Hervormde Grote of Andreaskerk
In gebruik
(Kerk)gebouw
Romaanse kerk gebouwd in de 12e eeuw ?? | |
Schip en zijbeuken uit eind 14e eeuw. | |
De zijbeuken waren vroeger in kapellen verdeeld, daarna vergrootte men de kerk door aan de noordzijde een Mariakapel en een laag koor te bouwen. | |
Toren onderste gedeelte tufsteen uit de 12e eeuw; in de 15e eeuw verhoogd. | |
Grote brand in 1429 in de stad, waarschijnlijk ook in de kerk. | |
In 1436 werden de Mariakapel en het lage koor opnieuw ingewijd. | |
Zandstenen doopvont uit de 12e eeuw uit de romaanse kerk. | |
In de toren een in 1455 door Gert Klinge gegoten klok met een diameter van 130 cm. | |
In het begin van de 16e eeuw werd de kerk uitgebreid met de Annakapel aan de zuidzijde en een traptoren naar de gewelven, ook het koor werd vergroot. | |
Preekstoel uit 1635, koorafsluiting en ronde herenbanken uit 1645. | |
De vele schilderingen bleven zichtbaar tot 1678. | |
Bij een grote restauratie in 1895 werden de schilderingen gerestaureerd. | |
Het orgel was gesitueerd aan de westkant van de kerk. | |
PKN-kerk. | |
Kerk gerestaureerd in ± 1995. | |
Begin juni 1995 vond de heringebruikname plaats. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Boeken | |
Geen informatie aanwezig |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
Geen informatie aanwezig |
Koororgel
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Hervormde Grote of Andreaskerk | Hattem | 1504 - |
Orgelhistorie
b: |
Schlegel. De bouw van dit orgel is begonnen aan het einde van de 15e eeuw De inwijding vond plaats in 1504. Het is één van de oudste orgels in Nederland. |
r: | Mr. Eymbert 1527 |
r: | 1549/50 |
o: | onder de toren J. Slegel I ± 1570 |
r: | J. Slegel 1577, 1590, 1595 |
o: | 1614 naar zijwand aan de noordzijde; huidige kas en front zijn uit 1614 |
r: | J. Morlet, Arnhem 1632 |
r: | J. Smidts 1661; orgelluiken |
r: | Jan Slegel III 1676/77; kas vergroot, luiken beschilderd en de balkonvorm en de dispositie gewijzigd |
r: | Zwier van Dijk, Zwolle 1875 (1874) |
r: |
1885 - Archiefonderzoek door drs Jan Boogaarts: de oorspronkelijke beschildering van de orgelluiken zijn aan het licht gebracht - De Fa. Jelle Otter te Zutphen, D. Spoel van het architectenbureau Meijerink te Zwolle heeft kas en orgelbalkon aan een historisch onderzoek onderworpen |
r: |
Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1973/75; M I ap: Man 9 - De opdracht is ontvangen in 1971 adviseur Klaas Bolt onder supervisie van Monumentenzorg Het Hoofd- en het Koororgel zijn op 31 oktober 1975 officieel weer in gebruik genomen |
Dispositie
1885 (volgens van ’t Kruijs): | |
Manuaal E-c3 | |
Prestant 16 discant, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Openfluit 2, Sexquialter, Trompet 8 | |
Pedaal E-gº | |
aangehangen | |
1975 (Slegel/Flentrop): | |
Manuaal C-c3 | |
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Fluit 2, Mixtuur IV 1/2, Tertiaan II vanaf cis1 1 1/3-4/5, Trompet 8 | |
Pedaal C-gº | |
Aangehangen | |
Op de toetsen E, Fis en Gis spreken resp. C, D en E, de enige semi-toets in het Groot Octaaf is de Bes | |
Voor de windvoorziening functioneren drie spaanbalgen (compleet met voettreden), welke thans door middel van een ventilator met wind worden gevuld | |
Het orgel is gestemd in middentoonstemming | |
Het orgel hangt aan de noordwand van de kerk |
Bronvermelding van het koororgel
Boeken | |
Brouwer: orgelluiken in Ned 25 35 62 | |
Gierveld: het Ned huisorgel in de 17e en 18e eeuw 18 277 | |
Kruijs, M.H. van 't: disposities der verschillende orgels (1885)135, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972 | |
Luteijn, A.C.M.: de orgelpijp uit 32* 33*; bosch & keuning, baarn 1976 | |
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 48-49*** | |
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 8 9 11 36 65* 66* |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
75 jaar Flentrop orgelbouw 63 | |
de Mixtuur 11(1973)198, 80(1995)1028 | |
de Orgelvriend 9(1976)8, 10(1976)4 6*, 12(1976)24, 2(1978)1* 26-27 | |
grepen uit de orgelgeschiedenis van de Ned. Hanzesteden, samenstelling Maarten Seijbel (2015)voorblad* | |
het Orgel 11(1958)155*, 1(1971)13, 12(1975)378, 7/8(1976)245-248* | |
het Orgelblad I(1958)122-125** |
Hoofdorgel
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Hervormde Grote of Andreaskerk | Hattem | - |
Orgelhistorie
b: |
A.S.J. Dekker, Goes 1928; EP of EL door bemiddeling van drs. J. Boogaarts kwam men in bezit van een fraaie orgelkas uit WATERLOO (B) (François Bernard Loret, Mechelen 1855, M II vp: 22 registers |
b: |
Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1975 in kas van Loret, nieuwe Rugwerkkas in stijl bijgemaakt; M III vp: GO 13-Pos 9-Réc 3-Ped 6 De opdracht is ontvangen in 1971 Adviseurs drs Jan Boogaarts en Klaas Bolt Hoofdorgel en Koororgel zijn op 31 oktober 1975 officieel weer in gebruik genomen |
Dispositie
1975 (Flentrop): | |
Grand-Orgue (II) C-g3 | |
Bourdon 16, Montre 8, Bourdon 8, Prestant 4, Flûte 4, Nasard 2 2/3, Doublette 2, Plein jeu IV 1 1/3, Cymbale III 1/3, Cornet IV, Trompette 8, Voix Humaine 8, Clairon 4 | |
Positif (I) C-g3 | |
Bourdon 8, Prestant 4, Flûte 4, Nasard 2 2/3, Doublette 2, Tierce 1 3/5, Larigot 1 1/3, Fourniture III 1, Cromorne 8 | |
Récit (III) aº-g3 | |
Bourdon 8, Cornet V, Hautbois 8 | |
Pédale C-f1 | |
Subbas 16, Flûte 8, Bourdon 8, Prestant 4, Bombarde 16, Trompette 8 | |
Accouplement GO-Pos, Tirasse Pédale-GO | |
Tremulant door het hele orgel | |
Barokstemming volgens Chaumont |
Bronvermelding van het hoofdorgel
Boeken | |
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 46-47** | |
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 58 160*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
75 jaar Flentrop orgelbouw 45 63 77* | |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 34(1995)32, 58(2007)16 | |
de Mixtuur 36-37(1981)220 | |
de Orgelvriend 9(1976)8, 10(1976)5*, 12(1976)24, 2(1978)1* 26 | |
het Orgel 1(1971)13-14, 10(1976)315-318** | |
kerkepadgids (1984)19-20* | |
organist & eredienst 1(1983)8-14 (7 foto's*) |
Laatste update: 2018-10-21 10:23:46