Hervormde Dorpskerk Nicolaas
In gebruik
Foto: Hans Vreeman
Rijksstraatweg 188
Haren
Gemeente Haren
Groningen

(Kerk)gebouw

Eénbeukige laat-romaanse kerk gebouwd rond 1220. Eenvoudig rechte koorsluiting, flauwe spitsbogen. Het schip is het oudste deel en dateert uit het laatst van de 12e eeuw. Het koor, lager en smaller dan het schip, is iets later gebouwd.
Het schip heeft aan weerszijden vijf ramen, twee kleine en drie grote. Oorspronkelijk waren alle ramen van klein formaat. Zes ramen zijn later vergroot om meer licht in de kerk te brengen.
De toren is gebouwd in de eerste helft van de 13e eeuw. In de toren is een kamer als loge voor de abdis van het klooster uit Essen dat in 1215 werd gesticht.
Tussen koor en schip is later een steunmuur gezet, de triomfboog er boven is nog origineel.
Mooie herenbanken en een fraai gesneden preekstoel uit 1725, op de preekstoel is de zandloper bewaard gebleven in een houder van koper op een koperen arm. Op de panelen staan afbeeldingen van de evangelisten Mattheüs, Lukas en Johannes. Eén herenbank herinnert via ingesneden familiewapens waarschijnlijk aan het huwelijk van Scato Gockinga, toenmalig burgemeester van de stad Groningen, met Richardina Ludolphi in 1706.
Onder de kansel liggen twee grafzerken waarvan de oudste dateert uit 1616 en de andere uit 1720.
In 1914 is de toren ingrijpend gerestaureerd onder verantwoordelijkheid van rijksbouwmeester C.H. Peters. De toren kreeg zijn huidige vorm. De spits werd met leien bekleed.
De muren van het schip hebben door oorlogshandelingen in de Tweede Wereldoorlog nogal geleden.
De kerk is na 1945 gerestaureerd. Plavuizen uit de dooptuin. De mannenpoort (zuidmuur) is smaller gemaakt. Aan de noordmuur is de vroegere vrouweningang.
De herenbanken zijn nu in het vroegere priesterkoor geplaatst.
PKN-kerk.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Dorgelo, Wim; De Groninger orgelmaker Albertus Anthoni Hinsz (1704-1785)9 10
Gierveld: 250 jaar Hinsz-orgel Leens 26
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)132
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 48(2002)16, 49(2003)18
de Mixtuur 7(1972)118, 80(1995)1010
het Orgel 1(1958)12, 2(1959)36* 39
het Orgelblad III(1960)15, IV(1961)20
kerkepadgids (1984)61-62*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Dorpskerk Nicolaas Haren -

Orgelhistorie

b: Andreas Anthony de Mare rond 1660, gebruikmakend van ouder materiaal
r: Johannes Helman 1675
b: Alb. Anth. Hinsz, Groningen 1770; met acht registers uit 1675; M I ap:
r: Lohman 1817
r: Fa. Willem van Leeuwen, Leiderdorp 1957/58; uitbreiding met Borstwerk en vrij Pedaal; M II vp: Hw 9-Borstw 6-Ped 4
advies Orgelcommissie Ned. Herv. Kerk
orgel op 10 januari 1958 in gebruik genomen met een bespeling door Willem Hülsmann, organist van de Joriskerk te Amersfoort
r: Fa. Reil, Heerde 2001/02; orgel gereconstrueerd naar de opbouw en de dispositie van 1770
heringebruikname orgel op 30 augustus 2002

Dispositie

1958:
Hoofdwerk
Praestant 8, Holpijp 8, Quintadena 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint 3*, Octaaf 2, Mixtuur IV-VI, Trompet 8
Borstwerk
Roerfluit 8, Fluit 4, Praestant 2, Sifflet 1, Cimbel III, Regaal 8, Tremulant
Pedaal
Subbas 16, Octaaf 8, Fagot 16, Cornet 2
Koppelingen: Hoofdwerk-Borstwerk, Pedaal-Hoofdwerk, Pedaal-Borstwerk
* gereserveerd

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-02 12:02:16