Hervormde kerk
In gebruik
Delkant 1
Gameren
Gemeente Zaltbommel
Gelderland

(Kerk)gebouw

De kerk, gewijd aan Sint Martinus en waar zich vijf altaren bevonden, was vermoedelijk gebouwd in de veertiende of vijftiende eeuw.
Tijdens de belegering van Zaltbommel door de Spanjaarden in 1574 waren er soldaten gelegerd in Gameren en werd de kerk zwaar beschadigd. De schade werd provisorisch hersteld, waarbij het achterdeel van het schip is afgebroken en er een muur is gebouwd. Gedurende de daaropvolgende eeuwen zijn er regelmatig herstelwerkzaamheden aan de kerk verricht.
Hoewel Gameren tot de laatste dorpen in de Bommelerwaard behoorde die (in 1642) een eigen predikant kreeg, was de Reformatie al veel eerder tot het dorp doorgedrongen. In september 1571 werd het dorp nog bezocht door vertegenwoordigers van het bisdom ‘s-Hertogenbosch en deed de laatste pastoor, Jan Storm, verslag van de situatie in de katholieke parochie. In 1572 veroverde Dirck van Haeften, de vroegere heer van Gameren, Zaltbommel voor de Prins van Oranje; twee jaar later verdedigde hij de stad met succes tegen de Spanjaarden. Waarschijnlijk zijn de inwoners van Gameren in de daaropvolgende jaren overgegaan tot het protestantse geloof. De eigendommen van de katholieke parochie, kerk, pastorie en landerijen gingen over naar de Hervormde Gemeente.
De kerk werd in 1657 schoongemaakt nadat de banken door de kerk dreven als gevolg van het hoge water. De kerk had nog geen toren maar een klokstoel op het dak, halverwege het schip. In 1689 werd de stoel door timmerman Aert van Bennecom vernieuwd. Het touw waarmee de klok werd geluid, ging door het dak. Dit resulteerde vaak in reparaties om lekkage te voorkomen
In 1725 werd de zaak grondig aangepakt er werd een geheel nieuw torentje gebouwd. In augustus 1726 gaf Baronesse van Randwijck, Vrouwe van Gameren toestemming het uurwerk op het torentje te vernieuwen en kort daarop vond de aanbesteding plaats. onder meer door Tonis en Wouter, de zonen van Aert van Bennecom. De klok werd gemaakt door smid Hendrick van Voorden uit Zaltbommel.
In de loop van de negentiende eeuw is er nog vaak aan de kerk gewerkt; de laatste grote reparaties vonden in 1903 plaats en in 1918 vernieuwde Willem Jan van Utrecht het haantje op de toren (zie hierna).

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
-
Tijdschriften en andere uitgaves
-

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde kerk Gameren -

Orgelhistorie

b: J. Moreau
b: Johan Frederik Kruse , Leeuwarden 1893
- het orgel is in 1945 verloren gegaan bij het opblazen van de kerk.

Dispositie

-

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-16 12:10:38