RK kapel - St Salviuskapel
Nieuwe bestemming
Burgemeester Coenenplein 2
Kasteel Lemborgh
Limbricht

Gemeente Sittard-Geleen
Limburg

(Kerk)gebouw

De kapel ligt naast het inposante kasteel Limbricht. De kapel is veel ouder dan de huidige kasteelgebouwen.
Eenvoudig zaalkerkje uit de 10e eeuw, waarvan aan de noordzijde een muur opgebouwd uit maaskeien bijna geheel bewaard is.
Het merendeel van het muurwerk is rond de 12e eeuw tot stand gekomen.Rechtgesloten koor met een romaanse poortje in de noordgevel. De kerk en het hoofdaltaar zijn toegewijd aan H Salvius, een martelaar die in de achtste eeuw het geloof verkondigde in de buurt van Valenciennes en de marteldood stierf. De zijaltaren waren toegewijd aan Maria, Anna en Mathias.
In de elfde en eind dertiende eeuw is er een priesterkoor aangebouwd. Aan de buitenkant zijn de romaanse elementen van het koor goed te zien: ronde ramen, rondboogversiering onder de dakrand. De versiering boven de ramen toont al iets van de spitsboog met lelieversiering van de vroeggotiek. Binnen zijn de gotische ribgewelven te herkennen.
De kasteelheren van de 10e eeuwse Burcht aan de Platz te Limbricht, een vrijheerlijkheid binnen Guliks gebied, lieten enkele keren het kerkje uitbreiden: er kwam een toren in 1458, een zijbeukmet een Anna-altaar in 1510.
Pastoor Fredericus van Limborg, de broer van de toenmalige heer van Limbricht, liet bij de bouw van de apsis rond 1275 gewelfschilderingen aanbrengen. Omdat hij tevens deken van het Sankt Severinkapittel te Keulen was, kreeg een Rijnlandse schilder de opdracht daartoe. Hieruit is de centrale plaats van het tafereel met de Driekoningen, de stadspatronen van Keulen, te verklaren.
Het huidige complex is in 1630 gebouwd door Nicolaas van Breyll achter het kasteel.
Plundering van het kasteel in 1650, kerk die binnen de grachtengordel van het kasteel lag, zal daarbij niet zijn gespaard.
Latere veranderingen aan de kapel zijn niet ingrijpend geweest, waardoor de kapel het Romaanse karakter heeft behouden.
In 1651 was er een ingrijpende restauratie, waarbij het uiterlijk geheel veranderde, doordat er een verhoogd dubbel zadeldak met trapgevels werd aangebracht. Naderhand is nog een portaal bijgebouwd en in 1817 een sacristie., Bij de restauratie van 1953 zijn deze afgebroken. De gesloten 16e eeuwse westgevel kreeg een ingang, de muren werden verhoogd en van een dubbel zadeldak voorzien en de trapgevels aan de oostkant kwamen tot stand.
In 1787 liet pastoor Jessen de altaren renoveren en het koor veranderen. Tegen de noordmuur van het koor is een fraaie marmeren memorieplaat van het geslacht Van Breijl, bouwers van het kasteel, uit 1688 ingemetseld, die oorspronkelijk de grafkelder onder het priesterkoor bedekte. Vrij zeldzaam is de aanwezige hardstenen piscina aan de achterzijde van het priesterkoor.
Achter in de kerk staat een Romeinse sarcofaag die in 1817 in de buurt van de kerk is opgegraven.
Vooral onder Frans Page (pastoor van 1797-1834) wijzigde het interieur. Hij verwierf in 1803 een pijporgel, dat ca. 1700 is gebouwd door Brammerts in Kornelimunster. Ook de koorbanken, een preekstoel met zestiende-eeuwse beelden van de vier westerse kerkvaders, die alle in 1989-1991 werden gerestaureerd, werden door pastoor Page in de kerk geplaatst. Aan Joannes Gouverne uit Sittard (1739-1812) gaf Page opdracht om enkele schilderijen te vervaardigen. De fraaie communiebank dateert uit 1835.
Tot 1922 deed de kapel dienst als parochiekerk van Limbricht.
Nieuwe kerk H Salvius gebouwd in 1922/23 op korte afstand van de kapel (zie daar).
Enkele interieuronderdelen bleven achter. De oude pijpen werden volgens overleveriung verkocht. De kas met overige onderdelen bleven in de kerk bewaard.
De kapel en orgel werden van de ondergang gered door een Stichting, die een en ander liet restaureren en reconstrueren.
De rond 1290 aangebrachte gewelfschilderingen die twee complete cycli vormen, de jeugd van Christus en een Eindcyclus werden in 1977 ontdekt en van 1981/84 gerestaureerd door Evert Schoonekamp.
In het kerkje is, na de restauratie,, een 17e eeuwse preekstoel herplaatst, die in 1803 gekocht was uit een klooster in het Duitse Geldern. En in de nisjes van die preekstoel is een 16e eeuwse beeldengroep geplaatst. In het kader van de kerkrestauratie is de kas gecompleteerd. Het linker deel van de balustrade werd opnieuw gemaakt en gesneden, men verzuimde het rechterdeel te spiegelen. Het blinderingssnijwerk van het orgel is opnieuw gesneden door G.W. de Wit te Waddinxveen
De biechtstoel (midden 19e eeuw) die tot 1923 in deze kerk stond en toen in de Augustijnenkerk in Maastricht kwam te staan, is op 15 september 2000 na restauratie terug geplaatst. Er is fraai houtsnijwerk met beelden van Petrus en Maria Magdalena.
In 2001 is het beeld van St.-Salvius, vervaardigd uit Bamberger zandsteen door Ton Mooy, achter in de kerk geplaatst.
De monumentale kapel is niet meer in gebruikt voor de eredienst. In de zomer van 2009 was er een tentoonstelling over de gewelfschilderingen.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Quaedvlieg, G.M.I.: Kerkorgels in Limburg (1975)12; uitgave Provinciaal Comit‚ Limburg
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 19(1988)6, 28(1992)24, 62(2009)37
de Mixtuur 69(1991)515-517**, 71(1992)586
het Orgel 11(1989)454, 1(1990)16-21 (5 foto's)*
kerkepadgids (1985)45-46*
orgelfestival Limburg (2003)7 23*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kapel - St Salviuskapel Limbricht -

