RK kerk H Jacobus de Meerdere
In gebruik
Foto: Flip Veldmans
Heilig Hartplein 1
Den Dungen

Gemeente Sint Michielsgestel
Noord-Brabant

(Kerk)gebouw

De Sint-Jacobuskerk is gegroeid tot zijn huidige omvang vanuit een kapel, daterend uit het eind van de 14e eeuw (het huidige priesterkoor). Deze werd verbouwd rond 1450 en als parochiekerk in 1533 uitgebreid met een schip en zijbeuken.
Na de reformatie werd de kerk tussen 1630 en 1798 gebruikt door de protestanten. Tijdens deze periode werd de toren in 1752 afgebroken.
In 1807 gaf koning Lodewijk Napoleon de kerk terug aan de katholieken, die het gebouw na enkele jaren lieten restaureren door architect G. Heessels. Deze restauratie kwam gereed in 1822.
Een nieuwe, neogotische toren werd aan de kerk toegevoegd in 1899, een ontwerp van C.J.H. Franssen. Op advies en naar ontwerp van Joseph Cuypers (zoon van P.J.H. Cuypers) werden tenslotte in 1927 twee grote zijkapellen aan het koor toegevoegd. Sint Jacobus de Meerdere, patroon van de kerk, is bekend van de pelgrimage naar Santiago de Compostella.
Kerkrestauratie in de jaren 1970.
Het orgel werd in 1986 opgesteld op een nieuw oksaal tegen de toren naar ontwerp van architect Teering. Eduard Coppens te Den Dungen sneed een groot harpspelend Davidsbeeld voor op de middentoren

Bronvermelding van het (kerk)gebouw

Boeken
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)171
Jespers, Frans: brabants orgelbezit (1975)9, prov. genootschap van kunsten en wetenschappen in Noord-Brabant
Jespers, Frans: repertorium van orgels en orgelmakers in Noord-Brabant tot omstreeks (1900)72-73 aanv I 175 115-116, het Noordbrabants Genootschap 1983
Tijdschriften en andere uitgaves
contactbrief voor kerkenverzamelaars 31(1994)4
de Mixtuur 25(1978)578 56(1987)kaft* 268-270*, 81(1995)42
de Orgelvriend 4(1987)32
het Orgel 4(1990)138 142 144 164 175-180 (5 foto's)*
orgelmaker van Hirtum 11
toekomst voor Religieus Erfgoed in Noord-Brabant 24*

Orgel locaties

Naam gebouw Plaats Periode
RK kerk H Jacobus de Meerdere Den Dungen -

Orgelhistorie

b: Franciscus Cornelius Smits, Reek 1836, kas gemaakt door schrijnwerker J. Beuijssen te Boxmeer en beeldhouwer J.B. Peeters te Antwerpen; M II ap: Hw 11-Pos 8
- in 1909 is het orgel op enkele registers en onderdelen na gesloopt
b: Fa. Gebr. Smits (Franciscus Cornelius Smits II), Reek 1910/11; met einige registers pijpwerk uit het oude orgel, vrijstaande speeltafel met pneumatische systeem-Weigle; Pn II vp: Hw 10-Pos 9-Ped 6 (Pn II vp: Hw 9-Pos 7-Ped 2)
- de oude orgelkas uit 1836 werd verkocht, slechts enkele ornamenten bleven in Den Dungen
- de oude manualen en het pedaal gingen naar CUIJK RK kerk H Martinus
- pijpwerk naar BEERS RK kerk H Lambertus
- het oude pneumatische orgel werd in 1970 gesloopt
b: Franciscus Cornelius Smits, Reek 1866/67 voor HAAREN Groot Seminarie Haerendaal, kas gemaakt door kastenmaker-schrijnwerker J. Beuijssen te Boxmeer; M II ap: Hw 9-Pos 5
o: HAAREN nieuwe kapel Fa. B. Pels & Zn., Alkmaar 1938/39; vrijstaande speeltafel; EP II vp: Hw 10-Pos 9-Ped 6
o/r: Gebrs. Vermeulen, Weert 1986; orgel naar de oorspronkelijke opzet gerestaureerd. De klaviatuur aan de achterzijde en de mechaniek werd nieuw gemaakt naar Smits-voorbeelden, het oude pijpwerk werd gerestaureerd. Nieuw front en snijwerk Onderpositief; M II ap: Hw 9-Opos 5
adviseurs drs J.G.P.G. Boogaarts en drs J.J. van der Harst namens de KKOR
het orgel is op 10 oktober 1986 in gebruik genomen met een bespeling door de plaatselijke organist Louis Arons

Dispositie

1836 (volgens Broekhuysen):
Manuaal
Bourdon 16 bas/discant, Prestant 8, Viol di gamba 8, Holpijp 8, Prestant 4, Fluit 4, Octaaf 2, Mixtuur II, Trompet 8 bas/discant, Kromhoorn 8, Clairon 4
Positief
Openfluit 8, Holpijp 8, Prestant 4, Siflet 4 bas/discant, Holfluit 4 bas/discant, Octaaf 2, Flageolet 1, Basson 8 bas/discant, Tremulant
Pedaal
aangehangen
Manuaalkoppel
Afsluiting, Ventiel
 
1910 (Smits):
Manuaal C-f3
Bourdon 16, Prestant 8, Gamba 8, Roerfluit 8, Prestant 4, Fluit 4, Quint 2 2/3, Octaaf 2, Trompet 8
Positief (zwelwerk) C-f3
Holpijp 8, Vioolprestant 8, Salicionaal 8, Voix celeste 8, Flute harmon. 8, Violine 4, Flauto dolce 4 (klinkt 2)
Pedaal C-d1
Contrebas 16, Cello 8
vaste kombinaties en generaal crescendo
 
1867 (Smits):
Manuaal
Bourdon 16, Fugara 16 discant, Prestant 8, Holpijp 8, Openfluit 8, Prestant 4, Quint 3, Octaaf 2, Trompet 8 bas/discant
Positief
Holpijp 8, Salicet 8, Prestant 4, Piccolo 2, Harmonica 8 bas/discant
Pedaal
aangehangen
 
1986 (Smits/Vermeulen):
Hoofdmanuaal (II) C-f3
Fugara 16 discant, Bourdon 16, Prestant 8, Fluit 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Nazard 3, Octaaf 2, Trompet 8 bas/discant
Onderpositief (I) C-f3
Salicionaal 8, Holpijp 8, Prestant 4, Piccolo 2, Basson 8 bas, Oboe 8 discant
Pedaal C-d1
aangehangen aan Hoofmanuaal
Manuaalkoppel
Klavieren als staartklavieren uitgevoerd
Ventiel
Rechtopgaande grenen magazijnbalg met eiken vouwen
De oorspronkelijke lage toonhoogte a1 = 415,3 tr./sec. werd hersteld. Winddruk 78 mm.

Geen
foto
beschikbaar

Bronvermelding van bovenstaand orgel

Boeken
Geen informatie aanwezig
Tijdschriften en andere uitgaves
Geen informatie aanwezig
Laatste update: 2018-10-02 14:47:58