RK kerk Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten

In gebruik

(Kerk)gebouw

Kapel gebouwd in 1643, Maria der Zeven Smarten aan de Kerkstraat 5. Deze kapel kende in de achttiende eeuw een van de drukste pelgrimages in het hertogdom Gelder.

"Kepèl" groeide in 1830 uit tot een zelfstandige parochie met een nieuw, eigen kerkgebouw. Dit gebouw werd door de groei van de parochie en de nog immer toestromende pelgrims al ras te klein en uiteindelijk in 1930 gesloopt.

Nieuwe kerk gebouwd in 1930/31 naar ontwerp van architect Hendrik W. Valk (1886-1973) te 's Hertogenbosch in samenwerking met bouwpastoor J.H. Huijben. De opmerkelijk grote kerk is opgetrokken op nagenoeg dezelfde locatie waar zich vanaf het midden van de zeventiende eeuw een Maria-devotiekapel bevond (de "Kepèl", eertijds de gangbare benaming voor Panningen). De kerk heeft op zuilen rustende paraboolvormige scheibogen, waartussen vensters met steekgewelven. De gewelven, in lichtere steensoort gemetseld, hebben een figuratieve beschildering van kunstenaar J. Mulders. De kerk vertoont stilistisch elementen van de neo-gotiek.

In het priesterkoor bevindt zich een eerste steen, gelegd op 27 april door G.A.H. Bauduin, die herinnert aan de op dat moment driehonderdjarige verering van 'Onze Lieve Vrouw van Zeven Smarten' en het honderdjarig bestaan van de parochie.

Georiënteerde, driebeukige kruiskerk van het basilicale type met westtoren en vieringtoren onder zadel-, lessenaar- en omlopende schilddaken, grotendeels voorzien van geknikte dakvoeten. Op west- en vieringtoren ingesnoerde, meerhoekige naaldspitsen, bekroond met smeedijzeren kruisen en een vergulde bol met windvaan. Daken gedekt met blokleien in Maasdekking. Zonder de aansluitende westtoren telt het schip zeven traveeën. De kruisarmen aan weerszijden van de viering bestaan uit ondiepe, maar hoog oprijzende uitbouwen en hierop ter halverhoogte aansluitende, drie traveeën lange vleugels waarin zich oorspronkelijk kinderkapellen bevonden.

Boven de middelste deur, waarvan het portaal wordt verlevendigd met siermetselwerk, bevindt zich een spitsboogvormige nis waarin een beeld van de Mater Dolorosa in Franse kalksteen (ca. 1860). In de vieringtoren bevinden zich spitsboogvensters.

In de kerk is een rijke van rijkswege beschermde inventaris bewaard gebleven die deels uit de bouwtijd stamt en deels afkomstig is uit de thans gesloopte, zeventiende-eeuwse kapel en negentiende-eeuwse parochiekerk. Van belang zijn onder andere: een gietijzeren Engelse trap met houten handlijst, gedecoreerd met neogotische drie- en vierpassen (in de traptoren, ca. 1930); marmeren communiebanken (ca. 1930); decoratief gesneden, houten kerkbanken (ca. 1930); geschilderde kruiswegstaties; een houten sacristiekast met kroonlijst en beeldnis; twee eikenhouten biechtstoelen (XIXA); een zwartmarmeren doopvont met koperen deksel (XVIIIB); enkele eikenhouten evangelisten-reliëfs en voluutvormige tafelpoten, alle fragmenten van de thans gedemonteerde preekstoel (XIX); twee zijaltaren met betegelde achterwanden, waarin een terra-cotta pietá-voorstelling en een houten St. Annatrits (XVIa); diverse (thans) gepolychromeerde houten beelden, waaronder het uit de oude kapel afkomstige beeld van Maria met kind, thans geplaatst in een metalen schrijn (XVI), Maria met gekruiste handen (XIXa), een Heilig-Hartbeeld (XIXa), Maria en Antonius van Padua (XIXb), de H. Lucia, Johannes de Evangelist en de H. Barbara (XIXb), het kind Jezus (XIXd), de H. Maternus (XVIIa); diverse kruisbeelden (XVIII tot XIXA); diverse gebrandschilderde ramen, zoals in de voormalige kinderkapellen, met in de benedenzone enkele dorpsgezichten van Panningen (J. Mulders uit Kevelaer, 1931-39).

De relatief geringe oorlogsschade (bovendeel toren en twee schiptraveeën) werd in 1949 en 1951 door H.W. en G.N.F. Valk naar het origineel gereconstrueerd. De ten gevolge van oorlogsschade vernieuwde glas-in-loodvensters in de devotiekapel en de doopkapel zijn van de hand van E. Laudy en dateren uit 1954.

De kerk is een Rijksmonument.

Op 1 mei 2012 is het Dekenaat Horst gevormd. Het is een samenvoeging van de oude dekenaten Helden en Horst. De volgende parochies vormen dat nieuwe Dekenaat: America, Baarlo, Beringe, Broekhuizen, Broekhuizenvorst, Egchel, Grashoek, Griendtsveen, Grubbenvorst, Hegelsom, Helden, Horst Lambertus en Norbertus, Kessel, Kessel-Eik, Koningslust, Kronenberg, Lottum, Maasbree, Meerlo, Meijer, Melderslo, Meterik, Panningen, Sevenum, Swolgen, Tienray. Ook het rectoraat van Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen is er bij opgenomen.

Aanvankelijk zullen alle parochiekerken dienst blijven doen. Of wordt tenslotte de Lambertuskerk van Horst de ene parochiekerk voor al deze kleine parochiekerken ??