Hervormde Grote of Jacobkerk
Nieuwe bestemming
Foto: Wikipedia
Oude Markt 31
Enschede
Gemeente Enschede
Overijssel
Enschede
Gemeente Enschede
Overijssel
(Kerk)gebouw
| Kerk gebouwd in de 13e eeuw als Katholieke kerk. | |
| Vernieling interieur in 1794/95 door Franse bezetters. | |
| De kerk is in 1795 als Hervormde kerk in gebruik genomen. | |
| Kerkrestauratie in 1802. | |
| Altaarstukken vervaardigd door kunstschilder F. Menninghausen. | |
| Herstelling kerk in ± 1840, De dakconstructie werd gewijzigd, het orgel enkele meters verplaatst. | |
| Kerkrestauratie in 1842. | |
| Grote stadsbrand op 7 mei 1862. De kerk ging in vlammen op. | |
| Bij de restauratie kreeg de kerk een neo-gotische spits op de toren. | |
| Bij de restauratie van 1926-1928 is de spits vervangen door de spits die wij nu kennen. | |
| Na de bouwvakvakantie in 1994 is een begin gemaakt met de restauratie en de aanpassing van het interieur van de Grote kerk. | |
| De kerk is nog steeds in eigendom van de Protestantse Gemeente en wordt jaarlijks nog enkele malen gebruikt voor diensten. De kerk wordt daarnaast gebruikt door het Wilminktheater en Muziekcentrum Enschede. Er worden concerten, feesten, dansvoorstellingen, etc. gehouden. Daarom zijn de banken in de kerk rond 1995 opgeruimd. | |
| Het koororgel staat opgesteld op de koorgaanderij recht tegenover het Hoofdorgel. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
| Boeken | |
| Geen informatie aanwezig | |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| Geen informatie aanwezig | |
Koororgel
Orgel locaties
| Naam gebouw | Plaats | Periode |
|---|---|---|
| Hervormde Grote of Jacobkerk | Enschede | 1956 - 1997 |
Orgelhistorie
| b: |
Fa. D.A. Flentrop, Zaandam 1956; vrijstaande speeltafel; M I ap: Man 4 het orgel is op 25 december 1956 in gebruik genomen |
| o: | BALKBRUG Gereformeerde kerk vrijgemaakt 1996/97 |
Dispositie
| 1956 (Flentrop): | |
| Manuaal | |
| Holpijp 8, Roerfluit 4, Prestant 2, Scherp I-II | |
| Pedaal | |
| Aangehangen |
Geen
foto
beschikbaar
Bronvermelding van het koororgel
| Boeken | |
| Geen informatie aanwezig | |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| 75 jaar Flentrop Orgelbouw 54 | |
| contactbrief voor kerkenverzamelaars 39(1998)21 | |
| het Orgel 1(1957)11, 6(1988)265 |
Hoofdorgel
Orgel locaties
| Naam gebouw | Plaats | Periode |
|---|---|---|
| Hervormde Grote of Jacobkerk | Enschede | - |
Orgelhistorie
| b: | vóór 1560 voor ROTTERDAM RK schuilkerk De Bel - Remonstrantse kerk |
| o: |
- vernieling interieur in 1794/95, het orgel ging verloren |
| b: | Apolonius Bos 1686 voor ??; M II: Hw 13-Bov 7 |
| o/r: |
J.P. Künckel, Rotterdam 1803, onderschriften voor de registers en vergulden van de ornamenten door kunstschilder F. Menninghausen; windladen hersteld, regeerwerk en de windkanalen vervangen, stemming een halve toon verlaagd; M II ap: Hw 11-Bov 5 het orgel is op 11 december 1803 feestelijk in gebruik genomen - nieuwe overeenkomst op 14 december 1803 met J.P. Künckel: groot aantal reparaties noodzakelijk - het keuringsrapport werd op 20 december 1803 opgesteld - het orgel is in ± 1830 in onbespeelbare stand |
| r: |
Jacobus Armbrost, Haaksbergen 1833; balgstoel vervangen en verplaatst naar de torenkamer, regeerwerk vernieuwd, trekkoppeling gehalveerd, pijpwerk gereinigd, scheuren en deuken hersteld - het orgel is ± 1840 afgebroken en weer in 1842 (orgel enkele meters verplaatst) opgebouwd door Jacobus Armbrost te Haaksbergen |
| o/r: | LOSSER RK kerk H Martinus Gerard Elberink, Geesteren 1854 |
