Hervormde Dorpskerk - Grote of St Lambertuskerk
In gebruik
(Kerk)gebouw
Strijen is het oudste dorp uit de Hoekse Waard. | |
Een kapel in de 7e eeuw gebouwd, gewijd aan Gertrudis van Nijvel. | |
Er is vóór 992 een aan Maria gewijde kerk gesticht. De kerk wordt genoemd in een giftbrief uit 992 van Vrouwe Hilsondis, gravin van het Land van Strijen, | |
De kerk liep met de Sint Elisabethsvloed in 1421 grote schade op. | |
Nieuwe kerk gebouwd in de 15e eeuw, onze lieve vrouw | |
De torenonderbouw stamt uit het begin van de 13e eeuw. De bovenbouw is verhoogd omstreeks het midden van 1450. Een smal schip en een klein koor sloten op de toren aan. | |
In de toren twee luidklokken. De kleine uit 1982 ter vervanging van de oude klok, welke was gescheurd. De oude klok is uit 1388 en staat in het naast de kerk gelegen kerkelijk centrum, hergoten door Petit & Fritsen uit Aarle Rixtel in 1929. | |
De beide klokken zijn in juni 1943 door de Duitse bezetters geroofd en weggevoerd. De schipper heeft het schip op het IJselmeer laten zinken. In 1946 kwamen de klokken weer terug in Strijen | |
Huidige koor eind 1400 gebouwd, schip uit ± 1500. | |
De kerk is oorspronkelijk gebouwd als kruiskerk, het koor gericht naar het oosten. De kerk heeft een laat gotisch eenbeukig schip met een 5/10 gesloten koor, een zuiderkapel en een noorderaanbouw. | |
De parochie Strijen was tot het concordaat van 1559 ondergebracht bij bisdom Luik en vanaf 1559 tot aan de Reformatie bij bisdom Utrecht. | |
schout- en schepenenbank, doophek en koperen lichtkronen uit 17e eeuw | |
grafzerken, een zestal massieve koperen lichtkronen met kaarsenhouders uit eind 17e eeuw | |
reparaties en restauraties aan kerk en toren 1677, 1783 | |
in 1783 is de flink uit het lood staande toren "rechtgezet" | |
aantal gebrandschilderde ramen uit ± 1796 | |
schout- en schepenbank, doophek en banken uit eind 1600, versiert met fraai houtsnijwerk in eikenhout | |
borden met tien geboden en artikelen des geloofs, evenals de hemelschilderingen verdwenen | |
de toren is sinds 1 april 1799 eigendom van de burgelijke gemeente | |
preekstoel uit ± 1800 | |
zilveren doopbekken met opschrift uit 1820 | |
kanselbijbel uit 1841/75, geschenk van predikant Bresser | |
Een in "trompe l'oeil" op hout geschilderde draperie is boven het orgel aangebracht. | |
in de 19e en 20ste eeuw aantal ingrijpende verbouwingen aan de kerk | |
noorderaanbouw in 1847 ter vermeerdering van het aantal zitplaatsten, de kruisvorm van het kerkgebouw is hierbij verloren gegaan | |
predikantenbord in de zuiderkapel | |
1921 groot deel van het dak vernieuwd | |
1926 een aantal trekbalken vernieuwd en het tonggewelf voorzien van Amerikaans rifhout | |
1936/39 grote restauratie, kerk aanzienlijk gewijzigd, zuiderkapel in zijn oorspronkelijke staat teruggebracht, de in de zuidoostzijde gelegen kerkeraadskamer afgebroken en aan de noordwestzijde weer opgebouwd, de romaanse bogen tussen de noorderaanbouw en het oude kerkgedeelte verwijderd en vervangen door gotische bogen | |
gestucadoorde gewelf vervangen door een tonggewelf | |
op 1 februari 1939 werd de gerestaureerde kerk opnieuw in gebruik genomen; restauratiearchitect van Bilderbeek & Reus, Dordrecht, aannemingsbedrijven P. Kranenburg, Zuidland en C. Meuldijk, Abbenbroek | |
in 1948 uitgebouwd met een noorderzijbeuk wegens plaatsgebrek | |
toren is eigendom van de gemeente Strijen | |
fraaie oude gotische poort, eerst elders in het kerkgebouw, tijdens de restauratie kerk en toren van 1945/50 in de toren geplaatst | |
