RK kerk H Bonifatius en Gezellen hoofdorgel
In gebruik
Foto: Michiel van 't Einde
Bonifatiusplein 20
Leeuwarden (Ljouwert)
Gemeente Leeuwarden
Friesland
Leeuwarden (Ljouwert)
Gemeente Leeuwarden
Friesland
(Kerk)gebouw
| Kerk gebouwd in ?? | |
| Het houden van missen werd in 1580 verboden. | |
| In 1798 waren er in Leeuwarden zes schuilkerken. De Bonifatius-schuilkerk ontstond in 1609 aan de Nieuwestad, de stadie werd bediend door de Jezuïeten. | |
| Nieuwe kerk gebouwd in 1805/06.aan de Nieuwestad. | |
| Nieuwe kerk gebouwd in 1835 op de Vleeschmarkt (zie daar). | |
| Nieuwe stadskerk gebouwd in 1882/84 naar ontwerp van architect Petrus Josephus Hubertus Cuypers (1827-1921). | |
| De kerk werd in 1884 in gebruik genomen. | |
| De preekstoel is gemaakt rond 1700 en afkomstig uit een oude schuilkerk. | |
| Het orgel staat op de westgalerij aan de torenkant van de kerk boven de ingang. | |
| Doopvont door Gebr. Brom in 1930 geplaatst versierd met prachtige voorstellingen. | |
| De kerk is een Rijksmonument. In 1974 werd de toren overgedragen aan de Stichting Bonifatiustoren. | |
| De spits van de 80 meter hoge toren is op 3 januari 1976 bij een zware storm omgewaaid. In 1980 is een nieuwe torenspits geplaatst. | |
| De kerk heeft gebrandschilderde ramen. | |
| In 1984 zijn werkzaamheden aan dak en ramen uitgevoerd. | |
| De kerk is een monumentale stadskerk en eigendom van een Stichting. | |
| De kerk behoorde tot de Titus Brandsma-parochie die vanaf 1 januari 2018 St Vitusparochie heet. | |
| Voor de nieuwe orgelkas worden in 2018 twee gotische biechtstoelen gebruikt, die thans op de plek staan waar het nieuwe orgel geplaatst zal worden. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
| Boeken | |
| Geen informatie aanwezig | |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| Geen informatie aanwezig | |
Hoofdorgel
Orgel locaties
| Naam gebouw | Plaats | Periode |
|---|---|---|
| RK kerk H Bonifatius en Gezellen hoofdorgel | Leeuwarden | - |
Orgelhistorie
| b: | voor LEEUWARDEN huisorgel M. van Bolhuis |
| o/r: | Pieter Sybes de Vries 1752, organist Galileërkerk te Leeuwarden |
| r: |
Pieter Sybes de Vries 1753, 1754, 1756 en 1766 - 1806: 29 jaar lang geen orgel aanwezig |
| b: | Fa. L. & J. van Dam, Leeuwarden 1834/35 in oude kas en oud pijpwerk uit ROTTERDAM RK kerk H Laurentius of RK kerk H Dominicus |
| o: |
kerk aan de Vleeschmarkt 1835 - disp. ± 1850 M I ap: Man 8 |
| r: | Gebr. Adema, Leeuwarden 1857 en 1861 |
| o/r: | Fa. Adema, Leeuwarden/Amsterdam 1884; frontpijpen opnieuw gefoelied, in de dispositie een Fernfluit 8; M I ap: Man 8 of 9 |
| b: |
Fa. C.B. Adema & Zn., Leeuwarden 1898/99; met enig pijpwerk en de oude windlade (nu gebruikt voor Manuaal II); M II ap: Man I 9-Man II 6 (17 registers) het orgel werd in september 1899 in gebruik genomen |
| r: | Fa. van Dam, Leeuwarden 1899 voltooïng tweeklaviers orgel; M II ap: Hw 9-Nw 6 |
| r: |
Fa. L. Verschueren, Heythuysen 1940/42; het orgel werd omgebouwd en vergroot, systeem elektro-pneumatisch. Het orgel werd daarbij een paar meter naar achteren geplaatst om ruimte te maken voor het kerkkoor; EP II vp: Hw 11-Zw 12-Ped 7 (32 registers) adviseur dr E. Bruning ofm namens de KKOR het orgel werd in 1942 ingespeeld door Jac. Bos - het orgel verkeerde in 2015 in zeer slechte staat en was onbruikbaar voor de koorpraktijk - toekenning orgel door het Leeuwarder college van B&W in november 2015 als gemeentelijke monumenten - De Titus Brandsma-parochie, waartoe de kerk behoort, wil het orgel restaureren. Hiertoe heeft orgelkenner Jan Jongepier (1941-2011) jaren geleden al een rapport opgesteld. Het orgel moet in de oorspronkelijke staat worden teruggebracht en het zal worden verplaatst van de torenzolder naar de begane grond in het noordertransept. Het hoofdorgel is thans een gemeentelijk monument. |
