RK kerk - schuurkerk De Hoop
Nieuwe bestemming
Foto: Anton van Daal
Hartveldseweg 23
Diemerbrug - Oud Diemen
Diemen
Gemeente Diemen
Noord-Holland

(Kerk)gebouw

Na de Hervorming werd een schuilkerk gebouwd aan de Overdiemenweg. "Daar Diemerbrug in 1784 meer te midden der gemeente lag en sedert 1640 grootelijks aangroeide, wilde de toenmalige pastoor Hegeman de kerk naar Diemerbrug verplaatsen. Daartoe kochten in 1786 de kerkmeesters van een protestantsch heer, Albert Gerrits, Schepen van Diemen, het buitenplaatsje Welgelegen (van ouds Haegse bos). Er stond een stal van een zekere Huybert IJsbach; zij werd afgebroken en gedeeltelijk op haar plaats de kerk gebouwd" door meester-metselaar W. van Wouw.
Op request van de kerkmeesters gaven de Staten van Holland en West-Vriesland op 5 februari 1787 toestemming de schuilkerk De Hoop te bouwen naar ontwerp van meester-metselaar W. van Wouw. Het pand leek een gewoon woonhuis, maar aan de binnenkant kreeg het een fraai interieur in Louis XVI-stijl.
In maart 1787 werd de nieuwe schuilkerk in gebruik genomen toegewijd aan Sint Pietersbanden.
De laat 18e-eeuwse schuilkerk 'De Hoop' is opgetrokken in baksteen op een rechthoekige plattegrond ter diepte van zes traveeën met twee bouwlagen en kapverdieping onder - in oorsprong - pannen zadeldak; rondom muurankers. De witgepleisterde voorgevel is verder voorzien van horizontale schijnvoegen, drie vierruitsvensters, twee H-vensters met drieruits-bovenlichten; de eertijds door een kruisteken bekroonde top is ten gevolge van de brand van 1990 verdwenen. In de rechterzijgevel drie van blok-omlijstingen voorziene deurpartijen, met links twee cirkelvormige vensters boven elkaar en tussen de twee lagere deuren een rechthoekig venster; op de verdieping vijf naderhand van een rondboogvorm voorziene vensters. De tuitvormige achtergevel, met in het midden de toegang tot de kerk, heeft drie zesruits-vensters en een topvenster.
In oorsprong werd de kerkruimte in vijf traveeen verdeeld door twee reeksen van telkens vier Toscaanse zuilen, waarbij aan beide lange zijden twee galerijen waren aangebracht met eveneens Toscaanse zuilen; aan de zuidzijde het in het midden recht afgesloten koor met in de gebogen absiswanden te weerszijden elk een deur naar de achtergelegen sacristie en daarboven een omlijste beeldnis, waarbij de linkernis wordt bekroond door een stuc-reliëf met voorstelling van het Lam Gods met banier (nog gedeeltelijk herkenbaar) en waarbij het stuc-reliëf boven de rechternis grotendeels is verdwenen. De galerijen zijn aan de zuidzijde eveneens van een omlijste, door een stuc-reliëf bekroonde beeldnis voorzien, waarvan het grotendeels gespaard gebleven reliëf aan de westzijde - met naar het Oude Testament verwijzende voorstellingen - ook enkele vergulde onderdelen heeft. De kerkruimte bevat verder een in oorsprong geheel rondom gaande kooflijst met tandlijst, trigliefen en rozetten.
In 1798 werden de beperkingen op de katholieke eredienst opgeheven.
Verbouwd rond 1882 door architect A.C. Bleijs.
Grotendeels afgebrand in november 1880.
Tot 1910 heeft de schuilkerk dienst gedaan. De kerk werd te klein en raakte als kerk buiten gebruik.
Nieuwe kerk gebouwd in 1910 gewijd aan Sint Petrus' Banden (zie daar). De kerk werd vlakbij de schuilkerk gebouwd.
Na de bouw van de nieuwe kerk werd de schuilkerk erg verwaarloosd. De Hoop werd bestemd tot Patronaatsgebouw der Sint Jozef Gezellen en werd later een opslagplaats. De voormalige schuilkerk was de laatste jaren het onderkomen van de City Orgel Sociëteit, een orgelschool.
In de nacht van 21-22 november 1990 is de schuilkerk zwaar door brand beschadigd, waarna sloop dreigde. Door inspanningen van een Stichting Monument Schuilkerk De Hoop alsnog op de Rijksmonumentenlijst geplaatst. Restauratie in 1997/78 o.l.v. Rappange & Partners Architecten. Sindsdien in gebruik voor diverse doeleinden: tentoonstellingsruimte, trouwzaal, enz.
De schuilkerk is op 27 februari 1997 weer in gebruik gesteld door mr Pieter van Vollenhoven.
Inwendig was het gehele interieur gepleisterd en gedecoreerd in Lodewijk-XVI-stijl, waarvan ondanks de brand nog enkele belangrijke delen bewaard zijn gebleven.

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
-
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 26(1991)20, 34(1995)34, 37(1997)27, 38(1997)30, 39(1998)26

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk - schuurkerk De Hoop Diemen -

Orgelhistorie

b: H. Blöts, Amsterdam 1765
o: nieuwe kerk J.P. Hilgers, Amsterdam 1787

Dispositie

-
Foto: interieur schuilkerk

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-07-20 14:14:03