bij de restauratie van de kerk in het oostelijk gedeelte een tweetal grafkelders ontdekt, in het grootste een drietal kisten | |
aan de rechtzijde van de preekstoel in de zuiderkapel een gewelf blootgelegd van een gang welke de kerk verbind met een voormalig klooster in de kerkstraat | |
in 1950 een vijftal gebrandschilderde ramen in de noorderaanbouw aangebracht, geschonken door A. Kleinjan, gemaakt door Toon Berg, Dordrecht | |
PKN-kerk. | |
De kerk werd gerestaureerd in 1993/94. | |
Op 5 oktober 1994 is de kerk weer in gebruik genomen. | |
12 nieuwe gebrandschilderde ramen naar ontwerp van A. van Klaveren van glasspeciaalbedrijf Exclusief te Dordrecht. In het schip vier ramen over de geschiedenis van Strijen. In het koor ramen met bijbelse voorstellingen. In het zuidertransept een oud raam. Dat werd tijdens de restauratie in een krat verpakt teruggevonden op de zolder van de consistorie. De ramen werden in 1994 geplaatst. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Boeken | |
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)191 | |
Kruijs, M.H. van 't: disposities der verschillende orgels (1885)81, uitgave Frits Knuf, Amsterdam 1972 | |
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 32 | |
Voordendag: een historische beschrijving van de Dorpskerk te Strijen 17* |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 31(1994)40, 33(1995)27 | |
de Mixtuur 17(1975)344, 20(1977)442, 71(1992)585, 73(1993)677, 80(1995)1008 | |
de Orgelvriend 6(1975)6, 10(1975)10-11**, 7/8(1976)28-29*, 11(1976)3, 2(1979)28 | |
de orgelmaker Witte 8 | |
het Orgel 4(1974)158, 5(1975)181, 4(1976)119-129 (8 foto's)* | |
kerkepadgids (1984)56* |
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Hervormde Dorpskerk - Grote of St Lambertuskerk | Strijen | - |
Orgelhistorie
b: | begin 16e eeuw voor de Grote of St Lambertuskerk |
b: |
C. van Oeckelen & Zn., Breda 1837/40, orgel gebouwd door Petrus van Oeckelen, Groningen; M II ap: Hw 11-Bov 10 - het orgel werd op 2 februari 1840 geëxamineerd en ingewijd door adviseur B.J. Tours te Rotterdam - het orgel werd gestemd door de plaatselijke organist |
r: |
Fa. Gabry, Gouda 1909; enkele registers vervangen, Bourdon 16 op pneumatische lade voor bespeling Hoofdwerk en Pedaal, Tremulant - opdracht ontvangen op 13 mei 1909 het orgel werd op 14 oktober 1909 opgeleverd en gekeurd door de Rotterdamse organist Hendrik de Vries; het orgel werd afgekeurd en de inspeling ging niet door. Twee tongwerken van Manuaal II waren totaal verknoeid |
r: |
Leon Pinet, Parijs 1909; twee nieuwe tongwerken - het orgel werd op 14 juli gekeurd door orgelbouwer D. Steenkuyl te Amsterdam: het orgel werd weer afgekeurd |
r: |
Fa. Gabry, Gouda 1909; twee tongwerken vervangen door nieuwe tongwerken het orgel werd op 13 oktober 1910 weer opgeleverd ingebruikname orgel op woensdag 9 november 1910 - onderhoud Fa. Gabry tot 1927 |
r: |
Fa. A. Standaart, Rotterdam 1927; een aantal binnenpijpen vervangen door zinken pijpen, windmotor geplaatst, de verknoeide frontpijpen vervangen, op Hoofdwerk Cornet V, windvoorziening aangepast en de twee spaanbalgen verwijderd - Rapport van orgeldeskundige J.G. van Herwaarden te Rotterdam |
r: |
Fa. Sommer, Gorinchem 1936; enige dringende reparaties, oude Trompet door een nieuwe fabriekstrompet vervangen - rapport 3 november 1943 van de Rotterdamse organist J.H. Besselaar omtrent de toestand van het orgel |
r: |