| r: |
Adema's Kerkorgelbouw, Hillegom 2018; een historische vrijstaande speeltafel van de Duits-Franse orgelbouwer Joseph Merklin wordt geplaatst aan de voorzijde van het orgel; M II vp: GO 12-Rec Expres 12-Ped 5 De restauratie ging op 8 januari 2018 na vele jaren van fondsenwerving van start. De elektro-pneumatische tractuur zal daarbij weer naar de oorspronkelijke mechanische tractuur worden terug gebracht. Ook zal het instrument met negen registers worden uitgebreid, waarna het niet alleen tijdens de kerkdiensten, maar ook voor concerten geschikt zal zijn. Adviseur Ton van Eck namens de KKOR Oplevering door orgelbouwer Adema’s Kerkorgelbouw te Hillegom is voorzien in december 2018. |
Dispositie
| 1850: (volgens Broekhuyzen) | |
| Manuaal 4 1/2 octaaf | |
| Praestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Fluit 2, Cornet III, Trompet 8 (kan nog geplaatst worden), Tremulant | |
| Pedaal | |
| aangehangen | |
| Afsluiting, ventil | |
| 1899 (volgens contract): | |
| Manuaal I C-f3 | |
| Prestant 16 vanaf gº, Bourdon 16 bas/discant, Prestant 8, Salicionaal 8, Roerfluit 8, Prestant 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet V, Tongwerk* | |
| Manuaal II C-f3 | |
| Viool Prestant 8, Bourdon 8, Viola 8, Voix celeste 8, Fluit 4, Piccolo 2 | |
| Pedaal C-d1 | |
| aangehangen | |
| deling bas/discant tussen fº en fisº | |
| * gereserveerd | |
| 1942 (Adema/Verschueren): | |
| Hoofdwerk (I) | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Wilgenpijp 8, Roerfluit 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Cornet II-V, Mixtuur IV-VI, Trompet 8 | |
| Zwelwerk (II) | |
| Quintadeen 16, Gamba 8, Zweving 8, Holpijp 8, Zingend Prestant 4, Dwarsfluit 4, Quint 3, Woudfluit 2, Terts 1 3/5, Cimbel III, Solo-Trompet 8, Schalmei 4 | |
| Pedaal | |
| Prestantbas 16, Subbas 16, Octaaf 8, Gedekt 8, Quint 5 1/3, Prestant 4, Bazuin 16 | |
| 2018 (Adema): | |
| Groot Orgel (I) C-g3 | |
| Bourdon 16, Prestant 8, Roerfluit 8, Salicionaal 8, Fluit Harmoniek 8, Octaaf 4, Fluit 4, Quint 3, Octaaf 2, Mixtuur II-V, Cornet V, Trompet 8 | |
| Reciet Expressief (II) in zwelkast C-g3 | |
| Vioolprestant 8, Holpijp 8, Quintadeen 8, Viola di Gamba 8, Vox Coelestis 8, Salicet 4, Fluit Harmoniek 8, Piccolo 2, Basson 16, Trompet Harmoniek 8, Basson-Hobo 8, Klaroen Harmoniek 4 | |
| Pedaal C-f1 | |
| Subbas 16, Openbas 8, Violoncel 8, Gedekt 8, Bazuin 16 | |
| De elektro-pneumatische bediening is teruggebracht naar de oorspronkelijke mechanische aansturing. |
Foto: Michiel van 't Einde
Bronvermelding van het hoofdorgel
| Boeken | |
| Talstra, Frans: langs nederlandse orgels I 56, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
| Tijdschriften en andere uitgaves | |
| 150 jaar Adema Orgelbouw sinds 1855 (2006)24 foto 28* 32 72 foto 114* 73 | |
| contactbrief voor kerkenverzamelaars 43(2000)6, 48(2002)19, 123(2018)3 | |
| de Mixtuur 83(1996)1* 118-121 | |
| gedenkboek bij gelegenheid van het 60-jarig bestaan Fa. L. Verschueren (1891-1951)25 | |
| het Orgel 11(1984)467, 6(1994)217 | |
| kerkepadgids (1984)100* | |
| voorlopige Monumentenlijst disp.map 1.74 |
Laatste update: 2018-03-16 15:40:19