Waalse of Franse kerk - Eglise Wallone - Begijnhofkapel
In gebruik
(Kerk)gebouw
In 1262 is het Begijnhof gesticht door de toenmalige pastoor van de Bavo Arent van Sassenem. | |
In 1272 moet er een kerk geweest zijn. | |
Het Begijnhof is in 1348 door brand getroffen. De toren en het éénbeukige schip zijn herbouwd. | |
De kapel is in 1388 vergroot met een koor en een tribune in het schip, de z.g. nonnengalerij. | |
De toren werd in 1398 gebouwd. | |
Het verhoogde koor met fresco's daterend uit 1420. | |
Sacristie met houten gotische overwelving. Uniek druipgewelf met houten stalachtieten uit de 16e eeuw. | |
De kapel was tot 1586 Begijnhofkapel. | |
De Eglise Wallone (Waalse kerk) werd in 1586 gesticht. Deze gemeente kreeg in 1586 de beschikking over het koor van de kapel. Zo ging dat na de Reformatie. | |
Na de hervormingen moesten de nonnen de kerk verlaten, de stedelijke overheid wees in 1587 het gebouw toe aan vluchtelingen uit de Zuidelijke Nederlanden. | |
In 1661 bewoonden de Walen de sacristie (thans consistoriekamer) en in 1767 het westelijke deel van de kerk - nu kosterswoning. Het plafond van de consistoriekamer heeft een druipgewelf met houten stalachtieten uit de 16e eeuw. | |
Het schip heeft uiteenlopende bestemmingen gehad: opslagplaats voor ammunistie (1590) en van 1607 tot 1767 als looihal voor het Haarlemse lakenweversgilde. Rond 1635 was een deel van de hal woning voor de looiknecht. | |
De ingang is in 1670 voorzien van een driehoekig fronton en guirlande. | |
Boven de ingang naar de sacristie een middeleeuwse fresco. | |
De middeleeuwse muurschildering "het tapijt van het sacramentsaltaar" werd in de 19e eeuw herondekt door A.J. Enschedé. | |
De preekstoel, de herenbanken en het het glas-in-lood zijn uit de 17e eeuw. | |
De bankblokken zijn aangeschaft in de periode 1860 tot 1890 door A.J. Enschedé. | |
Oudste kerk van Haarlem, zondags nog altijd Gods woord in de Franse taal. | |
PKN-kerk. |
Bronvermelding van het (kerk)gebouw
Boeken | |
Blaak, ter: Haarlems kerkepad (1995)25-27* 31 | |
Gierveld: het Ned huisorgel in de 17e en 18e eeuw 127 | |
Gregoir, Edouard Georges Jacques (1822-1890): Historique de la facture et des facteurs d'orgues, Antwerpen (1865)286 | |
Hess 23 | |
Jongepier, Jan: langs nederlandse orgels III 137*, uitgave Bosch & Keuning te Baarn |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
75 jaar Flentrop orgelbouw 58 | |
contactbrief voor kerkenverzamelaars 60(2008)27 | |
de Mixtuur 19(1976)389, 34(1981)123 131, 35(1981)171 182 183 188 189 190, 72(1992)627 | |
de Orgelvriend 2(1977)11 | |
het Orgel 1(1965)35, 5(1965)195, 3(1966)104, 2(1968)43* 48-49, 3(1976)111, het Orgel 7/8(1978)246, 10(1984)421-422* | |
het Orgelblad IV(1961)149 | |
kerkepadgids (1983)84* 108 |
Orgel locaties
Naam gebouw | Plaats | Periode |
---|---|---|
Waalse of Franse kerk - Eglise Wallone - Begijnhofkapel | Haarlem | - |
Orgelhistorie
b: |
1730 het orgel ging in 1898 naar de werkplaats van Johan Gaspar Friederichs, Gouda 1808; nieuwe kas in Lodewijk XVI-stijl; kabinetorgel M I ap: Man 8 |
o: | OUDERKERK aan den AMSTEL Ned Hervormde kerk 1817; kabinetorgel M I ap: |
b: |
Johan Caspar Friederichs, Gouda 1807/08; met pijpwerk van Van der Giessen en Strumpher, orgel met uurwerk; M II ap: Hw 10-Bov 6 het orgel werd in 1807 aanbesteed het orgel is op 28 augustus 1808 geëxamineerd door J.P. Schumann en P. Hoogstraaten |
r: | Fa. Knipscheer 1875; enkele toevoegingen: Viola di Gamba 8 op het Bovenwerk, zelfstandig pedaal, Tremulant en zwelkast |
r: | K.P. van Ingen 1924; tongwerken ingeruild voor fabrieksregisters |
r: |
D.A. Flentrop, Zaandam 1962/65; zoveel mogelijk herstel van de oude dispositie:Tremulant en zwelkast verwijderd, nieuwe achterwand, mechanische transmissie naar het Pedaal, nieuwe tongwerken, nieuwe Fluyt 2 Bovenwerk en een nieuwe windvoorziening; M II vp: Hw 10-Bov 7-Ped 7 adviseur dr M. Vente te Utrecht het orgel is in mei 1965 gereed gekomen |
r: |
vanaf 2001 het orgel is op 12 juli 2008 weer in gebruik genomen |
Dispositie
1808 (volgens Hess): | |
Hoofd Manuaal | |
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Openfluit 4, Quint 3, Sup. Octaaf 2, Cornet IV, Mixtuur III-IV, Fagot 8 | |
Bovenwerk (manuaal II) C-f''' | |
Holpijp 8, Gemshoorn 8, Roerfluit 4, Quintgedekt 3, Openfluit 2, Dulciaan 8 | |
1808 (volgens dispositie-verzameling van A.P.G. de Waal ± 1840): | |
Hoofdmanuaal of onderClavier C-f3 | |
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaav 4, Open Fluijt 4, Quint 3, Sup: Octaav 2, Cornet IV, Mixtuur III-IV, Fagot-Trompet 8 | |
Booven Clavier C-f3 | |
Holpijp 8, Gemshoorn 4, Roerfluijt 4, Quint Gedackt 3, Open Fluijt 2, Dulciaan 8 | |
Pedaal C-f1 | |
aangehangen | |
Trekkoppeling bas/discant | |
3 Blaasbalgen | |
1965: | |
Hoofdwerk (manuaal I) C-f3 | |
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Open Fluyt 4, Quint 3, Superoctaaf 2, Mixtuur IV, Cornet IV vanaf aº, Trompet 8 | |
Bovenwerk (manuaal II) C-f3 | |
Holpijp 8, Viola di Gamba 8, Gemshoorn 4, Roerfluyt 4, Quint 3, Open fluyt 2, Dulciaan 8 | |
Pedaal C-f1 | |
Bourdon 16, Prestant 8, Holpijp 8, Octaaf 4, Open Fluyt 4, Fagot 16, Schalmey 4 | |
Koppelingen: Hoofdwerk-Bovenwerk, Pedaal-Hoofdwerk, Pedaal-Bovenwerk | |
Van het Pedaal zijn alleen de registers Fagot 16 en Schalmey 4 zelfstandig, de vijf andere registers zijn mechanische transmissies van het Hoofdwerk |
Bronvermelding van bovenstaand orgel
Boeken | |
Geen informatie aanwezig |
Tijdschriften en andere uitgaves | |
Geen informatie aanwezig |
Laatste update: 2017-01-02 11:01:59