Hervormde Dorpskerk
In gebruik
(Kerk)gebouw
Romano-gotische kerk uit de eerste helft van de 13e eeuw, gebouwd met kloostermoppen uit plaatselijk genommen klei. Het onderstuk van de toren is uit de 13e eeuw. | |
Nieuwe kerk uit de 15e eeuw, begonnen in 1445 in Romaanse stijl. Eerst het koor en de dwarsarmen bij de oudere kerk, daarna verbouwing van het schip met kruisgewelven. | |
De onderbouw van de losstaande toren is in 1487 opgetrokken. De toren wordt verlevendigd door witte natuurstenen hoekblokken. | |
De toren is rond 1640 verbonden met de kerk. Het stenen gewelf verving men door een houten tongewelf, de toren werd verhoogd en kreeg een "siepel" spits. Natuurstenen maaswerk in de bovenste galmgaten, een balustradeborstwering en een ui-vormige bekroning. | |
De grote steunbeur is een lelijk element en bovendien verkeerd gemetseld. | |
Westtravee in de zuidzijde: twee vensters geflankeerd door nissen met siermetselwerk werd verkonden door een groot spitsboogvenster. | |
In de oostgevel gebrandschilderde ramen met wapens van verschillende adellijke families. | |
Tussen de grote ramen aan de noordkant is een herenbank gebouwd als een loge op zuilen, in het koor begint het trapje dat daar naartoe leidt. | |
De kerk heeft een rijk 17e en 18e eeuws meubileur. twee gebrandschilderde glazen met wapens uit 1718. Gesneden kansel en doophek uit 1743 en een koorhek uit ± 1660. | |
In 1967/70 zijn toren en kerkdak gerestaureerd. | |
De tweede restauratiefase, waarbij het kerkgebouw geheel onderhanden is genomen, is in oktober 1984 afgerond. | |
PKN-kerk. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Boeken | |
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)44 110 131 166 285 | |
Hess 38 | |
Holthuis: van Oeckelen 8 | |
Steensma: langs de oude Groninger Kerken 58-59 foto's 34* 35* | |
Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 27 54 78* 79* 80*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 13(1985)18, 57(2007)22 | |
de Mixtuur 7(1972)118, 13(1974)252, 51(1985)29 | |
de nagelaten geschriften van de orgelmaker Arp Schnitger (1968)12 46 | |
het Orgel 9(1958)122, 1(1960)10-11*, 11(1962)217, 11(1965)413-414, 2(1986)35 39 | |
kerkepadgids (1980)63 |
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Hervormde Dorpskerk | Noordwolde | - |
Orgelhistorie
b: | onbekend |
b: | H, Huisz. ± 1658, met gebruikmaking van ouder materiaal. Vleugeldeuren aan de kas; M III vp: Man 9-Rw 8-Borstw 5-Ped 5 |
r: | Arp Schnitger 1695; reparatie; M III vp: Hw 9-Rw 8-Borstw 5-Ped 5 |
r: | H.H. Freytag, Groningen 1802; orgel omgebouwd tot een tweeklaviers orgel, Borstwerk leeg; M II vp: Hw 9-Pos 7-Ped 5 |
r: | N.A. Lohman 1811; M II vp: 20 registers |
r: | N.A. Lohman 1833; ingrijpende wijzingen: ombouw Quintedena (Rw) tot Holpijp, nieuwe Gamba 8 en Flageolet 1 i.p.v. Quint 3 en Sesquiater, nieuwe vleugelstukken aan beide zijden van Manuaal en Rugwerk, algehele herintonatie |
r: | M. Eerdman 1907 |
r: |
Fa. Mense Ruiter, Zuidwolde 2004/06, conserverende restauratie: alleen de wijziging uit 1907 werd ongedaan gemaakt; M II vp: Hw 8-Rugpos 7-Ped 5 adviseur Stef Tuinstra het orgel is op zaterdag 23 september 2006 weer in gebruik genomen met een open dag en een concert |
Dispositie
1621 (volgens Nicolaes Arnoli Knock 1744): | |
Manuaal | |
Praestant 8, Rhoerfluit 8, Octaav 4, Quint 3, Super Octaav 2, Siflet 1, Mixtuur, Cimbel, Trompet 8 | |
Rugwerk | |
Quintadeena 8, Praestant 4, Baarpijp 4, Octaav 2, Quint 1 1/2, Mixtuur, Cimbel, Kromhoorn 8 | |
Borstwerk | |
Holpyp 8, Octaaf 2, Quint 1 1/2, Tertiaan, Cimbel | |
Pedaal | |
Bourdon 16, Praestant 8, Octaav 4, Bazuyn 16, Cornet 4 | |
1960: | |
Hoofdwerk C-d3 | |
Bourdon 16, Praestant 8, Roerfluit 8, Viola di Gamba 8, Octaaf 4, Fluit 4, Mixtuur III-VI, Trompet 8 | |
Rugwerk C-d3 | |
Holpijp 8, Praestant 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Speelfluit 2, Flageolet 1, Vox Humana 8 | |
Pedaal C-d1 | |
Bourdon 16, Praestant 8, Octaaf 4,Bazuin 16, Cornet 4 | |
Koppel Hoofdwerk-Rugwerk, Pedaal-Hoofdwerk | |
2006: | |
Hoofdwerk | |
Praestant 8, Roerfluit 8, Viola di Gamba 8, Octaaf 4, Fluit 4, Fluit 2, Mixtuur III-VI, Trompet 8 | |
Rugpositief | |
Holpijp 8, Praestant 4, Roerfluit 4, Octaav 2, Speelfluit 2, Flageolet 1, Vox Humana 8, Tremulant | |
Pedaal | |
Bourdon 16, Praestant 8, Octaav 4, Bazuin 16, Cornet 4 | |
Koppels: Hoofdwerk-Rugpositief bas-discant, Pedaal-Hoofdwerk |
Bronvermelding van bovenstaand orgel
Boeken | |
Geen informatie aanwezig |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
Geen informatie aanwezig |
Laatste update: 2018-06-02 11:51:07