Hervormde kerk - Liudgerkerk
In gebruik
Foto: Maria Veldmans
Burg. Brouwersstraat 3
Garnwerd
Gemeente Winsum
Groningen

(Kerk)gebouw

De éénbeukige kerk dateert uit het eind van de 13e eeuw.
Het interieur is grotendeels 19e eeuws, maar er zijn ook oudere onderdelen: de 17e eeuwse avondmaalstafel met bijzondere vogelkoppige poten in Lodewijk XIV stijl, de herenbanken en de kansel (beiden 18e eeuws).
De forse toren en de westgevel werden in 1751 herbouwd, nadat de oorspronkelijke toren in 1738 was ingestort. In de toren staat een grote zerk uit 1538, een 12e of 13e eeuwse sarcofaagdeksel met zonneradvan Bremer zandsteen en er hangt een luidklok (a1, Van Bergen, Heiligerlee 1949).
De kerk en toren zijn sinds 1973 eigendom van de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK).
De PKN-kerk is in 1974/76 gerestaureerd door de Stichting.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 98, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 19(1988)13
de Mixtuur 62(1989)127-128*, 64(1989)187
het Orgel 1(1988)14-17 (4 foto's)*, 10(1993)344

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Liudgerkerk Garnwerd -

Orgelhistorie

b: Lambertus van Dam & Zn., Leeuwarden 1809; klaviatuur aan de linkerzijkant; M I ap:
- op de balustrade wapenschilden en festoenen met muziekinstrumenten
orgel ingewijd op 18 augustus 1809
r: Luitjen Jacob en Jacob van Dam, Leeuwarden 1834 (zonen van Lambertus); uitbreiding met een klein Dwarswerk (Bovenwerk), Carillon op het Hoofdwerk M II ap: Hw 13-Bov 5
- keuring door organist J.H. Tammen te Groningen
het orgel werd op 2 oktober 1809 in gebruik genomen
- Geert Pieters Dik te Groningen, onderhoud vanaf 1839
r: Geert Pieters Dik, Groningen 1845; onderhoud en reparatie
r: Petrus van Oeckelen, Glimmen 1867; grondige opknapbeurt: o.a. nieuwe frontpijpen. Ook werden toen de drie bas-reliëfs op het orgel aangebracht, voorstellende Geloof, Hoop en Liefde dateren uit 1867 en geleverd door S. van Lekkum, beeldhouwer te Groningen
r: ± 1900; Prestant 16 discant, Prestant 8, Octaaf 4 en Octaaf 2 werden voorzien van expressions en een toon opgeschoven
- het orgel raakte in verval. Jarenlang was het instrument onbespeelbaar
r: Mense Ruiter, Zuidwolde 1986; eerste fase: restauratie van het Dwarswerk
adviseur Klaas Bolt
r: Mense Ruiter, Zuidwolde 1987; restauratie gehele orgel; M II ap: Hw 13-Dw 5
het orgel is op 19 oktober 1987 weer in gebruik genomen met een bespeling door Han Lammers en Klaas Bolt

Dispositie

± 1960 (volgens Bouman):
Hoofdwerk (I)
Prestant 16 discant, Bourdon 16, Praestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Vioolfluit 4, Nasard 2 2/3, Octaaf 2, Woudfluit 2, Mixtuur III-IV 2 (met terts), Carillon II 2-4/5, Trompet 8, Vox humana 8
Bovenwerk (II)
Holpijp 8, Viola de Gamba 8, Gedekte fluit 4, Gemshoorn 2, Dulciaan 8
Pedaal
aangehangen aan Hoofdwerk
 
1987:
Hoofdmanuaal (I) C-f3
Prestant 16 discant, Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Viola 4, Nassart 3, Octaaf 2, Woudfluit 2, Carillon II 4/5 discant, Mixtuur III-IV 2, Trompet 8 bas/discant, Vox Humana 8
Bovenklavier (II) C-f3
Fluit dous 8 bas/discant, Viool d'Gamb 8 (C-fisº gec. met Fluit dous), Fluit d'Amour 4, Gemshoorn 2, Dulciaan 8 bas/discant, Tremblant
Pedaal C-d1
aangehangen aan Hoofdwerk
Manuaalkoppel. Pedaalkoppel
Afsluiting Manuaal. Afsluiting Bw
In de toren een balgstoel met drie spaanbalgen
Winddruk 70,5 mm. Toonhoogte een kwart toon onder 440.
Foto: Maria Veldmans

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-08-06 10:43:20