Hervormde Grote of Johannes de Doperkerk
In gebruik
(Kerk)gebouw
Kerk gebouwd in de 12e eeuw als éénbeukige Romaanse kerk. | |
In de loop van de eeuwen zijn de zijbeuken, transept (dwarsbeuk) en koor toegevoegd. | |
In de 15e eeuw is de kerk uitgebreid met een noordbeuk. | |
In de 16e eeuw een gotische driebeukige kruiskerk met ranke spitsboogvensters. | |
In 1810 kwam de kerk in het bezit van de Hervormde gemeente Wageningen. De toren kwam echter in het bezit van de burgerlijke gemeente. | |
In 1862 is de kerk gerestaureerd en werd de toren voorzien van vier puntgevels. | |
In de meidagen van 1940 kwam de Grote Kerk in de vuurlinie van de Grebbeberg te liggen, dit zou een mogelijke uitkijkpost van de Duitsers zijn. Door oorlogshandelingen werden in 1940 de toren en een deel van de kerk vernield. De antieke meubelen zoals doophek en preekstoel waren verbrand. | |
Op 22 december 1943 kon de kerk weer in gebruik worden genomen. | |
Op 16 april 1945 - bij het terugtrekken van de bezetter - werd de toren opgeblazen, waarbij ook een groot deel van de kerk en het orgel werden verwoest. | |
In 1953/54 is de toren weer hersteld naar plannen van A. v.d. Steur en G. Kleinhout. | |
De kerk is op 4 juni 1954 weer officieel in gebruik genomen. Aan de oorlog herinnert het Bevrijdingsraam dat in 1987 door koningin Beatrix is onthuld. | |
De oudste luidklok is door klokkegieter Johannes Tolhuis gemaakt in 1542, weegt 1500 kg en is vernoemd naar aartsengel Michaël. De klok is geschonken door de stad Utrecht en hing in de Buurkerktoren. | |
Beiaard van 47 klokken. | |
Groot en kleurig herdenkingsraam in het koor onthuld 5 mei 1987 van Jhr O.E.C.M.I. van Nispen tot Pannerden. | |
PKN-kerk. | |
Door dat onderhoud en exploitatie van het kerkgebouw te zwaar drukten op de financiële toestand van de protestantse gemeente Wageningen is het kerkgebouw in september 2017 overgedragen aan de Stichting Oude Gelderse Kerken. Een plaatselijke stichting zorgt voor het ontwikkelen van activiteiten waarmee de reguliere kosten voor onderhoud en exploitatie gedekt kunnen worden. Op dit moment wordt het gebouw geschikt gemaakt voor culturele en andere activiteiten waarbij o.a. de banken uit de kerk zullen worden verwijderd. De kerk blijft gewoon beschikbaar voor kerkdiensten en rouw en trouw bijeenkomsten. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Boeken | |
Geen informatie aanwezig |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
Geen informatie aanwezig |
Hoofdorgel
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Hervormde Grote of Johannes de Doperkerk | Wageningen | - |
Orgelhistorie
b: | Johan Caspar Friederichs, Gouda 1803/04; M II ap: Hw 12-Bov 7 |
r: | Gabry 1827 |
r: |
Fa. J. de Koff, Utrecht; II vp: Hw 11-Bov 7-Ped 2 Het Friederichs-orgel is in 1940 verloren gegaan. |
b: |
Fa. Flentrop, Zaandam 1941/44; M III vp: Hw 8-Rw 8-Zw 10-Ped 6 Het orgel is gebouwd onder advies van de Ned. Klokken- en Orgelraad Op 7 september 1944 in gebruik genomen Het orgel werd op 16 april 1945 verwoest |
b: | Fa. Flentrop, Zaandam 1946; noodorgel I: |
b: | Fa. Flentrop, Zaandam 1955, met gebruikmaking van enkele bewaard gebleven stemmen uit het verwoeste orgel; M III vp: Hw 10-Rw 9-Borstw 7-Ped 9 |
Dispositie
voor 1940: | |
Benedenwerk | |
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Violon 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Sup Octaaf 2, Mixtuur, Cornet, trompet 8 | |
Bovenwerk | |
Vioolprestant 8, Holfluit 8, Viola 8, Salicet 4, Fluit 4, Fluit 2, Hobo 8 | |
Pedaal | |
Subbas 16, Octaafbas 8 | |
Klavierkoppel, Pedaalkoppel-I, Pedaalkoppel-II | |
Tremulant | |
1944 (Flentrop): | |
Hoofdwerk | |
Quintadeen 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Quint 2 2/3, Nachthoorn 2, Mixtuur V-VI, Trompet 8 | |
Rugwerk | |
Baarpijp 8, Quintadeen 8, Roerfluit 4, Octaaf 2, Quint 1 1/3, Sesquialter II discant, Scherp IV, Kromhoorn 8 | |
Zwelwerk | |
Fluit 8, Viola 8, Voix célèste 8, Koppelfluit 4, Nasard 2 2/3, Woudfluit 2, Cymbel III, Dulciaan 16, Schalmei 8, Regaal 4 | |
Pedaal | |
Subbas 16, Prestantbas 8, Koraalbas 4, Ruischpijp III, Bombarde 16, Cinck 2 | |
1955 (Flentrop): | |
Hoofdwerk (manuaal II) C-g''' | |
Quintadeen 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Gemshoorn 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Vlakfluit 2, Mixtuur V-VI 1 1/3, Trompet 8 | |
Rugwerk (manuaal I) C-g''' | |
Holpijp 8, Quintadeen 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Quint 1 1/3, Sesquialter II discant, Scherp IV, Kromhoorn 8 | |
Borstwerk (manuaal III) C-g''' | |
Eikenfluit 8, Gedektfluit 4, Prestant 2, Blokfluit 2, Octaaf 1, Cymbel II 1/4, Regaal 4 | |
Pedaal C-f' | |
Prestant 16, Octaaf 8, Gedekt 8, Woudfluit 4, Nachthoorn 2, Mixtuur IV 2, Bazuin 16, Trompet 8, Schalmei 4 |
Geen
foto
beschikbaar
Bronvermelding van het hoofdorgel
Boeken | |
Gierveld: het ned huisorgel in de 17e en 18e eeuw 127 | |
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)109 111 286 287 | |
Hess 51 | |
Kriek/Zandt: organum novum 21 | |
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 41, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
75 jaar Flentrop orgelbouw 21-22 51 52 54 | |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 122(2018)9, 126(2018)8 | |
de Mixtuur 12(1973)236, 32/33(1980)83, 35(1981)187 190 | |
het Orgel 9(1955)118, 12(1955)161* | |
kerkepadgids (1989)10-11** |
Koororgel
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Hervormde Grote of Johannes de Doperkerk | Wageningen | 1960 - |
Orgelhistorie
b: | Hendrik Strubbe, Vinkeveen 1960 ??; M I ap: 5 registers |
Dispositie
- |
Geen
foto
beschikbaar
Bronvermelding van het koororgel
Boeken | |
- |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
- |
Laatste update: 2018-10-22 10:51:34