RK kerk H Petrus' Banden - Hofkerk hoofdorgel
In gebruik
Hof 16
centrum
Bergeijk

Gemeente Bergeijk
Noord-Brabant

www.rk-bergeijk.nl

(Kerk)gebouw

In 1000 was er al een houten kerkje. Dit werd in de 12e eeuw vervangen door een turfstenen kerkje. De kerk werd gewijd aan de H Petrus' Banden. Romaans tufstenen zaalkerkje.
Restauratie van kerk in 1422. Het nog bestaande gotische koor en de toren werden toen gebouwd.
De kruispanden werden gebouwd in 1525, de kruispanden in 1525. Late middeleeuwse pseudo-basiliek: het koor, het transept en het schip met vijf traveeën werd voltooid rond 1525..
In de periode van 1648 tot aan de Franse tijd was de Hofkerk in gebruik voor de protestantse eredienst.
Voor het gebouw was dit een periode van verval. De toren is in 1650 omgevallen wegens achterstallig onderhoud en verwoestte een groot deel van het schip. Het beschadigde deel van de kerk werd gesloopt. Ter vervanging van de toren werd na 1669 naast de kerk een vreemdsoortig vrijstaand klokkenhuis gebouwd. De Katharina, een klok gegoten in 1367 door Jacobus van Helmont, die in de oorspronkelijke toren hing, hangt nog steeds in dit klokkenhuis. De oude toren werd niet herbouwd en de kerk werd enige meters korter met een klein kruistorentje
In 1798 werd de oude kerk weer in gebruik genomen door de katholieken.en opnieuw geconsacreerd. In bijna twee eeuwen van opbouw en restauratie groeide de kerk uit tot een mooi ingerichte kerk.
In 1799 is een portaal gebouwd tegen de ingangsgevel achter de kerk, daarboven werd het zangkoor geplaatst.
Herbouwd kerk in 1826.
In 1842 werd het daktorentje van een nieuwe en hogere spits voorzien.
De kerk werd in 1846 verheven tot zelfstandige parochie.
Het fraaie, maar bouwvallige middeleeuwse gewelf van het priesterkoor werd in 1855 gesloopt.
Van 1888-1893 werd de kerk gerestaureerd en vergroot in neogotische stijl door Caspar Franssen; de noodgevel die in 1650 was opgetrokken werd gesloopt, twee door de val van de toren verwoeste travieën werden hersteld.
Restautie kerk in 1907 naar ontwerp van architect Jan Stuyt.
Na de 2e wereldoorlog steeg het aantal inwoners van Bergeijk explosief en de Hofkerk werd te klein bevonden.
Nieuwe veel grotere kerk Sint Petrus' Banden Het Hof gebouwd in 1964 naar ontwerp van architect J. Strik op de Elzenhof (zie daar).
De oude Hofkerk heeft leeggestaan van 1965-1994 en raakte in ernstig verval.
De kerk werd als rijksmonument aangemerkt en in 1975/77 gerestaureerd. Ze werd aanvankelijk slechts voor bijzondere diensten gebruikt, maar toen het aantal kerkgangers verminderde, heeft men de Hofkerk in 1994 weer als parochiekerk in gebruik genomen en is de nieuwe kerk, op de toren na, gesloopt.
In de kerk zijn nog enige pronkstukken uit het verleden. Zeer bijzonder zijn de beelden van Sint Jan en Sint Lucia uit 1490 en de Kruisgroep met Maria en Johannus eveneens uit de 15e eeuw. Het Johannesbeeld wordt toegeschreven aan Meester Arndt van Utrecht en het Luciabeeld aan de Meester van de Heiligenbeelden uit Leende. Uit de 18e eeuw is het beeld van Maria met kind. De altaarretabels, de biechtstoel, de communiebank, de gebrandschilderde ramen en het beeld van St. Petrus zijn gemaakt tussen 1800 en 1900.
In 1994 is de nieuwe kerk verkocht en afgebroken, alleen .de toren op de Elzenhof bleef staan. In de plaats van de kerk werd een supermarkt gebouwd.
In 1996/97 restauratie van dak en gevels van de oude kerk.
In 2001 werd de portaalzolder (westwand gebouwd, waarop het monumentale Maarschalkerweerd-orgel uit Geervliet uit 1902 werd geplaatst.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig

Hoofdorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk H Petrus' Banden - Hofkerk hoofdorgel Bergeijk -

