RK kerk - Abdijkerk H Michael - Stiftskerk hoofdorgel
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Hoogstraat 5
Thorn

Gemeente Maasgouw
Limburg

(Kerk)gebouw

Omstreeks 980 werd de abdij van Thorn gesticht met middelen van graaf Ansfried , bedoeld als dubbelklooster volgens de regel van Benedictus (hij werd in 995 bisschop van Utrecht). Hun dochter Benedicta werd de eerste abdis. De abdijgebouwen lagen in een apart rechtsgebied, de zg. immuniteit, die omgeven was door muren. Het gebied was toegangelijk via zeven poorten, immuniteitspoorten, waarvan er nog één bestaat.
De oude romaanse Abdijkerk werd in de 13e eeuw vervangen door een nieuwe gotische kerk in Franse stijl. In 1288 was het priesterkoor voltooid en werd dit ingewijd. In de twee daaropvolgende eeuwen werd de Abdijkerk in gotische vorm uitgebreid en ook de abdijgebouwen werden vernieuwd en uitgebreid. De kerk werd in de 15e eeuw uitgebreid met kapellen aan de zijbeuken. In de eerste helft van de 16e eeuw werd de decante gebouwd en in het midden van de 17e eeuw werd het paleis van de vorstin-abdis vergroot. In de tweede helft van de 18e eeuw werd het begijnhof (1778) herbouwd, werd het inwendige van de Abdijkerk (1780-1788) ingrijpend vernieuwd en werd ook een gedeelte van de overige abdijgebouwen gerestaureerd. Het paleis van de vorstin-abdis werd hersteld en verfraaid.
In de 12e eeuw is de regel van Benedictus ontstaan.
Twee crypten: een onder het koor in het oosten en een onder het westwerk.
In de 13e eeuw is het klooster omgezet in een klooster voor vrouwelijke religieuzen - in een wereldlijke stift voor hoogadelijke vrouwen (kanunnikessen) - ze hoefden geen kloostergeloftes af te leggen en mochten persoonlijke eigendommen bezitten..
De koorbanken zijn uitgevoerd in Louis XVI-stijl.
Het noorderportaal en de ten westen gelegen aanbouw zijn rond 1600 voltooid. Kapittelzaal en archief. 17 altaren in de Stiftkerk.
De 1646 altarenreductie zijn teruggebracht tot zes.
Laat-barokke hoofdaltaar uit 1769 van Franz Xavier Baader voor ROERMOND kartuis, in 1786 toen dit klooster werd opgeheven, naar Thorn overgebracht.
Na de inval van de Fransen werd het vrije stift Thorn opgeheven en de adbijkerk in 1800 tot staatseigendom verklaard. In een tijdsbestek van enkele jaren werd een groot gedeelte van het abdijcomplex afgebroken. Slechts enkele gebouwen, zoals de Abdijkerk en enkele dienstgebouwen bleven gespaard.
In ± 1800 kopen de katholieken de kerk terug.
In 1817 wordt de kerk parochiekerk. De vroegere parochiekerk, die ten noorden ervan stond op het tegenwoordige kerkhof, werd gesloopt. Vele schatten van kerk en abdij verdwenen naar elders.
In 1836 is de crypte door ingenieurs van Waterstaat deerlijk gehavend.
In 1863-1872 is de toren gebouwd. Het ontwerp van architect P.J.H. Cuypers oogstte veel kritiek.
Restauratie 1860/80 (1885) naar ontwerp van architect dr P.J.H. Cuypers. Het exterieur heeft grondig "geregotiseerd", het bovenstuk van de toren is uit die periode.
Als gevolg van de aardbevingsschade van 13 april 1992 werd medio 1994 een begin gemaakt met de grote restauratie van deze kerk.
Tijdens de restauratie van het interieur worden de kerkdiensten gehouden in de kapel Onder de Linden.
Op 10 juni 1995 is de kerk met een pontificale mis door de Roermondse bisschop F. Wiertz weer in gebruik genomen. Ook consecreerde hij het nieuwe hoofdaltaar dat op het priesterkoor staat vóór de grafsteen van de stichteres van Thorn, Hilsondis.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig

Hoofdorgel

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk - Abdijkerk H Michael - Stiftskerk hoofdorgel Thorn -

Orgelhistorie

b: J.F. le Picard, Luik 1745; M III ap: Hw 14-Pos 11-Réc 7
- het orgel is in 1944 ernstig beschadigd en nooit goed gerestaureerd.
b: Gebrs. Vermeulen, Weert/Alkmaar 1951; in oude kas; EP III vp: Hw 7-Rw 5-Zw 9-Ped 4
adviseur E. Bruning
b: 1994 in kas van Le Picard met oud pijpwerk

Dispositie

1885 (volgens van ’t Kruijs):
Hoofdmanuaal
Bourdon 16, Montre 8, Bourdon 8, Prestant 4, Fluit 4, Nazard 3, Cornette, Doublette, Sexquialter, Cimbel, Tierce, Fourniture, Trompette, Clairon
Positief
Bourdon 8, Prestant 4, Fluit 4, Nazard 3, Tierce, Sexquialter, Fourniture, Cornette, Doublette, Vox Humana, Grumhorn
Bovenklavier (half klavier)
Bourdon, Prestant, Fluit, Montre, Cornet, Doublette, Fourniture
Pedaal
aangehangen
 
1951 (Vermeulen):
Hoofdwerk (II)
Prestant 8, Bourdon 8, Octaaf 4, Fluit 4, Octaaf 2, Mixtuur IV, Trompet 8
Rugwerk (I)
Roerfluit 8, Prestant 4, Spitsfluit 2, Scherp III, Kopregaal 8
Zwelwerk (III)
Prestant 8, Salicionaal 8, Holpijp 8, Blokfluit 4, Nasard 2 2/3, Nachthoorn 2, Terts 1 3/5, Flageolet 1, Basson Hobo 8, Tremolo
Pedaal
Subbas 16, Octaaf 8, Gedekt 8, Koraal 4
Koppelingen: Hoofdwerk-Rugwerk, Hoofdwerk-Zwelwerk, Rugwerk-Zwelwerk, Pedaal-Hoofdwerk, Pedaal-Rugwerk, Pedaal-Zwelwerk, Pedaal-Zwelwerk 4
Foto: Anton van Daal

Bronvermelding van het hoofdorgel

Boeken
Bouman, mr A.: Orgels in Nederland (1943)64 foto 39*; uitgave Allert de Lange, Amsterdam 1943
Harst, Hans van der: langs nederlandse orgels IV 47, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Kruijs, M.H. van 't:: disposities der verschillende orgels (1885)48, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972
Quaedvlieg, G.M.I.: Kerkorgels in Limburg (1975)24; uitgave Provinciaal Comit‚ Limburg
Sars: brochure gedenkschrift St Odilienberg 8
Tijdschriften en andere uitgaves
200 jaren orgelbouw Vermeulen kerkorgels (1730-1930)
250 jaar orgelmaker Vermeulen 39 87 91
contactbrief voor kerkenverzamelaars 31(1994)45, 33(1995)32, 34(1995)42
kerkepadgids (1980)78 (1982)91-92**
organist & eredienst 10(1977)184-185
Laatste update: 2018-05-20 17:01:12