| b: |
J.C. Scheuer & Zn., Zwolle 1853/55; M II vp: 30 registers het contract werd op 13 augustus 1853 getekend - het orgel is bij de grote stadsbrand op 7 mei 1862 verloren gegaan |
| b: |
Lambertus II van Dam & Zn., Leeuwarden 1892; het grootste orgel dat deze firma uit Leeuwarden bouwde; M III vp: Hw-Opos-Bov-Ped - de Fa, Ibach te Barmen (D) had ook een offerte uitgebracht, de opdracht ging naar Van Dam adviseur van Apeldoorn, Gerbig en Marius Brandts Buys |
| r: |
1900; op 3e manuaal Voix Celeste 8 disp. ± 1950 III vp: Hw 13-Pos 10-Zw 9-Ped 8 |
| r: | Fa. D.A. Flentrop, Zaandam 1953; M III vp: Hw 13-Pos 10-Bov 9-Ped 8 |
| r: |
Flentrop Orgelbouw, Zaandam 1996/97 Het orgel is op 9 april 1997 weer in gebruik genomen |
Dispositie
| vóór 1802: | |
| Hoofdwerk C-c3 | |
| Prestant 8 discant, Praestant 8, Holpijp 8, Octaav 4, Fluit 4, Quint 3, Sup Octaav 2, Germhoorren 2, Cornet VI discant, Scharp, Mextuur, Sexquialter, Trompet 8 | |
| Bovenwerk C-c3 | |
| Praestant 8, Gedakt 8, Octaav 4, Quint 3, Nasart 3 discant, Mextuur, Dulciaan 8 | |
| Trekkoppeling | |
| 4 Blaasbalken | |
| 1953 (Van Dam/Flentrop): | |
| Hoofdwerk (I) | |
| Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint Prestant 2 2/3, Octaaf 2, Sesquialter II, Mixtuur IV-VI, Cimbel III, Fagot 16, Trompet 8 | |
| Positief (II) | |
| Prestant 8, Roerfluit 8, Quintadeen 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Woudfluit 2, Quint 1 1/3, Scherp III-IV, Trompet 8 | |
| Bovenwerk in zwelkast (III) | |
| Viola di Gamba 8, Voix Celeste 8, Fluit Travers 8, Fernfluit 8, Salicet 4, Fluit d'amour 4, Quintfluit 2 2/3, Nachthoorn 2, Klarinet 8, Tremulant | |
| Pedaal | |
| Prestant 16, Subbas 16, Octaaf 8, Gedekt 8, Octaaf 4, Bazuin 16, Trompet 8, Schalmei 4 | |
| Koppingen: Klav. I-II, II-III, Pedaal-Klav. I | |
| Trede voor zwelwerk | |
| ± 1960 (Van Dam/Flentrop): | |
| Hoofdwerk (I) | |
| Prestant 16, Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Violon 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Quint Prestant 3, Octaaf 2, Cornet IV 8, Mixtuur III-IV, Fagot 16, Trompet 8 | |
| Positief (II) | |
| Violon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Quintadena 8, Octaaf 4, Fluit travers 4, Quintfluit 3, Octaaf 2, Cornet IV 4, Trompet 8 | |
| Bovenwerk in zwelkast (III) | |
| Fernfluit 8, Fluit Travers 8, Acoline 8, Viola di gamba 8, Voix celeste 8, Salicionaal 8, Salicet 4, Fluit d'amour 4, Clarinet 8, Tremulant | |
| Pedaal | |
| Prestant 16, Subbas 16, Octaaf 8, Gedekt 8, Octaaf 4, Bazuin 16, Trompet 8, Trompet 4 | |
| Koppelingen: I+II, II+III, Ped+I | |
| afsluiters voor alle klavieren |
Bronvermelding van het hoofdorgel
| Boeken | |
| Bouman, mr A.: Nederland Orgelland 113 afb VI-16*, uitgave Spruyt, van Mantgem & de Does, Leiden 1964 | |
| Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)291 | |
| Hess 15 | |
| Luteijn, A.C.M.: de orgelpijp uit (1976)92*; Bosch & Keuning, Baarn | |
| Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 41 46 54 153*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| 75 jaar Flentrop Orgelbouw 37 54 | |
| contactbrief voor kerkenverzamelaars 10(1983)23, 32(1994)31, 38(1997)25, 39(1998)21, 45(2001)22 | |
| de Mixtuur 38(1982)320, 46(1984)656, 55(1986)206-215, 57(1987)290, 66(1990)321, 73(1993)673, 76(1994)850 | |
| de Orgelvriend 5(1983)14 | |
| het Orgel 4(1952)front-pagina* 57-58, 12(1953)front-pagina* 172, 5(1984)218-219 | |
| orgels in Ned 104 |
Laatste update: 2018-10-22 09:39:34