Fa. G. van Leeuwen & Zn., Leiderdorp 1947/48, zwelkast om het Bovenwerk door de dorpstimmerman Pouwe; 16 voets stemmen op EP laden, Bourdon 16 buiten de orgelkas, unitlade vrij pedaal; M II Ped EP unit: Hw 12-Zw 10-Ped 5 (6) - het contract werd getekend op 28 juni 1944 adviseur J.H. Besselaar, die een zeer enthousiast keuringsrapport schreef inwijding orgel op 6 maart 1948 door J.H. Besselaar - Fa. van Leeuwen te Leiderdorp 1948 onderhoud, na de fusie onderhoud bij Fa. Pels & van Leeuwen te Alkmaar |
r: |
Fa. Fonteijn & Gaal, Amsterdam in de jaren 1950 op advies van de Rotterdamse organist Aad van de Hoeven - onderzoek orgel door W. Hülsmann te Amersfoort |
o: | pijpwerk DELFT huisorgel ds A.J. Schalkoort; EP |
b: |
Jan L. van den Heuvel, Dordrecht 1974/75; in oude kas uit 1839, enkele oude registers, de beide manuaalladen en twee spaanbalgen; M II vp: Hw 12-Bov 12-Ped 9 het orgel werd op 21 juni 1975 in gebruik genomen met een bespeling door de Franse organiste Michelle Leclerc, die tevens de eindkeuring uitvoerde, en Ben van Oosten |
r: | Jan L. van den Heuvel, Dordrecht 1984; gruis in het orgel door bouwwerkzaamheden rond de kerk, Quintadeen reconstrudeerd, Trompet vernieuwd, op plaats van Cimbel de oude Fafeolet 1 gereconstrudeerd; M II vp: Hw 12-Bov 12-Ped 9 |
Dispositie
1840 (Van Oeckelen): | |
Hoofdwerk (I) | |
Praestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quintadeen 4, Octaaf 2, Mixtuur IV, Fagot 16, Trompet 8 | |
Bovenwerk (II) | |
Praestant 8, Viola di Gambe 8, Holfluit 8, Fluit Travers 8, Gedekt 8, Fluit 4, Fluit 2, Flageolet 1, Hoboe 8, Vox Humana 8, Tremulant | |
Pedaal | |
aangehangen | |
Klavierkoppel | |
2 Afsluiters, Ventiel | |
1885 (volgens van ’t Kruijs): | |
Hoofdmanuaal | |
Prestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quintadeen 4, Octaaf 2, Mixtuur V, Fagot 16, Trompet 8 | |
Bovenmanuaal | |
Prestant 8, Viola di Gambe 8, Holfluit 8, Fluit Travers 8, Gedakt 8, Fluit 4, Fluit 2, Flageolet 1, Vox Humana 8, Hobo 8 | |
Pedaal | |
aangehangen | |
Koppelingen | |
Afsluitingen | |
1948 (Van Oeckelen/Van Leeuwen):: | |
Hoofdwerk (I) | |
Prestant 16, Bourdon 16, Octaaf 8, Holpijp 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Mixtuur III-IV, Cornet V, Trompet 8 | |
Bovenwerk in zwelkast (II) | |
Prestant 8, Viola di Gambe 8, Gedekt 8, Vox Celeste 8, Fluit 4, Nasard 2 2/3, Fluit 2, Scherp III, Hobo 8, Regaal 4, Tremulant | |
Pedaal | |
Prestantbas 16, Subbas 16, Octaafbas 8, Gedekt 8, Octaaf 4 | |
Manuaalkoppel, Pedaalkoppel | |
1975 (Van den Heuvel):: | |
Hoofdwerk (I) | |
Praestant 16, Octaav 8, Roerfluyt 8, Octaav 4, Fluyt 4, Quint 3, Octaav 2, Mixtuur IV-VI 2, Scherp IV 1, Cornet IV discant, Sesquialter II vanaf fº, Trompet 8 | |
Bovenwerk (II) | |
Praestant 8, Holpyp 8, Viola di Gamba 8, Quintadeen 8, Octaav 4, Roerfluyt 4, Nasard 3, Woudfluyt 2, Tertiaan II, Cymbel III 1/2, Hautbois 8, Vox Humana 8, Tremulant | |
Pedaal | |
Praestant 16, Subbas 16, Octaav 8, Gedekt 8, Octaav 4, Ruispijp III 2 2/3, Bazuyn 16, Schalmey 4, Cink 2 | |
Manuaalkoppel, 2 Pedaalkoppels | |
1984 (Van den Heuvel): | |
Hoofdwerk (I) | |
Praestant 16, Octaav 8, Roerfluit 8, Octaav 4, Fluyt 4, Quint 3, Octaav 2, Mixtuur IV-VI, Scherp IV, Cornet IV, Sesquialter II, Trompet 8 | |
Bovenwerk (II) | |
Praestant 8, Holpijp 8, Quintadena 8, Viola de Gambe 8, Octaav 4, Roerfluyt 4, Nasard 3, Woudfluyt 2, Flageolet 1, Tertiaan II, Cymbel III, Hautbois 8, Vox Humana 8, Tremulant | |
Pedaal | |
Praestant 16, Subbas 16, Octaav 8, Gedekt 8, Octaav 4, Ruyspyp III, Bazuyn 16, Schalmey 4, Cink 2 | |
3 Koppelingen |
Bronvermelding van bovenstaand orgel
Boeken | |
Geen informatie aanwezig |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
Geen informatie aanwezig |
Laatste update: 2018-06-02 11:56:11