RK kerk H Lambertus
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Torenplein 1
Wouw
Gemeente Roosendaal
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

Begin 1200 bouw van een kapel Onze Lieve Vrouw in het Woud.
In 1270 wordt het eerste stenen kerkgebouw opgericht de St Lambertuskerk.
In 1277 ging het Patronaatsrecht van de Wouwse parochie naar de Cisterciënzerabdij Sint Bernard op de Schelde te Hemiksem bij Antwerpen.
De toren is oorspronkelijk te dateren op 1480/90. Hij werd in baksteen opgetrokken en versierd met banden van natuursteen.
Nieuwe kerk gebouwd in de 15e eeuw aan de reeds bestaande toren, waarschijnlijk door bouwmeester Keldermans. Kruisbasiliek, grotendeels met natuursteen bekleed.
Een orgeloxaal dat het koor van het overige deel van het kerkgebouw afsloot.
In de 15e en 16e eeuw was de kerk zeer rijk, er waren een twaalftal priesters aan verbonden.
In 1581 branden middenschip en zijbeuken volledig af door oorlogsgeweld van plunderde Spaanse soldaten. Het priesterkoor en het dwarsschip werden voorlopig hersteld. Het schip bleef tot 1823 open liggen.
Kerkrestauratie in 1611.
In 1648 zijn in Noord-Brabant alle kloosters op last van de nieuwe overheid opgeheven en moesten alle kerkgebouwen aan de protestantsen worden overgedragen. Maar de vier Cisterciëzer parochies van de Sint-Bernardusabdij in Noord-brabant zijn ook zonder hun kerken blijven bestaan. De katholieken gaan naar schuurkerken.
Dankzij de Franse revolutie komt in 1795 weer vrijheid van godsdienst.
Na de Franse Revolutie konden de Cisterciëzers geleidelijk weer terugkeren. Hun vier Brabantse parochiekerken kwam weer in handen van de Bernardusabdij (Hoeven, Oud Gastel, Wouw in 1801 en Oudenbosch).
In 1824 is het middenschip hersteld.
In 1827 is het koorgestoelte van de Abdij van Sint Bernard te Hemixem in Wouw terechtgekomen.
In 1874 komt een einde met de Cisterciënzerabdij Sint Bernard op de Schelde.
Restauratie in 1897/98 onder leiding van architect dr P.J.H. Cuijpers.
In 1937 start van een algehele restauratie.
De toren en een groot deel van de kerk worden in oktober 1944 door oorlogsgeweld verwoest. De kostbare inventaris, waaronder het koorgestoelte, ging verloren.
In 1947 hervatting van de restauratie onder leiding van architect ir A. Siebers.
Het schip en de zijbeuken werden hersteld in basilikale vorm. De straatgevel van het zuidertransept werd opnieuw opgemetseld. Lengte van de kerk 80 meter, lengte transept 40 meter.
De gerestaureerde en grotendeels herbouwde kerk werd in 1951 opnieuw ingewijd.
Het nieuwe orgel is in 1984 beganegronds in het linkertransept opgesteld.
De parochie Onze Lieve Vrouw in het Woud bestaat uit de RK kerk H Gertrudis te Heerle, de RK kerk H Theresia te Moerstraten, de RK kerk H Lambertus te Wouw en de RK kerk H Gertrudis te Wouwse Plantage. Op zondag 7 januari 2001 is in de H Lambertuskerk te Wouw de startviering van de nieuwe parochie gevierd.
In 2010 is er één pastoraal team voor Onze Lieve Vrouw in het Woud en De Bron. De pastorie werd ingericht als parochiecentrum, het vroegere parochiecentrum werd verkocht.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)197
Harst, Hans van der: Wouw heeft zijn stem (1984) 6 foto's*
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks (1900)335 aanv III 121, het Noordbrabants Genootschap 1983
Nijnatten, Ton van: kerken in het bisdom Breda 169** plattegrond*
Tijdschriften en andere uitgaves
de Mixtuur 49(1985)767-769**, 59(1988)398 410 411
het Orgel 1(1982)3, 4(1982)154, 1(1985)16-18 (3 foto's)*
kerkepadgids (1982)56**
kkor: kroniek (1984/85)17 34*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk H Lambertus Wouw -

