Hervormde Oude of St Victorkerk
In gebruik
Kruisstraat 7
bij Wijchen
Batenburg
Gemeente Wijchen
Gelderland
(Kerk)gebouw
Deze van oorsprong katholieke kerk was gewijd aan St. Victor en viel onder het aartsdekanaat Xanten. |
Kerk gebouwd eind 13e eeuw. Eénbeukig kerkje. De kerk werd later omgebouwd tot een driebeukige kerk. |
In 1444 werd de kerk een kapittelkerk, d.w.z. dat er aan de kerk een deken en kanunniken verbonden werden. |
Bij opgravingen in 1981/82 bleek dat er resten aanwezig zijn van een zaalkerkje uit de 11e eeuw en een grotere kerk uit de 14e eeuw. |
In 1566 werd de kerk tijdens de beeldenstorm geplunderd, maar bleef in handen van de katholieken. |
In 1600 werd de kerk door Prins Maurits in puin geschoten en in 1608 namen de Protestanten het gebruik van de kerk over. |
De kerk werd weer opgebouwd, doch priesterkoor en noorderkapel werden weggelaten, zodat de kerk een stuk korter werd. |
Restauratie schip ca. 1612, de torenstomp werd hersteld. Het huidige tentdak dateert ook uit die tijd. |
Fraai bewerkte preekstoel uit 1665. Het doophek met bijbehorende banken stamt uit dezelfde tijd. |
Op de voorzangerslezenaar komt het jaartal 1669 voor. |
De herenbank in de noordbeuk stamt uit de 17e eeuw. |
Het zuiderportaal is in 1714 aan de kerk gebouwd. |
In het interieur vele rouwborden ter nagedachtenis aan leden van de families Bronkhorst-Batenburg, Horne en Bentheim-Steinfurt, Daarnaast een opmerkelijke doopvont deels uit de 13e eeuw stammend en de grafzerk van Gijsbrecht van Bronkhorst-Batenburg uit 1429. |
Restauratiewerkzaamheden ± 1912; witte pleisterlaag aan de buitenzijde werd verwijderd. |
Kerkrestauratie ± 1980. |
In de loop van 1982 kwam de restauratie gereed. |
De kerk is overgedragen aan de Stichting Oude Gelderse Kerken (SOGK). |
PKN-kerk. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Boeken |
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)90 |
Knock, Nicolaes Arnoldi: aantekeningen bij disposities kerkorgelen van J. Hess, vervolgd en bijgevoegd door George Hendrikus Broekhuyzen Sr. en Jan Zwart, Kampen (1973)30 |
Knock, Nicolaes Arnoldi: dispositien der merkwaardigste kerk-orgelen (1788)35-36 |
Kuilenburg, Wout van: het werk van de orgelmakersfamilie van Eijsdonck / van Nistelrooy / Kuijte (1983)6 23; Het Noordbrabants Genootschap |
Oost, Ger/Wisgerhof, Bert: er staat een orgel 38 |
Os, drs J.F. van: langs nederlandse orgels II 30 99*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
Tijdschriften en andere uitgaves |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 20(1988)17 |
de Mixtuur 56(1987)250, 60(1988)468 |
Orgelhistorie
b: |
Matthias de Crane, Culemborg 1770; klaviatuur aan de achterzijde; M I ap: Man 8
stembeurten in 1771, 1772, 1774, 1776 tot 1782, 1788 tot 1897 |
r: |
Leonard van Eijsdonck 1781; reparatie balgen |
r: |
in de 19e eeuw; wijzigingen |
r: |
Verschueren Orgelbouw, Heythuysen 1987; de 2 niet-oorspronkelijke strijkers werden verwijderd, een nieuwe Mixtuur en Trompet zijn gereconstrueerd, deze laatste was wel ooit gepland maar nooit geplaatst; M I ap: Man 9
orgel op 9 mei 1987 weer in gebruik genomen met een bespeling door adviseur Aart van Beek namens de Orgelcommissie der Ned. Hervormde Kerk |
Dispositie
1770: |
Manuaal C-d3 |
Praestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Fluit 4, Superoctaaf 2, Cornet III 2 2/3, Mixtuur |
Pedaal |
aangehangen |
|
1788 (volgens Nicolaas Arnoldi Knock): |
Manuaal C-d3 |
Praestant 8, Holpyp 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Fluit 4, Super Octaaf 2, Cornet III, Mixtuur IV |
|
voor 1987 ??: |
Manuaal C-d3 |
Prestant 8, Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Celeste 8, Octaaf 4, Fluit 4, Superoctaaf 2, Gemshoorn 2, Cornet III 2 2/3 |
Pedaal C-fº |
aangehangen |
|
1987: |
Manuaal C-d3 |
Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Gemshoorn 4, Gedektfluit 4, Octaaf 2, Cornet III discant, Mixtuur IV, Trompet 8 bas/discant |
Pedaal C-fº |
aangehangen |
Bronvermelding van bovenstaand orgel
Boeken |
Geen informatie aanwezig
|
Tijdschriften en andere uitgaves |
Geen informatie aanwezig
|
Laatste update: 2018-06-22 11:46:42