Orgelhistorie

- tot 1888 zonder orgel
b: J.J. van den Bijlaardt, Dordrecht 1888, betaald uit een legaat van P.A. Fleerakkers; met oud pijpwerk; M pos I:
het orgel was op 22 december 1888 gereed
- het orgel werd door J.J. van den Bijlaardt te Dordrecht in 1893 demonteerd en verplaatst
b: Gebrs. Vermeulen, Weert 1940; met oud pijpwerk 1888/1893; Pn II vp: Hw 5-Pos 8-Ped 3
adviseur KKOR dr W. Kerssemakers
o/r: nieuwe kerk Gebrs. Vermeulen, Weert 1966; nieuwe kassen, Manuaal. I en Pedaal tussen priesterkoor en sacristie, Manuaal II in zwelkast op zangzolder boven de sacristie; EP II vp: Hw 6-Zw 8-Ped 4
adviseur dr W. Kerssemakers namens de KKOR
het orgel werd op 15 mei 1966 in gebruik genomen met een bespeling door dr M. Dijker, pater Assumptionist
o: speeltafel van zangzolder naar beneden Gebrs. Vermeulen, Weert 1968
gedemonteerd door Fa. Pels & van Leeuwen, 's Hertogenbosch 1994 en opgeslagen bij Fa. Pels
b: Michael Maarschalkerweerd & Zn., Utrecht 1902 voor GEERVLIET Ned Hervormde kerk Onze Lieve Vrouw; de kas deed sterk denken aan de stijl van Van Dam en Proper. Pn I ap:
r: Fa. Sanders, Utrecht ± 1950
- de kas en het pijpwerk werd in 1985 verkocht aan Fa. Slooff te Ouderkerk aan de IJssel. plannen om de kas te gebruiken voor de reconstructie van het Maarschalkerweerd-orgel in de Martinuskerk te Hillegom werden niet uitgevoerd
o/r: Fa. Slooff, Ouderkerk aan de IJssel 1999/2001; M II vp: Hw 10-Zw 7-Ped 4;
adviseur Jos Laus namens de KKOR
wijding en ingebruikname van het orgel op 3 juni 2001 met een bespeling door Paul van der Heijden te Hilvarenbeek
r: Fa. Slooff, Ouderkerk aan de IJssel 2005; het pedaal werd aangevuld met een gereserveerde Gedekt 8
r: Nico Slooff, Ouderkerk aan de IJssel 2012; schoonmaakbeurt, de kerkrestauratie heeft veel gruis in het orgel doen belanden, Bombarde 16 opgeschoven voor meer draagkracht, De windvoorziening werd uitgebreid en het pedaal kreeg een aparte balg; M II vp: Hw 10-Zw 7-Ped 4

Dispositie

1966 (Vermeulen):
Hoofdwerk (I) C-g3
Prestant 8, Koppelfluit 8, Prestant 4, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Trompet 8
Zwelwerk (II) C-g3
Spitsgamba 8, Holpijp 8, Prestant 4, Blokfluit 4, Woudfluit 2, Spitsquint 1 1/3, Scherp III, Schalmei 8
Pedaal C-f1
Subbas 16, Octaafbas 8, Gedekt 8, Koraal 4
Koppelingen: Manuaal I-II, Manuaal I-II 16, Manuaal I-II 4, Manuaal II-II 16, Manuaal II-II 4, Manuaal II-norm. af, Pedaal-Manuaal I, Pedaal-Manuaal II
Drukknoppen: Aut. pedaalomschakeling met 3 vrije versterkingen, een vrije combinatie, Generaalregister Crescendo
Vier vaste combinaties P MF F Tutti
Trede zwelkast
 
1985 (Maarschalkerweerd):
Hoofdwerk C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-III, Cornet V discant, Trompet 8 bas/discant
Bovenwerk C-f3
Prestant 8, Viola 8, Holfluit 8, Salicet 4, Fluit 4, Gemshoorn 2, Dulciaan 8
Pedaal C-d1
Bourdon 16 (tr. Hw.)
Koppels: Hw-Bw, Ped-Hw
Geen tremulant
 
2012 (Maarschalkerweerd/Slooff):
Hoofdwerk
Bourdon 16, Prestant 8, Fluit Travers 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit Dolce 4, Octaaf 2, Mixtuur II-III, Cornet III discant, Trompet 8
Zwelwerk
Vioolprestant 8, Gamba 8, Holpijp 8, Voix Celeste 8, Flute Octaviante 4, Woudfluit 2, Basson-Hobo 8, Tremolo
Pedaal
Subbas 16, Octaafbas 8, Gedekt 8, Basson 16
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal-Manuaal I, Pedaal -Manuaal II
De registertrekkers van de manualen zijn boven de lessenaar aangebracht. De trekkers van Pedaal en de speelhulpen zijn aan weerszijden van de klaviatuur aangebracht.

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van het hoofdorgel

Boeken
Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 134
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks (1900)22, het Noordbrabants Genootschap 1983
Leeuwen, Wies van: De Verdwenen Kerken van Noord-Brabant. WBooks (2017)25
Tijdschriften en andere uitgaves
bespeling orgel in de St. Petrus' Banden Parochie te Bergeijk 1966*
brabants orgelrijkdom; Vereniging Brabantse Orgelfederatie
contactbrief voor kerkenverzamelaars 31(1994)43, 41(1999)37, 43(2000)41
de Mixtuur 55(1986)217-218
het Maarschalkerweerd-orgel in de Bergeijkse Hofkerk
kerkepadgids (1983)91*
Laatste update: 2018-07-09 08:47:44