Hervormde Oude kerk Stefanus
In gebruik
Hoofdstraat 12
Westerbork
Gemeente Midden-Drenthe
Drenthe

(Kerk)gebouw

De kerk werd rond 1280 zelfstandig, daarvoor een deel van de parochiekerk Beilen, De kerk is aan Sint Steffen gewijd.
Huidige kerk gebouwd in het begin van de 15e eeuw naar ontwerp van architect Johan die Werkmeister. Eénbeukig schip en een driezijdige koorsluiting.
Het onderste deel van de toren is waarschijnlijk nog 14e-eeuws.
In de 16e en 17e eeuw hebben soldatentroepen hier nogal huis gehouden.
In 1624 werden de ramen vernieuwd en namen ze het koperen doopbekken mee.
In 1677 stond het koor op instorten.
Grote restauratie in 1778, nieuwe kansel met eenvoudig snijwerk, in de houten lezenaar het jaartal.
De koperen kandelaars van kansel en voorlezersgestoelte zijn uit deze tijd.
In 1783 schonk Albert Nysinghe de koperen kroon.
de andere kroon in 1985 door de plaatselijke vrouwenvereniging geschonken (kopie van die uit 1783)
Avondmaalstafel is een 17e-eeuws meubelstuk.
Aan de noordwand een olieverfschilderij uit ± 1920 van Reinhart Dozy met als onderwerp het uitgaan van de kerk.
Restauratie kerk in 1983
De kerk is een Rijksmonument.
Na de vorming van de PKN-gemeente is de Hervormde kerk in 2008 PKN-kerk geworden. De oude naam van de kerk, Stefanuskerk, is weer in ere hersteld. De Gereformeerde kerk is afgestoten (zie daar).

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Vlagsma: de Friese orgels (1500-1750)78 222* 408 462 463* 476, Fryske Akademy Leeuwarden 2003
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 27(1992)16, 59(2008)22
de Mixtuur 60(1988)472 475-477*
het Orgel 1(1983)25-26*, 1(1988)23-30 (8 foto's)*
kerkepadgids (1987)23**

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
Hervormde Oude kerk Stefanus Westerbork -

Orgelhistorie

voorzanger tot 1861
b: Christian Müller, Leeuwarden 1725/26 vóór BEETGUM Ned Hervormde kerk St Martinus, met oude delen van LEEUWARDEN Ned Hervormde Grote kerk; M I: Man 7
r: Albertus van Gruisen, Leeuwarden 1792; ingrijpende herstelling na een aantal jaren van betrekkelijke verwaarlozing
r: Albertus van Gruisen, Leeuwarden 1807; reparaties aan de kanalen
r: Johan Adolf Hillebrand, Leeuwarden 1819; schoonmaak en vergulden en verzilveren (foeliën) van het front
r: Johan Adolf Hillebrand, Leeuwarden 1827; balgen reparatie
het orgel werd in 1861 verkocht aan Petrus van Oeckelen te Harenermolen
o/r: Petrus van Oeckelen te Harenermolen 1861; kleine dispositiewijziging: de Sexquialter moest plaats maken voor een Viola di Gamba, klankgeving vanuit een lage winddruk (60 mm.), pijpwerk een halve toon verschoven
r: Fa. Gebr. van Vulpen, Utrecht 1952/53; herstel van technisch aard, dispositieherstel, herplaatsing Sexquialter, herintonatie op lagere winddruk, toonhoogte bijna een halve toon boven 440, nieuw finfoëlie op de frontpijpen; M I ap: Man 8
- het orgel heeft tussen 1960 en 1980 veel schade ondervonden van de heteluchtinstalatie
het orgel was vrijwel onbespeelbaar geworden en werd in 1983 gedemonteerd door Albert H. de Graaf
- archiefonderzoek door Klaas Bolt in ± 1980. Het rapport was eind mei 1982 klaar
r: Albert de Graaf, Leusden 1986/87, kas geschilderd door L. Müller te Zuidhorn en F. Baron te Meppen (D); reconstructie; M I ap: Man 8
adviseur Klaas Bolt te Haarlem namens de Orgelcommissie van de Ned Herv Kerk
ingebruikname orgel op 1 oktober 1987 met een bespeling door Klaas Bolt

Dispositie

1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock):
Manuaal C-c3
Praestant 8, Holpyp 8, Octaaf 4, Quint 3, Super Octaaf 2, Mixtuur III, Sexquialter discant, Tremulant
Afsluiting, Windlossing, Drie blaasbalgen
 
1987:
Manuaal C-c3
Praestant 8 (vanaf hº dubbelkorig), Roerfluit 8, Octaaf 4, Roerquint 3 bas, Quintprestant 3 discant, Octaaf 2, Mixtuur III-IV 1, Sexquialter III 2 2/3 discant, Trompet 8 bas/discant, Tremulant
Pedaal C-dº
aangehangen
Afsluiter
Winddruk 72 mm., Toonhoogte a' = 440 Hz., stemming volgens Neidhardt
achter het orgel staat de balgenkas met drie oude spaanbalgen

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42