedurende 25 jaar de kerk voor de Steenbergse katholieken blijven.
De parochie groeide en er was behoefte aan een groter gebouw in het centrum van Steenbergen. De zoon van Diederik van Hoogendorp (telg uit een geslacht dat al vele generaties lang de drossaard-functie in Steenbergen vervulde) gaf in 1707 toestemming aan de katholieken een stenen schuilkerk te bouwen binnen de muren van de stad in de Vleeschhouwerstraat (de tegenwoordige Kleine Kerkstraat). de kerk werd gewijd aan de H Gummarus. De kerk was omgeven door een muur en van de straat af was deze "Roomse Kerkschuur" niet te zien. Het gebouw had geen toren.
Op de eerste zondag van oktober 1707 droeg pastoor Kerckers hier de eerste mis op. Oogluikend werd de katholieke eredienst binnen de stadswallen toegestaan.
De kerk bezat drie altaren met mooie kandelaars. Langs de wanden stonden beelden van de twaalf apostelen en profeten. In de huidige RK kerk aan de Westdam staan nu nog de beelden van Moses en Aaron uit deze schuurkerk. In de loop der jaren zou de schuurkerk steeds verder uitgebreid en verfraaid worden. Het werd zo een - voor die tijd - ruim en mooi gebouwtje. Tijdens de zondagse hoogmis, maar ook bij andere bijzondere gelegenheden werd gezongen door een mannenkoor. Zij stonden op hoogte in de kerk, het hoogzaal.
De schuurkerk is 8 maanden gesloten geweest van oktober 1727 tot 1 juni 1728.
In 1770 werd de schuurkerk verbouwd. Op het oxaal kwam een nieuwe ruimte, een tweede zoldering voor de kerkzangers, groot 18 x 10 voet, met mogelijkheid "daerop te doen stellen een orgeltje".
Nieuwe kerk 1831/33 gebouwd in Waterstaatsstijl op de Markt, gewijd aan de H Gummarus (zie daar).
De schuurkerk werd in 1832 afgebroken.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Eekelen, Frans van: Een kerkkoor, bier en vloeken; Jaarboek Heemkundekring De Steenen Kamer (2016)122-124
Tijdschriften en andere uitgaves
-

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk - schuurkerk H Gummarus Steenbergen -

Orgelhistorie

- In 1754 ijverden de katholieken in Steenbergen voor de plaatsing van een orgel in de plaatselijke schuilkerk in de Vleeschhouwerstraat. Dit verzoek werd uiteindelijk door de Staten-Generaal verboden op 24 oktober 1754.
b: Lambert Benoit van Peteghem, Gent 1798/1801; M I: Man 11
- het orgel werd op 16 april 1798 besteld en in mei 1801 in de kerk geplaatst. Jan Batist Sprangers stelde het orgel en leverde het "hoogzaal". Franciscus van Rijssel maakte voor het orgel twee engelen en een beeld van Cecilia
- Dionisius Mes werd aangesteld als orgeltrapper, maar spoedig werd dit karwei overgenomen door jongens van het weeshuis
r: Antoni Christiaansen, Breda 1806 of 1807; werk aan het orgel
r: Antoni Christiaansen, Breda 1809; reparaties
r: J.C. Schmidt sr, Gouda tussen 1810 en 1813; enkele herstelbeurten: hij vergrootte het instrument tot een tweemanuaals orgel met 17 registers
- P. Wannewets van 1818 tot 1823; onderhoud en stemmen
r: Ch. Verbeeke 1824; groot herstel en enkele jaren onderhoud tot 1830
- onderhoud Ch. Verbeke 1824 tot 1830
o/r: Johan Pieter Herman Welter, Geertruidenberg 1832 naar nieuwe Gummaruskerk op de Markt

Dispositie

1801 (Van Peteghem):
Manuaal
Holpijp 8, Prestant 4, Roerfluit 4, Roerquint 3, Octaaf 2, Tertz 1 3/5, Mixtuur IV, Cornet IV, Trompet 8 bas/discant, Clairon 4 bas, Kromhoorn 8 discant, Tremulant
Geen pedaal
Ventil, 2 Blaasbalgen
 
1801 (handschrift Broekhuyzen):
Manuaal
Holpijp 8, Prestant 4, Roerfluit 4, Roerquint 3, Octaaf 2, Tertz II, Mixtuur IV, Cornet IV, Trompet 8 bas/discant, Trompet 8 discant, Clairon 4 bas, Kromhoorn 8 discant, Tremulant
Ventil
Volgens Broekhuyzen: "Het orgel in de Kerk der R Cath Gemeente aldaar Is de maker en datum der stichting onbekend. Heeft 12 stemmen Een handclavier, geen Pedaal, twee Blaasbalgen"

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-08-31 14:59:52