Hervormde Grote of Martinikerk
In gebruik
Kerkstraat 4
Doesburg

Gemeente Doesburg
Gelderland

(Kerk)gebouw

Kerk gebouwd ca. 1490-1530. De toren is uit 1430. Driebeukige, laatgotische basiliek met pijlers in Nederrijnse trant, zonder transept en met koor zonder omgang. Inwendig hoofdbeuk met houten-, zijbeuk met stenen netgewelven en cilindervormige pijlers. Sacristie tegen de zuiderzijbeuk bij het koor; portalen onder de toren en in de zijbeuken, waarvan de zuidelijke met goede sculptuur (o.a. geestige zwikvullingen).
Brand in 1483. Blikseminslag in 1548.
De beiaard - met o.a. Hemony klokken- dateert in oorsprong van 1655, de grote luidklok van 1549.
Beleg van de Fransen in 1672.
Blikseminslag in 1717.
De 95 meter hoge toren werd op 15 april 1945 door de bezetter opgeblazen, waarbij de kerk zwaar werd beschadigd.
Kerkrestauratie na 1945.
Toren en kerk werden in 1965 en op 31 augustus 1972 weer in gebruik genomen.
PKN-kerk.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Kluiver, dr J.H.: historische orgels in Zeeland III 130
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 10 22 23 41 57, uitgave Bosch & Keuning te Baarn
Tijdschriften en andere uitgaves
250 jaar orgelmaker Vermeulen 39 103
contactbrief voor kerkenverzamelaars 49(2003)23, 50(2003)26
de Mixtuur 11(1973)215, 17(1975)337, 24(1978)537, 27(1979)680*
de Orgelvriend 7(1979)7*, 6(1981)8-10**, 9(1981)12, 5(1986)12*, 7(1986)29*
het Orgel 6(1969)173-178, 1(1972)19, 9(1972)221* 229, 2(1974)37, 10(1974)325, 10(1976)331, 12(1968)347, 6(1969)173-178
kalender 2004 van de orgelvriend
kerkepadgids (1978)17

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Grote of Martinikerk Doesburg -

Orgelhistorie

b: vóór 1493
- het orgel is door brand in 1548 ?? verloren gegaan
b: H. Graurock, Emmerik 1558
b: J. Morlet II 1605
r: C. Ruprecht II 1698; M II: Hw 4-Ow 8
- het orgel is in 1828 buiten werking gesteld
o: DOESBURG Evangelisch Lutherse kerk 1840
b: E. van Gelder & Zn., Amsterdam 1828/30; M II ap: Hw 11-Rw 9
r: L. Schwarze, Anholt 1854 (vp); Ped: 5
r: Fa. Leichel, Duisburg 1876/77
r: M. Maarschalkerweerd, Utrecht 1889; EL
r: van der Brink, Renkum 193.
- het orgel is in 1945 verwoest
b: Fa. E.F. Walcker, Ludwigsburg 1914/16 voor ROTTERDAM Gereformeerde kerk - Nieuwe Zuiderkerk; Voor de opstelling van het Fernwerk moest ook een andere oplossing gekozen worden: het vond een plaats op de kas van het orgel (dus in de kerkruimte) als echowerk; EP IV vp: Man I 13-Man II 17-Man. III 14-Man IV 9-Ped 14-Zwelwerkpedaal 6
o: Fa. Jos Vermeulen, Alkmaar 1969/72 naar DOESBURG ; Het oorspronkelijke klankconcept bleef behouden. ; EP IV vp: Hw 13-Pos expr 8-Réc expr 14-Echow 9-Ped I 15-Ped II 6
- Sedert 1991 staat het instrument op de lijst van Rijksmonumenten.

Dispositie

1916 (Walcker):
Manuaal I C-c4
Prinzipal 16, Gross Prinzipal 8, Bourdon 8, Viola di Gamba 8, Jubalflöte 8, Gemshorn 8, Dulciana 8, Praestant 4, Rohrflöte 4, Octave 2, Cornet Silb. III-V, Mixtur Silb. V, Trompete 8
Positief (II) in zwelkast C-c4
Bourdon 16, Flötenprinzipal 8, Synthematophon 8, Flûte harmonique 8, Salicional 8, Cello 8, Harmonika 8, Prinzipal 4, Orchesterflöte 4, Piccolo 2, Cornettino III-IV, Nazard 2 2/3, Gross Mixtur V-VII, Basson 16, Tromp. harm. 8, Orchester Oboe 8, Clairon Harm. 4, Tremolo
Schwellwerk (III) in zwelkast C-c4
Lieblich Gedeckt 16, Geigen-Prinzipal 8, Lieblich Gedeckt 8, Konzertflöte 8, Quintatön 8, Viola d'amour 8, Aeoline 8, Voix Céleste 8, Liebes-Geige 4, Flauto dolce 4, Flautino 2, Sesquialtera II 2 2/3-1 3/5, Cymbel Silb. III-IV, Clarinette 8, Tremolo
Echowerk (IV) in zwelkast C-c4
Quintatön 16, Nachthorn 8, Echo Bourdon 8, Echo Gamba 8, Vox Angelica 8, Spitzflöte 4, Glockenton III-IV, Vox Humana 8, Echo Trompete 8, Tremolo
Pedal I C-f1
Grand Bourdon 32, Prinzipalbass 16, Subbass 16, Harmonikabass 16, Contrabass 16 (tr. I), Flötenbass 16, Quintbass 10 2/3, Choralbass 8, Flötenbass 8 (tr. I), Choralbass 4, Mixtur V (tr. I), Bombardon 32, Posaune 16, Tuba 8
Schwellwerkpedal II
Gedecktbass 16 (tr. III), Echobass 16 (tr. IV), Bourdon doux 8 (tr. IV), Bassflöte 8 (tr. III), Violoncello 8 (tr. II), Bassonbass 16 (tr. II), Clairon harmonique 4 (tr. II)
Spielhilfen: Normaalkoppeln : I+P, II+P, II+P, IV+P, II+I, III+I, IV+I, III+II, IV+III
Suboctavkoppeln: I+P, II+P, III+P, II+I, III+I, III+II, IV
Superoctavkoppeln: II+P, II+I, III+I, III+II, IV
Basskoppeln: P+I, P+II, P+III, P+IV
Melodiekoppeln: II+I, I+II, III+II, II+III, IV+III
Automatisch pianopedal (IV,III en II) Generalcrescendo (Registerwalze)
Koppeln aus Crescendo: alle Normal, Suboctav und Superoctavkoppeln, aber nicht: Sub IV + Super IV
4 Freikombinationen
P, MF, Tutti ohne Mixturen und Zungen, Tutti ohne Koppeln, Zungen ab, Mix- turen ab, Handregister ab, Crescendo ab, Leerlauf koppel I, Rücklauf Crescendo
Het Fernwerk kreeg een plaats boven het kerkgewelf en werd via een bijna 21 meter lang kanaal met de kerkruimte verbonden
Foto: www.martinikerkdoesburg.nl

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-10-23 15:44:28