Joodse Synagoge
Afgebroken
Zeedijk
Hilversum
Gemeente Hilversum
Noord-Holland

(Kerk)gebouw

In 1785 werden in een huis van Abraham Wolf aan de Kerkstraat gebedsdiensten gehouden voor de kleine joodse gemeenschap in Hilversum en 's Graveland.
In augustus 1788 werd de eerste steen gelegd voor een echte synagoge aan de Zeedijk. Er waren ca. 40 zitplaatsen voor de mannen, terwijl de vrouwen een plaats vonden op de galerij.
De inwijding van de nieuwe synagoge aan de Zeedijk vond plaats in 1789.
De joodse school was aanvankelijk gevestigd in het huis van de onderwijzer aan de Zeedijk. In 1906 werd dit pand geheel vernieuwd en kreeg de school twee verdiepingen tot zijn beschikking.
In 1860 kwam het tot een breuk in de joodse groep uit 's Graveland. Deze joden vonden de afstand naar Hilversum bezwaarlijk, terwijl er ook onvrede was over een recente benoeming van een voorzanger. Zij stichtten een eigen synagoge, die echter een bijkerk van Hilversum bleef.
In de Tweede Wereldoorlog nam in januari 1942 de deportaties van statenloze joden een aanvang. Ook werden ongeveer tweehonderd Duitse joden in mei gedwongen te verhuizen naar de Amsterdamse wijk Asterdorp. Rond half juni 1942 verhuisden de meeste Hilversumse joden gedwongen naar Amsterdam. In april 1943 werden de laatste joden uit Hiversum via het kamp Vught naar het oosten weggevoerd. Van de joodse inwoners van Hilversum heeft een kleine tien procent de oorlogsjaren overleefd.
De synagoge aan de Zeedijk is in 1942 door de Duitsers geplunderd, waarbij ook de rituele voorwerpen werden ontvreemd. Alleen de Torarollen zijn verstopt en behouden gebleven. In de loop van de hongerwinter is het synagogegebouw geheel onttakeld.
Na de oorlog werd het joodse leven in Hilversum hervat en maakte de gemeente aanvankelijk, in de vijftiger en zestiger jaren, een bloeiperiode door.
Bij een stadsvernieuwing in 1967/68 moest het gebouw verdwijnen en werd de synagoge verkocht, waarna er in de Laanstraat een nieuwe synagoge gebouwd werd (zie daar). Deze wordt de laatste jaren nog slechts tijdens de Hoge Feestdagen gebruikt.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
-
Tijdschriften en andere uitgaves
-
Laatste update: 2015-06-05 15:09:02