Hervormde kerk - Eexterkerk
Afgebroken
Foto: Hans Vreeman
Kerklaan 30
Scheemda
Gemeente Oldambt
Groningen

(Kerk)gebouw

Romano-gotische kerk gebouwd in de 13e eeuw in de buurt van Eexta.
De stormvloed van 1509 noopte de inwoners van Scheemda te verhuizen naar hoger gelegen gronden.
De oprukkende Dollard verslond Oud-Scheemda en de bewoners bouwden een nieuw dorp en een nieuwe kerk die in 1515 gereed kwam (zie daar).
De oude kerk is in 1870 afgebroken en vervangen door een nieuwe Hervormde kerk - Eexterkerk naar ontwerp van architect B.H. Trooster aan de Kerklaan 30.
In 1888 kwam in de westelijke gevel een venster.
Bij de vorming van de protestantse gemeente ingaande oktober 2000 bleken zowel de Eexterkerk als de Gereformeerde kerk aan de Poststraat 17 te klein te zijn.
Op 15 juni 2001 is de kerk overgenomen door de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK).
Laatste kerkdienst in deze kerk op 24 januari 2010. De kerk is gesloopt op de toren met de voorgevel na.
Nieuw innovatief multifunctioneel kerkgebouw aan de oude voorgevel en de oude toren gebouwd in 2009/11.
Op maandag 15 maart 2009 is de bouw begonnen. De kerk is op zaterdag 11 september 2010 officieel in gebruik genomen als kerk De Ontmoeting.
De preekstoel en het orgel zijn in de nieuwe kerk geplaatst.
Er vinden nu gezamenlijke diensten plaats in de Hervormde kerk van Eexta. In het voormalige Eexta is een nieuwe PKN-kerk gebouwd.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Brouwer: orgelluiken in Ned 6 27 34 35 62
Brouwer: sleutelstad-orgelstad 27
Gierveld, dr Arend Jan: 250 jaar Hinsz-orgel Leens 25
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 24
Steensma: langs de oude Groninger Kerken 132 foto 84*
Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 13 42 65* 66* 67* 68* 103* 160*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Tijdschriften en andere uitgaves
brochure orgelhistorie in Groningen; Stichting Groningen Orgelland
contactbrief voor kerkenverzamelaars 26(1991)13, 45(2001)19, 46(2001)15, 61(2009)18, 62(2009)16, 64(2010)17, 65(2011)18, 66(2011)14
de Mixtuur 11(1973)203, 38(1982)320, 58(1987)381, 78(1994)916
het Orgel 6(1959)133*, 5(1960)108* 111, 7/8(1986)259-260*
het Orgelblad III(1960)15
kerkepadgids (1988)47-48*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk - Eexterkerk Scheemda -

Orgelhistorie

b: Johan Emedenus (Johan van Emden of Johan Molner), Emden 1526, laat-gotische kas, kas en luiken beschilderd door schilder Jan Swart te Groningen; M I:
r: Albertus Anthony Hinsz en Frans Caspar Schnitger, Groningen tussen 1780 en 1796; ombouw
r: Henrich Hermann Freijtag 1858/62
o/r: nieuwe kerk Petrus van Oeckelen 1872
het orgel is in 1874 verkocht in aan het Rijksmuseum.
o: kas met oude frontpijpen en de oude orgeltribule naar AMSTERDAM Rijksmuseum, in de centrale hal Roelf Meijer, Veendam na 1874, in bruikleen van mr Julius Verwer, advocaat te Leeuwarden. De Cedele, de zetel van de organist, geflankeerd door briefpanelen bleef in Scheemda
- het orgel kwam op 25 november 1985 in eigendom van Rijksmuseum
- Als de restauratie van het Rijksmuseum klaar is keert het Emedenus-orgel niet terug, het gaat naar het depot. In Scheemda zijn er plannen het oude orgel in bruikleen te krijgen en het weer in de kerk te hangen
b: Roelf Meijer, Veendam 1874 voor de nieuwe kerk met windladen en welramen van Willem Hardorff te Leeuwarden; M II ap: Hw 10-Bov 3:
r: Mense Ruiter, Groningen ± 1940; enkele herstellingen
r: Mense Ruiter, Zuidwolde 1982; eerste fase: restauratie van de laden. Bourdon 16 werd van C-dº gereconstrueerd
adviseur Klaas Bolt
r: Mense Ruiter, Zuidwolde 1986/87; tweede fase: nieuwe Cornet IV discant op het Hoofdwerk, op het Bovenwerk een Fluit travers 4, Quintfluit 3 en Gemshoorn 2 toegevoegd; M II ap: Hw 11-Bov 6
adviseurs Klaas Bolt, Stef Tuinstra en de rijksconsulenten Rudi van Straten en Wim Diepenhorst
het orgel is op 31 maart 1987 weer in gebruik genomen met een bespeling door Klaas Bolt
- er zijn plannen het oude orgel van Johan van Emden in bruikleen te krijgen van het Rijksmuseum en het weer op zijn oude plek terug te hangen
o/r: nieuwe kerk 2010

Dispositie

1526:
Manuaal
Pedaal ??
Klaviatuur aan de frontzijde
twee beschilderde luiken: de binnenzijde van deze vleugeldeuren zijn versierd met renaissancistische kersttaferelen van de Groninger kunstschilder Jan Swart ??, aan de buitenzijde de stam van Jesse
 
19e eeuw:
Manuaal
Quintadena 16, Praestant 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit 4, Gedektquint 3, Octaaf 2, Mixtuur IV-VI, Sesquialtera II, Trompet 8, Vox Humana 8
 
1987:
Hoofdmanuaal C-e3
Prestant 16, Bourdon 16 C-d1, Octaaf 8, Holpijp 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet IV vanaf c1, Trompet 8
Bovenklavier C-e3
Lieflijk gedakt 8, Viola di Gamba 8, Salicionaal 4, Fluit travers 4, Quintfluit 3, Gemshoorn 2, Tremulant
Pedaal C-gº
aangehangen
Klavierkoppel
Foto: Rijksmonumenten.nl

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42