Orgelhistorie

b: 15e eeuw, het orgel werd geplaatst op een oxaal
- het orgel is in 1581 door een kerkbrand verloren gegaan
b: Johannis Metzker, Breda voor Zuster van Ackeren 1689; huisorgel M I:
o: WOUW RK kerk - Schuurkerk 1697; het orgel werd geschonken door een begijn, kwezel van Ackeren, die het ook bespeelde; huisorgel M I:
r: 1753
- het orgel werd in 1790 verkocht ??
b: Pieter van Peteghem, Gent 1790 voor RK Schuurkerk; M II: Hw - Rw 20 registers
- het orgel werd geplaatst door Egidius François van Peteghem, zoon van Pieter
o: oude RK kerk 1801
o: in 1824 plaatsing van het orgel op een oxaal tegen de torenmuur
b: Fa. B. Pels & Zn., Alkmaar 1919, in oude kas van Van Peteghem; Pn II vp: Hw 10-Pos 6-Ped 1
- het oude binnenwerk ging naar Pels
o: het orgel verhuisde naar het priesterkoor kort voor de verwoesting van de kerk in 1944
- het orgel is in 1944 door oorlogshandelingen verloren gegaan
b: Fa. B. Pels & Zn., Alkmaar 1951/52; EL unit I vp:
inwijding orgel op 17 september 1951
b: Fa. Hendrik Strubbe, Vinkeveen 1970 voor een muziekschool in BELGIE (M II ap: Onderman 4-Bovenman 4 ??)
o: 1982 naar ??; M I ap: M II ap: Onderman 4-Bovenman 4
b: Fa. L. Verschueren, Heythuysen 1982/84 in Hagerbeer/Duyschot-sfeer (Hollands orgel rond 1700), de drie tongwerken in de laat 17e eeuwse traditie. Snijwerk van De Wit te Waddinxveen; M II vp: Hw 9-Bov 9-Ped 4
- de opdracht tot bouw is in januari 1982 verstrekt
adviseur Hans van der Harst namens de KKOR
het orgel is op zondag 6 mei 1984 in gebruik genomen met een bespeling door de plaatselijke organisten Jan Walraven en Guus Siebelink, en Hans van der Harst organist RK kathedraal te Utrecht
r: Slooff Orgelbouw, Lekkerkerk 2013; alle conducten werden wegens corrosie vervangen door nieuwe met een hoger tinpercentage, het pijpwerk werd afgenomen en het orgel werd schoongemaakt. Daarna volgde egalisatie van de intonatie
r: Slooff Orgelbouw, Lekkerkerk 2014; klaviatuur door oxidatie van de stiften onder de toetsen vernieuwd, een nieuwe bevoering in de toetsen werd uitgevoerd

Dispositie

± 1700 (volgens Hess):
Manuaal C-g2
Fluit 4, Octaaf 2, Sesquialtera II discant
 
1919 (Pels & Zn.):
Hoofdwerk (I) C-g3
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Salicionaal 8, Dolce 8, Octaaf 4, Fluit 4, Octaaf 2, Mixtuur II-III, Trompet 8
Positief in crescendokast (II) C-g3
Vioolprestant 8*, Holpijp 8, Fernfluit 8*, Viola di Gamba 8, Aeoline 8, Voix Céleste 8, Fl. Harmoniek 4, Speelfluit 2, Vox Humana 8*
Pedaal C-d1
Subbas 16, Cello 8*, Openfluit 4*, Bazuin 16*
* registers zijn niet geplaatst
 
1970 (Strubbe):
Ondermanuaal
Roerfluit 8, Quintfluit 2 2/3, Octaaf 2, Terts 1 3/5
Bovenmanuaal
Quintadeen 8, Prestant 4, Quint 1 1/3, Flageolet 1
Pedaal
aangehangen
Manuaalkoppel
 
1984 (Verschueren):
Hoofdwerk (I) C-f3
Bourdon 16, Praestant 8 (vanaf eº dubbel), Roerfluit 8, Octaaf 4, Octaaf 2, Mixtuur IV 2, Scherp III 1, Cornet IV 4 discant, Trompet 8
Bovenwerk (II) C-f3
Holpijp 8, Quintadeen 8, Prestant 4, Fluit 4, Nazard 2 2/3, Octaaf 2, Terts 1 3/5, Quintfluit 1 1/3, Vox Humana 8, Tremulant
Pedaal C-f1
Subbas 16, Octaaf 8, Octaaf 4, Trompet 8
Manuaalkoppel. Twee Pedaalkoppels
De manualen hebben een zg. opgehangen tractuur met staartklavieren. De windvoorziening (achter en boven het orgel op het oxaal) bestaat uit een rechtopgaande magazijnbalg zonder regulateurs.
Toonhoogte: normaal. Stemming: naar Werckmeiser III, uitgaande van a1 = 440 Hz.

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2017-11-01 09:45:22