Orgelhistorie

b: Johann Jacob Brammertz (of Antonius of Theodorus Schiffers), Kornelimunster ca. 1700 voor SITTARD RK klooster Agneten op de Agnetenberg
- het orgel werd in 1803 gratis verworven bij een boedelveiling van het toen gesupprimeerde Agnetenklooster
o: Joseph Binvignat 1803
r: Peter Joseph Schauten, Jüchen 1819; orgel gewijzigd: op de plaats van de Sexquialter bas/discant Violon Basse 4 en Flaut à Verre (Fluit Travers 8 discant), discant Sexquialter op de plaats van de Cornet discant
r: Gebr. A. en J. Franssen, Horst 1845; Sexquialter discant vervangen door Viola di Gamba 8, de Holpijp 8 werd bas/discant, windvoorziening gewijzigd
- het orgel werd in 1922 onttakeld, alle pijpen werden verkocht, doch het meeste van de rest bleef in het gebouw achter
- uiteindelijk werden de kapel en orgel van de ondergang gered door een stichting, die een en ander liet restaureren en reconstrueren
r: Verschueren Orgelbouw, Heythuysen 1989 (1987); restauratie en reconstructie in oude kas; de oude windlade werd gerestaureerd; M I ap: Man 10
adviseur drs J.J. van der Harst namens de KKOR, naar gegevens die konden worden ontleend aan de overblijfselen van het orgel
ingebruikneming orgel op 24 november 1989
- op zaterdag 2 december 1989 heeft Jacques van Oortmerssen een presentatieconcert verzorgd

Dispositie

1989:
Manuaal C D-c3
Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Quint 1 1/2, Sifflet 1, Sexquialter II 1 3/5-4/5 bas/discant, Cornet III 4 discant, Mixtuur III 2/3, Trompet 8 bas/discant, Tremulant
Pedaal C-fº
aangehangen
Toonhoogte een halve toon onder normaal, Stemming niet evenredig zwevend (1/5-komma gemodificeerde middentoonstemming naar Harald Vogel), Winddruk 63 mm. wk.
2 Spaanbalgen boven elkaar in een balgstoel
Deling bas/discant tussen c1 en cis1
Foto: Wikipedia

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2016-08-30 10:52:30